اگر قبلاً از براکت ها و بری سهای ارتودنسی استفاده کرده اید، به احتمال زیاد نسبتاً با ابزارهایی که برای شما استفاده شده اند و نیز طرح درمان خود آشنایی دارید. ما می خواهیم همه شما مشارکت فعال در طرح درمان خود داشته باشید، و بخش بزرگی از آن درک این موضوع است که چه توقعی می توان از روند فرایند ارتودنتیک داشت. قبل از آنکه بریس ها روی دندان های شما قرار بگیرند، احتمالاً دوست دارید در جریان همه جزئیات این روش درمان خاص قرار بگیرید، از جمله:

  • بریس ها چند وقت یکبار تنظیم نیاز دارند؟
  • از خوردن چه نوع غذاهایی باید پرهیز نمود؟
  • در طول درمان چگونه باید از دندان ها و بریس ها مراقبت نمود؟
  • از درمان ارتودنسی چه توقعی می توان داشت؟
  • مدت زمان تقریبی که بریس ها روی دندان ها قرار خواهند داشت چقدر خواهد بود؟

اما پرسش مهمتر این است که مکانیزم واقعی جابجایی دندان ها به محل درست آنها چگونه است؟ هر چه بیشتر راجع به نحوه طراحی بریس ها برای صاف کردن دندان ها و فک ها بیشتر بدانید، درک عمیق تری از اتفاقاتی پیدا خواهید کرد که در پشت صحنه اتفاق می افتند تا لبخندی سالم تر، و یکدست ایجاد شود.

اجازه دهید نگاهی تخصصی داشته باشیم به موادی که بریس ها و براکت ها از آنها ساخته شده اند، و اینکه آنها چگونه می توانند دندان ها را جابجا کنند، و آخر اینکه شما به عنوان بیمار تحت درمان ارتودنسی چه کار می توانید انجام دهید تا وقتی براکت ها را از روی دندان ها بر می دارید آنها را همچنان در وضعیتی خارق العاده حفظ نمایید.

بریس ها از چه چیزی ساخته شده اند؟

وقتی قرار است راجع به نحوه جابجایی دندان ها توسط بریس ها یاد بگیرید، نخستین گام این است که با اجزاء بریس ها آشنا شوید. بریس ها به چند قطعه متحرک نیاز دارند تا به طور موفقیت آمیز بتوانند دندان ها را جابجا کنند، اما اینها مهمترین آنها هستند.

 

جابجایی دندان با ارتودنسی

جابجایی دندان با ارتودنسی

براکت ها

براکت ها قابل مشاهده ترین اجزاء بریس ها هستند، و به طور کلی از مواد فلزی یا سرامیکی ساخته شده اند. ما آنها را به سطح تک تک دندان ها متصل می کنیم تا در طول درمان آنها را در جای خود نگه داریم.

 

جابجایی دندان با ارتودنسی

جابجایی دندان با ارتودنسی

سیم های کمانی ارتودنسی

سیم های ارتودنسی، سیم های فلزی، میله مانند، نازکی هستند که روی تک تک براکت ها قرار می گیرند، و برای ایجاد فشار روی دندان ها ضروری هستند که به تدریج دندان ها را به بهترین محل خود جابجا کنند.

 

جابجایی دندان با ارتودنسی

جابجایی دندان با ارتودنسی

اُ-رینگ ها

این بندهای کشی کوچک تحت عنوان لیگاچور یا الاستیک های لیگاچور نیز شناخته می شوند. آنها مسئول نگه داشتن سیم های ارتودنسی روی براکت ها هستند. اُ-رینگ ها به طور عادر طی هر جلسه تنظیم تعویض می شوند.

این اجزاء اصلی با یکدیگر کار می کنند تا فشار مداومی به دندان ها وارد کنند. این فشار است که طی یک دوره درمان به تدریج دندان ها را به محل درست خود جابجا می کند. معمولاً از فنرها یا رابر بندها نیز استفاده می شود، تا مقدار بیشتری فشار در یک مسیر خاص وارد شود.

اکنون که می دانید بریس ها از چه اجزائی تشکیل شده اند، اجازه دهید برای شما توضیح دهیم آنها چگونه دندان ها را جابجا می کنند.

 

جابجایی دندان با ارتودنسی

جابجایی دندان با ارتودنسی

جابجایی دندان ها از طریق تغییر شکل استخوان

برای درک بهتر نحوه عملکرد براکت ها، بهتر است اطلاعات بنیادی در مورد ساختار اصلی و واقعی دندان ها به شما بدهیم. دندان ها از قسمت بالا تحت محاصره بافت لثه و در قسمت پایین، غشاء پریودنتال آنها را در بر گرفته است، که تحت عنوان الیاف پریودنتال لیگامان یا PDL نیز نامیده می شود. استخوان آلوئولار پس از این دو قرار می گیرد.

پس از قرار گیری براکت ها روی دندان ها، اعمال فشار آنها روی دندان ها آغاز می شود. غشاء پریودنتال از یک سو کشیده می شود و از سوی دیگر فشرده می شود، که باعث می شود دندان مقدار لق شود. اکنون استخوان پیرامون آن رشد می کند تا دندان را حمایت نماید. این روند، تغییر الگوی استخوان نامیده می شود، و جایی است که معجزه رخ می دهد.

اگر بخواهیم به صورت تخصصی برای شما توضیح دهیم، تغییر شکل استخوان نوعی فرایند بیومکانیکال است. به این معنا که استخوان در واکنش به فعالیت فشار آورنده ممتد براکت ها، قوی تر می شود. با برداشته شدن این فشار، استخوان به سطح ضعف و بی فعالیتی قبل از درمان خود باز می گردد. این به لطف مجموعه ای از سلول ها به نام استئو کلاست ها و استئوبلاست ها صورت می گیرد که استخوان ها را بازسازی می کنند.

هر دندانی داخل استخوان قرار گرفته است. برای دندان های بالا، استخوان بالا ماگزیلا و برای دندان های پایین، استخوان پایین مندیبل نامیده می شود. فشار بین PDL و استخوان موجب بوجود آمدن استئوکلاست ها می شود، سپس استخوان را در هم می شکند تا فضای طبیعی کافی بین دندان و استخوان بوجود بیاورد. فشار معادلی روی PDL پشت جابجایی وجود دارد، که باعث می شود استخوان استئوبلاست تولید نماید و به شکلی مؤثر استخوان جدید بوجود بیاورد تا این اختلاف را پر کند. یک بار دیگر، این اتفاق باعث می شود فضای طبیعی بین دندان و استخوان پر شود.

این اتفاق فشار چندان زیادی نیاز ندارد، تنها باید مقدار فشار به اندازه ای باشد که به شکل طبیعی وجود ندارد. از آنجا که طرح درمان ارتودنسی شامل سفت کردن و تنظیم مداوم بریس ها است، این روند چندین مرتبه تکرار می شود، تا در نهایت موجب افزایش حجم استخوان دندان شود.

در حالی که روند استئوکلاست (در هم شکستن) می تواند چند روز طول بکشد، اما روند استئوبلاست (بازسازی) می تواند تا سه ماه، یا حتی گاهی اوقات، بیشتر، طول بکشد. نزدیک یک سال طول می کشد تا نتایج نهایی تثبیت شوند! این یکی از دلایلی است که چرا انقدر مهم است پس از اتمام روند اولیه درمان، به طور منظم، ریتینر استفاده کنید. استفاده از ریتینر طبق دستور دندانپزشک مانع بازگشت دندان ها به موقعیت اصلی آنها خواهد شد.

افزایش خطر پوسیدگی دندان ها در زیر و کنار بندهای ارتودنسی و احتمال زیاد پوسیدگی محیط بین دندان ها در تکنیک های باندینگ مستقیم، حداکثر استفاده از فرایندهای پیشگیرانه از پوسیدگی دندان ها را در طول درمان ارتودنسی ضروری می کند. در یک برنامه پیشگیرانه باید استفاده موضعی از فلوراید گنجانده شود، مخصوصاً اگر بیمار در یک منطقه فاقد فلوراید سکونت دارد (آب آشامیدنی آنها فاقد فلوراید است). بنابراین مهم است دندانپزشک و ارتودنتیست شما بدانند کدام روش، مؤثرترین روش فلوراید تراپی است.

از دهه ۱۹۴۰ تاکنون صدها مطالعه بالینی برای ارزیابی تأثیرگذاری روش های مختلف اعمال فلوراید روی دندان ها با تأثیرات موضعی و سیستمیک مورد بررسی قرار گرفته اند. این تحقیقات به ابداع روش های مختلف اعمال فلوراید روی دندان ها ختم شده اند که در حال حاضر فراهم هستند. گرچه فلوراید تراپی موضعی به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد، هنوز هم تحقیقات بالینی زیادی نیاز دارد.

فلوراید تراپی در ارتودنسی

فلوراید تراپی در ارتودنسی

خمیر پروفیلاکسی فلوراید

استفاده از خمیرهای پاک کننده و پولیش کننده قبل از چسباندن بندهای ارتودنسی می تواند منجر به زدودن حجم قابل توجهی از مینای سطح دندان شود. این اتفاق ناخوشایند و نامطلوب است، زیرا مینای سطح دندان حاوی سطوح بالای فلوراید است و بیشتر از مینای زیرین در برابر پوسیدگی مقاوم است. کاهش فلوراید سطح دندان می تواند با استفاده از خمیر فلوراید جبران شود، که مقادیر کافی فلوراید برای حفظ یا افزایش سطح اصلی فلوراید در سطوح پولیش شده را فراهم خواهد آورد. بعلاوه، خمیر اضافی فلوراید می تواند به قسمت هایی که مستعد پوسیدگی هستند پخش شود که با درمان پروفیلاکسی دسترسی به آنها دشوار است (فرو رفتگی ها، شیارها، و سطوح پروکسیمال یا بین دندانی).

کاهش پوسیدگی در نتیجه استفاده تخصصی خمیر پروفیلاکسی فلوراید چشمگیر است، مخصوصاً زمانی که درمان به صورت شش ماه یک بار انجام شود، در حالی که اعمال آن به صورت شخصی نمی تواند به صورت چشمگیر از پوسیدگی ها جلوگیری نماید. گرچه برای پروفیلاکسی های معمول، خمیر های فلورایده برتر از خمیرهای جرم گیر غیر فلورایده هستند، کاملاً واضح است که نمی توانند جایگزین اعمال موضعی فلوراید در طول درمان ارتودنسی شوند.

فلوراید تراپی در ارتودنسی

فلوراید تراپی در ارتودنسی

اعمال موضعی فلوراید

مطالعات زیادی برای بررسی تأثیر سالانه یا شش ماهه اعمال موضعی فلوراید، و پروفیلاکسی قبل از آن، انجام شده است. سه ترکیب پر استفاده فلوراید تراپی موضعی عبارتند از الف) سدیم فلوراید خنثی (NaF) 2%، ب) فسفات سدیم فلوراید اسیدی (APF)، با PH حدود ۳ و حاوی فلوراید %۲/۱، و ج) استانوس فلوراید %۱۰-۸. از بین این سه ترکیب،در حال حاضر، APF بیشترین شهرت را دارد. اسیدیته محلول آن می تواند موجب افزایش جذب فلوراید در سطح مینای دندان شود، و به نظر می رسد فسفات اضافی این تأثیر دو گانه را دارد که موجب کاهش تحلیل مینای دندان و شکل گیری فلوراید کلسیم شود، در نتیجه اجازه می دهد فلوراید اضافی به شکل فلوراپاتیت درآید. دلیل اساسی و منطقی انتخاب APF مشاهده رسوب بیشتر فلوراید در قسمتهای دست نخورده مینای دندان با این ماده بیشتر از مواد دیگر است. به نظر منطقی می رسد که تأثیر ضد پوسیدگی اعمال نا منظم و گاهگاهی فلوراید با غلظت بالا به بالا رفتن سطح فلوراید روی مینای دندان مربوط می شود، اما هنوز هم روی این موضوع خیلی تحقیق نشده است.

قبل از اعمال موضعی فلوراید روی دندان ها باید آنها به صورت تخصصی پاکسازی و خشک شوند. دندان ها باید با رول های پنبه ایزوله شوند و سطوح دندان ها باید به مدت ۴ دقیقه با محلول فلوراید مرطوب نگه داشته شوند، و این کار باید با قرار دادن مداوم پنبه آغشته به فلوراید روی آنها انجام شود. بسته به اینکه منطقه ای که قرار است فلوراید روی آن اعمال شود چقدر بزرگ است، محلول فلورایده باید به گونه ای روی دندان ها اعمال شود که هر بار یک چهارم یا نیمی از دندان ها آغشته شوند و در این اثناء باید دندان ها عاری از بزاق نگه داشته شوند. در طول اعمال فلوراید لازم است به هیچ عنوان دندان ها آغشته به بزاق نشوند. نیم ساعت پس از اعمال فلوراید به مدت حداقل نیم ساعت باید از خوردن و آشامیدن هر چیزی اجتناب شود.

اعمال فلوراید روی دندان ها ممکن است برای کودکان خسته کننده باشد، به همین دلیل برای انجام این کار تکنیک هایی ابداع شده است تا باقی ماندن و نفوذ اعمال موضعی فلوراید روی دندان ها افزایش پیدا کند. عملیات مقدماتی روی دندان ها با اسید فسفریک رقیق قبل از اعمال فلوراید خاصیت اِچ کنندگی خفیفی روی مینای دندان بوجود می آورد، که به نظر می رسد منجر به افزایش جذب فلوراید و کاهش آلودگی در قسمت های پوسیده شود. با این حال، تست های بالینی طولانی مدت تری لازم است تا تأثیرگذاری این روش تأیید شود. راهکار دیگر برای افزایش جذب فلوراید طولانی تر کردن تماس فلوراید با سطح دندان، با تکنیک های پوشش دهی متفاوت است.

به منظور پیشگیری یا کاهش پوسیدگی زیر و نزدیک بندهای ارتودنسی، گزارش های متعددی وجود دارند که حاکی از تأثیر گذاری روش های مختلف اعمال موضعی فلوراید، شامل SnF، NaF، و APF هستند.

فلوراید تراپی در ارتودنسی

فلوراید تراپی در ارتودنسی

ژل های فلورایده

استفاده از ژل های فلورایده می تواند شامل اعمال تخصصی در تری هایی باشد که به صورت شخصی برای هر شخص قالب گیری و ساخته می شوند و به عنوان اپلیکاتور استفاده می شوند، یا خود بیمار می تواند با استفاده از مسواک این کار را انجام دهد. مطالعات چندانی روی روش های اعمال ژل های فلورایده روی دندان ها صورت نگرفته است، اما روش هایی که انجام آنها نسبت به فرایندهای استاندارد اعمال فلوراید روی دندان ها راحت تر هستند، با اقبال بیشتری مواجه شده اند. همانطور که پیش از این اشاره شد، به علت نفوذ اندک ژل ها، جذب فلوراید توسط مینای دندان، احتمالاً کم اثرتر از زمانی است که به صورت محلول استفاده می شود. با این حال، تحقیقات اخیر حاکی از این هستند که ژل های APF به همان اندازه خوب یا بهتر از دیگر مواد فلورایده موضعی هستند، از جمله محلول های APF، و بهتر می توانند سطوح بالاتر فلوراید را روی سطح مینای دندان ته نشین کنند و شروع فرایند شکل گیری ضایعات پوسیده و میزان گستردگی آنها را کاهش دهند.

ژل ها می توانند برای مدت زمانی طولانی تر از محلول ها روی مینای دندان ها نگه داشته شوند و شسته نشوند. از نظر تأثیر، ژل ها کمک می کنند یون های فلوراید روی سطح مینای دندان ها باقی بمانند و جذب آنها بالاتر برود.

ژل های فلوراید به شکل ترکیبات APF و SnF۲ و NaF وجود دارند، اما در اکثر مطالعات از ترکیبات APF و NaF استفاده شده است. ژل های APF برای مصارف تخصصی حاوی فلوراید ۲/۱% از سدیم فلوراید در یک ژل مایع اسید فسفریک  M1/0 با pH تقریبی ۳ هستند. اما وقتی ژل های APF برای مصارف شخصی داخل منزل استفاده می شوند، حاوی فلوراید با غلظت پایین تر و pH بالاتری هستند. ژل های APF با برندهای مختلف و طعم های متنوعی، برای سلایق مختلف در دسترس هستند.

فلوراید تراپی در ارتودنسی

فلوراید تراپی در ارتودنسی

نحوه اعمال ژل های فلورایده روی دندان ها

در مطب های دندانپزشکی ژل های APF می توانند با قالب یا با تکنیکی شبیه رنگ آمیزی روی دندان ها اعمال شوند. تکنیک نخست، بواسطه تماس یکدست و نزدیک ژل و سطح دندان، که برای رسوب فلوراید لازم است، نتایجی بهتر در بر خواهد داشت. تکنیک قالب گیری بر اساس استفاده از تری های شخصی و از نوع دلخواه (تری های پلاستیکی، تری های فومی یکبار مصرف و به صرفه، قالب های آلژینات، تری های مومی) است که باید محکم به دور قوس دندانی قرار بگیرند. پس از پروفیلاکسی دقیق و  air dry(خشک کردن با هوا) کردن دندان ها، ۲ تا ۳ میلی لیتر ژل داخل تری ریخته می شود، پس از آن باید تری به مدت ۴ دقیقه روی هر قوس دندانی قرار بگیرد. با جدیدترین اپلیکاتورها، هر دو قوس دندانی را می توان به طور همزمان درمان کرد. ژل های اضافی و بزاق در طول فرایند باید از داخل دهان تخلیه شوند. سپس تری از روی دندان ها برداشته می شود و دندان ها با یک تکه پنبه پاک می شوند. به بیماران گفته می شود به مدت ۳۰ دقیقه از خوردن هر چیزی خودداری کنند.

در طول درمان ارتودنسی فرایند اعمال فلوراید ممکن است به طور سنتی همراه با قالب گیری از دندان ها انجام شود. هم تری های یکبار مصرف و به صرفه فومی جدید و هم قالب های آلژینات، که تنها تاج دندان ها را در بر می گیرند، در دسترس هستند، که می توانند مناسب ترین اپلیکاتورها باشند. در هر دو صورت، هر دو قوس دندانی به طور همزمان تحت فلوراید تراپی قرار می گیرند، در نتیجه کل زمان فلوراید تراپی به چند دقیقه کاهش می یابد. مزایای استفاده از قالب های آلژینات برای اعمال ژل های APF قابل اثبات هستند. یون های آزاد Ca در آلژینات، ممکن است در کنار سطح مشترک بین آلژینات و ژل فلوراید، با فلوراید ترکیب شوند، اما لایه ژل در تماس با دندان ها تحت تأثیر قرا نمی گیرد. توصیه می شود از یک دست قالب اضافی استفاده شود، زیرا شستن ژل باقی مانده از داخل تری دشوار است.

 

فلوراید تراپی در ارتودنسی

فلوراید تراپی در ارتودنسی

تا چند وقت اخیر، استفاده از ژل های SnF۲ به خاطر ناپایداری آنها در شکل مایع منع می شد. با به ثبات رساندن SnF۲ در یک محلول گلیسیرین می توان بر این مشکل فائق آمد. تاکنون تنها در یک مطالعه استفاده از ژل های فلورایده در دندانپزشکی پیشگیرانه برای بیماران ارتودنتیک در آزمایشات کوتاه مدت بررسی شده است. در این مطالعه مشخص شد وقتی از ژل های SnF۲ ۴%/۰  به صورت روزانه و شخصی استفاده می شود، میزان انحلال پذیری مینای دندان به میزان چشمگیری کاهش می یابد. در این تکنیک، ژل روی مسواک ریخته می شود، و روی سطح تمام دندان ها توزیع می شود، و بلافاصله پس از مسواک زدن درست قبل از رفتن به رختخواب، به مدت حدوداً ۱۰ ثانیه داخل دهان چرخانده می شود و از دهان خارج می شود.

به طور خلاصه، ژل های فلورایده موضعی بواسطه اعمال راحت آنها، اصولاً انجام آن در مطب می تواند جایگزین رنگ آمیزی محلول های فلورایده قبل از کارگذاری ابزارهای ارتودنسی روی دندان ها شود. استفاده از روش اعمال ژل APF به عنوان یک فرایند معمول طی دوره درمان ارتودنسی توصیه می شود.

تحلیل ریشه دندان یکی از مشکلاتی است که می تواند در طول درمان ارتودنسی رخ دهد. این اتفاق می تواند هم قسمت اَپِکس دندان و هم قسمت سرویکال (گردن) دندانی که برای جابجا شدن تحت فشار ارتودنتیک قرار دارد را تحت تأثیر قرا دهد. بیمار باید در جریان خطر تحلیل ریشه دندان ها به عنوان یکی از پیامدهای درمان ارتودنسی قرار بگیرد. مشخص نمودن فرایند تحلیل می تواند در طول دوره درمان ارتودنسی و یا پس از آن اتفاق بیفتد.

داشتن اطلاعات در رابطه با شرایط بالینی که بیمار را در معرض خطر تحلیل ریشه دندان قرار می دهند ضروری است. هنوز اطلاعات کافی وجود ندارد تا بتوان از بروز آنها به طور کامل اجتناب نمود. تشخیص زود هنگام و دقیق ضروری است، و پرتو مخروطی با تصاویر سه بعدی با کیفیت خود می تواند جبران تشخیص نادرست فیلم های دیجیتالی پانورامیک و پری آپیکال را بکند. راهکارهای درمانی وجود دارد و پیش بینی موفقیت آنها به تشخیص زود هنگام بستگی دارد. تحلیل آپیکالی، که به طور کلی عفونی نیست، می تواند با توقف درمان ارتودنسی مختوقف شود. تحلیل سرویکال ریشه دندان، با منشاء باکتریایی، نیز نیاز به مداخله جراحی دارد که طی آن منطقه تحلیل رفته برش داده و جدا خواهد شد.

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان چیست؟

تحلیل ریشه دندان نوعی شرایط بالینی همراه با فرایندهای فیزیولوژیک و پاتولوژیک است که منجر به از دست رفتن عاج دندان، سمنتوم و/ یا ساختار استخوان می شود. در ارتودنسی، فرایندهای درمانی اساساً شامل بازسازی ساختارهای استخوانی، الیاف پریودنتال لیگامان، و سمنتوم هستند. همه درمان ارتودنسی، با تحلیل های جزئی ریشه و سمنتوم همراه است که خود-محدود کننده و بازگشت پذیر هستند. از نظر علت بروز این مشکل، این تحلیل ها در رادیوگرافی ها بسیار جزئی هستند و قابل تشخیص نیستند و اجازه می دهند جابجایی دندان ها صورت بگیرد و با آن همراه هستند.

در برخی موارد خاص، این پدیده دیگر خود محدود کننده نیست: از جمله زمانی که ترمیم و اصلاح سمنتوم با مشکل مواجه می شود. فعالیت ادونتوکلاست ها به ورای سمنتوم و به عاج زیر آن می رسد. این فرایند پاتولوژیک است زیرا وقتی عاج دندان تحت تأثیر قرار می گیرد، به صورتی غیر قابل بازگشت به روند خود ادامه می دهد. این تحلیل ها می توانند دندان را از قسمت اپکس و نیز گردن آن تحت تأثیر قرار دهد. برای تحلیل های غیر عفونی آپیکال، حتی اگر عاج دندان نتواند بازسازی شود، سمنتومی که به تازگی شکل گرفته است می تواند قسمت تحلیل رفته را پوشش دهد. تحلیل موجب کوتاه شدن ریشه دندان می شود. آناتومی تحلیل های گردن دندان باعث می شود دندان در معرض تکثیر باکتریایی در محل تحلیل قرار بگیرد. بواسطه ماهیت تهاجمی آن، این شرایط مانع شکل گیری سمنتوم جدید می شود.

با توجه به اینکه پیشگیری از این تحلیل پاتولوجیکال مهم است، ارتودنتیست ها باید با دقت تمام عوامل خطرزا و شرایط را قبل از آغاز هر درمانی مد نظر قرار دهند. با این احتیاط ها، درمان ارتودنسی نیز می تواند به شرایط بالینی دشواری تبدیل شود.

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

اگر این استراتژی های پیشگیرانه با شکست مواجه شوند و علیرغم تلاش ارتودنتیست تحلیل های التهابی تهاجمی بروز یابند، باید خیلی زود و به درستی تشخیص داده شوند. یک ابزار تشخیصی جدید، پرتو مخروطی، که در حال حاضر توسط اندودنتیست ها (متخصص درمان لثه) به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرند، می توانند اشتباهات تشخیص پانورکس ها و رادیوگرافی های پری آپیکال را جبران کنند. این دو نوع تصاویر قادر نیستند تحلیل را با همه اشکال آن به درستی تشخیص دهند.

وقتی این اتفاق رخ می دهد، ارتودنتیست و دندانپزشک باید در کنار یکدیگر کار کنند تا یک راهکار درمانی را دنبال نمایند. هر چه تحلیل زودتر تشخیص داده شود، راهکار درمانی ساده تری می تواند از دندان محافظت نماید. بنابراین، پیگیری دقیق در طول و نیز پس از درمان ارتودنسی ضروری است، و باید بخشی از برنامه دراز مدت باشد. در واقع، تا مدت طولانی پس از پایان درمان، تحلیل التهابی رخ می دهد و تحلیل سرویکال خارجی بیشتر اتفاق می افتد.

علل بروز تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تجزیه و تحلیل عواملی که منجر به تحلیل ریشه دندان می شوند، قبل از آغاز درمان ارتودنسی ضروری است و این عوامل باید در رضایت نامه ای که به امضاء بیمار می رسند فهرست شوند. در واقع، برخی بیماران خاص بیشتر از برخی دیگر در معرض خطر تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی قرار دارند و لازم است این به اطلاع آنها برسد. این عوامل خطر بیشتر به ژنتیک و سلامت عمومی بیمار مربوط می شوند. نکته دیگر اینکه، عوامل خطرزای دیگری نیز هستند که ویژه درمان ارتودنسی روی دندان های خاصی که تحت درمان هستند مربوط می شود.

عوامل ژنتیکی که خطر تحلیل ریشه دندان را افزایش می دهند

  • برخی نژادها بیشتر در معرض تحلیل ریشه دندان در نتیجه درمان ارتودنسی هستند.
  • فعال سازی استئوکلاست ها (سلول های جذب و تحلیل) می تواند به عوامل ژنتیکی مربوط باشد.
  • تفاوت های ژنتیکی دخیل در ژن interleukine-1ß (که در روند التهابی همراه با جابجایی های ارتودنتیک وجود دارند)، ممکن است ظهور تحلیل های خارجی آپیکال را توضیح دهند.

عوامل خطر مرتبط با سلامت عمومی بیمار

آسم مزمن و برخی آلرژی های خاص می توانند موجب افزایش احتمال تحلیل ریشه التهابی در نتیجه درمان ارتودنسی (OIIRR) شوند. بر اساس نتایج تحقیقات، بیمارانی که آسم مزمن دارند، خواه درمان شده باشند یا نه، بیشترین احتمال تحلیل ریشه التهابی در نتیجه درمان ارتودنسی در دندان های مولر فک بالا را دارند، و به این علت اتفاق می افتد که آسم اجازه می دهد التهاب سینوس تماس نزدیک یا اپکس دندان های مولر و پرمولر ماگزیلا پیدا کند.

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

عوامل خطر مربوط به فرایندهای دندانپزشکی در گذشته

برای بیماران کم سن، آسیب ها و ضربه های قدیمی در تصادفات بسیار شایع هستند و اصلاً بعید نیست سابقه شکستگی، خارج شدن دندان از حفره، و از دست رفتن دندان و پس از آن، استفاده از دندان های مصنوعی هم داشته باشند. علاوه بر هر درمان ارتودنتیک دیگری، آسیب های تصادفات به تنهایی هم می توانند موجب بروز تحلیل ریشه التهابی شوند. اما، در مورد درمان های ارتودنسی، این دندان ها که قبلاً تحت تأثیر آسیب بوده اند، یا اینکه حتی قبلاً تحلیل رفته اند، در برابر فشاری که به آنها وارد خواهد آمد، بیشتر آسیب پذیر خواهند بود. قبل از آغاز درمان ارتودنسی و اعمال فشار روی دندانی که مجدداً کاشته شده است، لازم است حداقل ۳ ماه صبر شود.

برخی دندان های خاص، خواه آسیب دیده باشند یا خیر، باید تحت درمان اندودانتیک قرار بگیرند، و در سوابق درمان ارتودنسی، هنوز این مباحثات وجود دارند که آیا این دندان های پر شده بیشتر مستعد تحلیل هستند یا خیر. هیچ اتفاق نظری راجع به این پرسش وجود ندارد، و حتی در برخی موارد محققان به یافته های متضادی دست یافته اند.

برای دندان هایی که بلیچینگ داخلی روی آنها انجام شده است، خطر تحلیل ریشه دندان جدا از هر درمان ارتودنتیک دیگری توصیف می شود. مانند آسیب و تروما، در مورد درمان ارتودنتیک، خطر تحلیل دندان هایی که بلیچینگ داخلی روی آنها انجام شده است بیشتر خواهد بود. با این حال، این نتیجه گیری باید بررسی و ارزیابی شود، زیرا آب اکسیژنه و تأثیر کاتالیزور گرما در نتیجه اصطحکاک، به راحتی در پدیده تحلیل پس از بلیچینگ دندان های بدون پالپ گنجانده شدند. استفاده کنونی از ترکیب سدیم پربورات و آب فرایند بی خطرتری است و احتمال اینکه منجر به تحلیل ریشه شود کمتر خواهد بود.

سایر فرایندهای درمانی که در حال حاضر استفاده می شوند و ممکن است موجب آسیب به سمنتوم یک یا چند دندان شوند می توانند در فهرست سوابق پزشکی بیمار قرار بگیرند و می توانند خطر تحلیل ریشه را در پی داشته باشند. فرایندهای جراحی، بواسطه آسیبی که طی آنها می تواند به دندان های مجاور وارد شود، مثلاً کشیدن دندان، می توانند باعث بروز آسیب دو طرفه به سمنتوم شود. حتی اگر بیماران کم سن کمتر درگیر هستند، از هم گسستگی پریودنتال نیز می تواند موجب آسیب به سمنتوم شود و تحلیل سرویکال خارجی ثانویه را در خواهد داشت.

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

عوامل خطر همراه با درمان ارتودنتیک و دندان های درمان شده

چنین به نظر نمی رسد که همه دندان ها مستعد تحلیل ریشه باشند. دندان های جلوی فک بالا، مخصوصاً دندان های لترال بیشتر تحت تأثیر تحلیل آپیکال در نتیجه درمان ارتودنسی هستند. اپکس هایی که شکل صاف یا قطره ای دارند، در مقایسه با اپکس هایی که شکل عادی دارند، بیشتر در معرض تحلیل قرار دارند. پس از آن، دندان های جلوی فک پایین و دندان های پرمولر فک بالا بیشتر آسیب پذیر هستند. آناتومی ریشه دندان نیز باید به عنوان یک عانل تعیین کننده در نظر گرفته شود. اپکس هایی که شکل “پیپت- مانند” ظریف، یا صافی دارند نیز بیشتر از اپکس های دارای شکل معمولی در معرض تحلیل قرار دارند.

هنوز این اختلاف نظر وجود دارد که آیا فشار ارتودنتیک به تنهایی می تواند موجب تحلیل ریشه شود یا خیر، و اینکه آیا فشارها باید از حد خاصی کمتر باشند تا از تحلیل ریشه اجتناب شود یا خیر؟ بزرگی فشار وارده عاملی تعیین کننده است و اعمال فشار متناوب منجر به بروز آسیب های کمتری نسبت به زمانی می شود که فشار ممتد به دندان ها وارد می شود. استفاده از فشار شدید موجب بالا رفتن احتمال تحلیل ریشه ناشی از درمان ارتودنسی خواهد شد.

 

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

چه زمانی درمان ارتودنسی منجر به تحلیل ریشه التهابی خواهد شد؟

تحلیل ریشه ای که نتیجه فشار درمان ارتودنسی است می تواند در قسمت اپکس و نیز منطقه سرویکال اتفاق بیفتد. تحلیل آپیکال می تواند در طول دوره فعال درمان ارتودنسی اتفاق بیفتد، به همین دلیل است که اصطلاح تحلیل در ارتودنسی اغلب با اپکس همراه است. ارتودنتیست ها آنها را در حین بررسی تصاویر رادیوگرافی که معمولاً گرفته می شوند، شناسایی می کنند که در طول درمان فعال ارتودنسی به صورت دوره ای گرفته می شوند. به نظر می رسد، دوره ۶-۹ ماهه بعد از آغاز درمان برای بررسی و تشخیص تحلیل آپیکال مهم باشد. تشخیص تحلیل های جزئی در این زمان می تواند تأیید کند که خطر تشدید و وخیم شدن این پدیده در آینده وجود خواهد داشت.

اما تحلیل های سرویکال معمولاً مدتی بعد قابل تشخیص هستند. در برخی نمونه ها، این نوع تحلیل در بیمارانی مشاهده شده است که ۱۸ تا ۳۳ ماه از درمان آنها گذشته است. بواسطه تشخیص دیر هنگام آنها، این نوع تحلیل ها توسط ارتودنتیست زودتر از این تشخیص داده نمی شوند. در واقع، بیماران به ندرت بررسی های منظم و طولانی مدت پس از درمان ارتودنسی را انجام می دهند. تحلیل سرویکال خارجی نیز به خاطر قرار گرفتن مستقیم در معرض محیط دهان، و در نتیجه حملات باکتریایی، متفاوت است. بواسطه این شرایط، می توان به این نتیجه رسید که این تحلیل ها ماهیت تهاجمی دارند و رفتاری مخرب دارند. با این حال، پیشرفت آنها کند است و سوراخ شدن پالپ تنها زمانی اتفاق می افتد که ضایعات جدی وجود داشته باشد. احتمالاً عاج دندان حاوی مواد بازدارنده تحلیل است.

انواع مختلف تحلیل های ریشه دندان را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد تا بتوان میزان وخامت آنها را با دقت تشخیص داد:

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل آپیکال به چهار دسته تقسیم می شود:

سطح ۱- تحلیل جزئی است و تنها یک کانتور آپیکال ریشه غیر عادی به جا می ماند.

سطح ۲- ضایعات تحلیل در بافت های سخت بیشتر از ۲ میلی متر نیستند. مؤلفان این نوع تحلیل را تحلیل جزئی می نامند.

سطح۳- تحلیل موجب تخریب یک سوم بالای ریشه دندان خواهد شد. بنابراین، تحلیل به عنوان وخیم در نظر گرفته می شود.

سطح ۴- تحلیل از یک سوم بالای ریشه هم فراتر می رود و شدید تلقی می شود.

 

تحلیل سرویکال خارجی به سه دسته تقسیم می شود:

سطح ۱- تحلیل ضایعه تهاجمی سرویکال اندک است و ساییدگی سطحی عاج دندان را نشان می دهد.

سطح ۲-  ضایعه تحلیل بسیار محدود است و به داخل عاج دندان نزدیک حفره پالپ نفوذ می کند اما چندان پیش نمی رود یا تنها اندکی وارد داخل عاج ریشه می شود.

سطح ۳- ضایعه تحلیل تا عمق عاج و تا یک سوم ریشه نفوذ می کند.

سطح ۴- ضایعه تحلیل فوق العاده تهاجمی است و تا بخش آپیکال و از یک سوم کورونال ریشه دندان فراتر می رود.

 

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه در طول درمان ارتودنسی چگونه شناسایی می شود؟

تحلیل ریشه از خود علائم جزئی نشان می دهد، که ممکن است به طور کامل غیر قابل مشاهده باشند، مخصوصاً در مراحل اولیه رشد خود. تصویر بالینی تحلیل خارجی سرویکال می تواند به یک احیای ناراحتی ساده محدود  شود، همراه با تغییر رنگ بخش سرویکال در پی بررسی ها به رنگ صورتی، در حالی که تصاویر بالینی تحلیل آپیکال می توانند کاملاً بدون علامت و نشانه باشند.

از آنجا تشخیص و شناسایی زود هنگام بسیار حیاتی است، لازم است به طور منظم تصاویر رادیوگرافیک تکمیلی تهیه شوند. در حال حاضر به منظور انجام بررسی در طول دوره درمان از ارﺗﻮﭘﺎﻧﺘﻮﮔﺮام استفاده می شود، اما حتی با فیلم های پری آپیکال نیز میزان درستی تشخیص این نوع بررسی های رادیوگرافیک اغلب محدود است.

از انتهای دهه ۹۰ ابزار جدیدی وارد بازار شد که تحت عنوان CBCT یا اسکنر وموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی شناخته می شود.

تحقیقات علمی که برای بررسی و مطالعه تحلیل ریشه ناشی از درمان ارتودنسی بر پایه CBCT هستند رو به افزایش هستند. همه این مطالعات مؤید قابلیت اطمینان و دقت تصاویر سه بعدی با کیفیت بالای پرتو مخروطی هستند و نشان می دهند برای شناسایی تحلیل چقدر ابزارهای ارزشمندی هستند.

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

راهکارهای درمانی تحلیل ریشه دندان ناشی از درمان ارتودنسی کدامند؟

راهکارهای درمانی با محل تحلیل (آپیکال یا سرویکال) و نیز با مرحله پیشرفت آن (مخصوصاً برای تحلیل سرویکال) ارتباط مستقیم دارد. در طول کل درمان ارتودنسی ارتودنتیست اغلب با تحلیل آپیکال مواجه می شود. در واقع، در طول دوره فعال درمان ارتودنسی است که تحلیل ریشه اتفاق می افتد. تا میزانی که تصاویر رادیوگرافیک معمولی گرفته می شوند، احتمال شناسایی آنها در مراحل اولیه شکل گیری و پیشرفت خود توسط ارتودنتیست بیشتر است. به همین دلیل است که حتی اگر موارد حاد شناسایی شوند، نسبتاً غیر عادی هستند.

وقتی نخستین علائم رادیوگرافیک ظاهر می شوند، توصیه می شود به طور موقت به مدت ۳ ماه درمان متوقف شود. در مطالعه ای که اخیراً در این زمینه انجام شده است مشخص شده است توقف درمان به مدت ۲ تا ۳ ماه این امکان را بوجود می آورد که روند پیشرفت تحلیل ریشه دندان به طور کامل کاهش یابد. هدف از انجام این کار حذف عامل اصلی این مشکل، یا همان جابجایی های ارتودنتیک است.

در صورت عدم وجود عفونت (یا به عبارت دیگر، نکروز پالپ)، درمان اندودانتیک (درمان ریشه یا عصب کشی) کاملاً بی مورد است و حتی می تواند نتیجه عکس در پی داشته باشد زیرا حذف پالپ از دندان در طول درمان روند تحلیل رشد آن را محدود نمی کند. با این حال، بررسی های منظم بالینی حیات پالپ دندان درمان شده ضروری است، زیرا حتی اگر تحریف پالپ در طول دوره تحلیل ریشه ناشی از درمان ارتودنسی ناچیز و جزئی باشد، ارتودنتیست هرگز نباید احتمال نکروز را نادیده بگیرد. مؤلفان دیگر توصیه می کنند از آلتراسوند یا داروهای ضد التهاب استفاده شود. تحقیقات زیادی در این زمینه انجام نشده است و به سختی می توان بهترین راه درمان را مشخص نمود. به محض ثابت ماندن روند تحلیل، ارتودنتیست می تواند درمان ارتودنسی را دوباره از سر بگیرد و نتایج را با دقت تحت نظارت داشته باشد، این کار باید با گرفتن تصاویر رادیوگرافیک، مخصوصاً با استفاده از CBCT، انجام شود.

تحلیل خارجی سرویکال اغلب پس از تکمیل درمان ارتودنسی شناسایی می شود. بنابراین پیوسته یک دندانپزشک یا اندودنتیست می توانند آن را تشخیص دهند و درمان تحلیل را آغاز نمایند. تحلیل خارجی سرویکال بر اساس محل آن می تواند با محیط دهان ارتباط مستقیم داشته باشد، بنابراین می تواند مورد حمله گروه های باکتریایی قرار بگیرد. این ویژگی علامتی آنها را از تحلیل آپیکال مجزا می سازد مخصوصاً در مورد پیشرفت و درمان آن. به محضی که نخستین علائم و نشانه ها شناسایی شوند، خواه به صورت بالینی یا رادیوگرافیکال، ارتودنتیست باید رویکرد درمانی مداخله گرانی در پیش بگیرد. گرچه تشخیص اغلب به صورت رادیولوژیکال انجام می شود، اما از نظر بالینی لکه های صورتی می توانند در منطقه سرویکال ظاهر شوند. تغییر رنگ صورتی نشان دهنده وجود بافت های دانه ای عروقی زیر مینا و عاج دندان است که در نتیجه تحلیل دچار خوردگی می شوند. بنابراین مداخله گرانه (گاهی اوقات پس از برداشتن فلپ پریودنتال) شامل حذف کامل بافت گرانولوماتوز پس از بازسازی حفره باقی مانده تحلیل با کمک گلاس آینومر یا سمان کامپوزیت است. این اقدام درمانی چهار هدف را دنبال می کند: توقف روند تحلیل، احیاء ساختار از دست رفته، پیشگیری از بروز مجدد، و حفظ زیبایی.

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تصمیم گیری برای مداخلات به میزان پیشرفت ضایعه بستگی دارد. برای تحلیل های سطح ۱ و ۲ مداخله اغلب تشخیص صحیح است زیرا پالپ هنوز با دیواره های داخلی و خارجی عاج محافظت می شود. برای سطح ۳، شرایط بالینی پیچیده تر هستند اما هنوز هم مداخله توصیه می شود. با این حال وقتی ضایعه سرویکال در سطح ۴ است، تا زمانی که بدون نشانه باشد، ارتودنتیست باید روند درمان را متوقف نماید. در واقع، مداخله در این مرحله می تواند خطر شکست و خطای درمانی را به همراه داشته باشد که کشیدن دندان نیاز خواهد داشت. وقتی سطح ۴ با همه علائم همراه است، دندان باید کشیده شود.

 

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

تحلیل ریشه دندان در طول درمان ارتودنسی

حفظ سلامت بافت های پریودنتال یکی از موضوعاتی است که دائماً در طول دوره درمان ارتودنسی در طرح درمان نمود می یابد زیرا از اهمیت ویژه ای برخوردار است و می تواند نتایج درمان ارتودنسی را تحت تأثیر قرار دهد. بیمارانی که بیماری پریودنتال (بافت لثه اطراف دندان) دارند، باید مشکل آنها قبل از آغاز درمان ارتودنسی درمان شود که با زدودن پلاک ها، تسطیح سطح ریشه ها، همراه با جراحی لثه و نیز برنامه های شخصی برای حفظ و نگهداری لثه ها انجام می شود.

با این حال، در صورتی که بیماری پریودنتال در طول دوره درمان ارتودنسی افزایش یابد، نسبتاً، یا به طور کامل مشکل بروز می یابد. خود عناصر اساسی درمان ارتودنسی، ابزارها، اغلب حجم زیادی می گیرند که باعث می شود انباشته شدن پلاک های دندانی افزایش یابد، که این مقدار، بسته به نوع ابزار و میزان دشواری در حفظ بهداشت روزانه متفاوت خواهد بود. هدف مراقبت های پریودنتال جلوگیری از بروز مجدد این بیماری ها است.

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

 

بیماری پریودنتال (لثه) و درمان ارتودنسی

بیماری لثه نوعی التهاب است که بواسطه علل مختلفی بروز می یابد و با ترکیب وجود پاتوژن های باکتریایی با عوامل میزبان فردی بوجود می آید. برخی خطرات سیستمیک با برخی عوامل تشدید کننده مانند مصرف تنباکو، فشار، و مال اکلوژن، می توانند موجب پیشرفت بیماری پریودنتال شوند.

با وجود بیماری پریودنتال، دندان هایی که تحت تأثیر قرار گرفته اند و استخوانی که از آنها حمایت می کند کاهش می یابد، در برابر فشارهای ماهیچه ای که با زبان، لب ها، و گونه ها وارد می شود، و نیز تأثیرات اکلوزال، مقاومت کمتری از خود نشان می دهند.

دندانپزشک ها به محض تشخیص و تأیید بیماری مزمن لثه، مرحله نخست درمان را آغاز می کنند تا تجمع باکتریایی را کاهش دهند و از انباشته شدن بیوفیلم ها جلوگیری کنند. گام نخست درمان شامل برنامه مراقبت های بهداشت دهانی روزانه است که برای هر بیمار به صورت مجزا طراحی می شود، جرمگیری عمیق دندان ها، و پس از آن پولیش با دقت سطح ریشه دندان ها و تاج دندان. در نهایت با جراحی می توان ضایعات مقاوم را پس از درمان اولیه حذف کرد.

به محض توقف روند پیشرفت بیماری لثه، ارتودنتیست می تواند درمان ارتودنسی را با هدف اصلاح مشکلات قرار گیری دندان ها که در نتیجه بیماری لثه بروز یافته است را آغاز نماید. از آنجا که سطح استخوان کاهش یافته است، فشارهای ارتودنتیک به کار گرفته باید سبک و به خوبی کنترل شده باشند. درمان پریودنتال تنها در صورتی با ثبات خواهد بود که یک برنامه مراقبت منظم و صحیح برای هر بیمار طراحی شده باشدو در طول کل دوره استفاده از ابزارها رعایت شود. و پس از تکمیل دوره درمان، دوره حفظی که انجام می شوند، از دیدگاه پریودنتال باید کمترین آسیب را وارد کند، به شرطی که همسو با اهداف حفظ نتایج درمان های ارتودنسی و پریودنتال باشد.

مراجعاتی که برای مراقبت های پریودنتال پس از اتمام مرحله نخست آغاز می شوند، تا پایان درمان فعال ارتودنسی ادامه پیدا می کنند. این روند باید برای همه بیماران، پس از اتمام درمان فعال نیز به مدت دو یا سه مرتبه در سال ادامه یابد تا از بروز مجدد بیماری پریودنتال پیشگیری شود، زیرا قطعاً منجر به بازگشت دندان ها به وضعیت قبل خواهد شد.

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

 

مراقبت های پریودنتال قبل از آغاز درمان ارتودنسی

مراقبت های خانگی

نخستین گام آماده سازی یک برنامه بهداشت دهانی روزانه قابل انجام برای هر بیمار است. این قوانین برای بیمارانی صدق نمی کند که در استفاده از ابزارهای مراقبت های دهانی به اندازه کافی دقیق هستند آنقدر که در معرض خطر خوردگی و ساییدگی مینای دندان هستند.

پس از آموزش دقیق نحوه مراقبت های خانگی به بیمار، بهتر است استفاده از مسواک های برقی توصیه شوند زیرا از نمونه های دستی برای آنها مناسب تر هستند، مخصوصاً زمانی که بیماران بزرگسال وقت کمتری برای انجام این کار دارند. تأثیر گذاری فوق العاده این ابزارها اثبات شده است. استفاده از مسواک های بین دندانی نیز حائز اهمیت است.

استفاده از واتر جت نیز توصیه می شود زیرا این ابزار خونرسانی به بافت لثه اطراف دندان ها را افزایش می دهد و به زدودن جرم های اطراف دندان ها نیز کمک می کند. علاوه بر اینها، افزودن هیدرژن پراکسید به محلولی که در مخزن واترجت ریخته می شود هیچ مشکلی بوجود نخواهد آورد اما دهانشویه های کلرهگزیدین دی گلوکونات چرب توصیه نمی شوند زیرا موجب مسدود شدن مجرای آب دستگاه خواهند شد دستگاه قابل استفاده نخواهد بود.

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

 

مراقبت های تخصصی

مراجعه و معاینات منظم برای درمان های پریودنتال حائز اهمیت است. این معاینات شامل بررسی مقدار جابجایی دندان ها، ارزیابی اکلوژن و نیز نرخ تجمع و انباشته شدن جرم و رسوب روی دندان ها است. علاوه بر این، با مراجعات منظم به دندانپزشک و ارتودنتیست بیمار بیشتر برای مراقبت ها ترغیب می شود و هر بار می توان او را تشویق کرد و از اهمیت رعایت بهداشت برای او توضیح داد. بیماران باید بدانند که بیماری لثه ای که آنها از آن رنج می برند، و معمولاً مزمن است، قابل کنترل است و باید برای درمان آن تلاش کنند.

افزایش استفاده از ایمپلنت های دندانی باعث شده است عنصر جدیدی به مراقبت های پریودنتال افزوده شود: مراقبت از بافت های پیرامون ایمپلنت ها. بیمارانی که بیماری لثه دارند اغلب نیاز به کاشت ایمپلنت نیز دارند و مراقبت از آنها به یکی از مراحل جدید مراقبت های تخصصی دندانی مدرن تبدیل شده است. برنامه درمان برای بیمارانی که بیماری پریودنتال (لثه) دارند فرایندهای متعددی را شامل می شود که باید با ترتیب خاص و دقیقی انجام شوند:

       نم پاکسازی با ابزارهای آلتراسونیک در کنار بتادین و/ یا هیدروژن پراکسید برای زدودن جرم و رسوب از سطح دندان ها.

       استفاده از استفاده از دستگاه LM-Dental CK6 و مینی- CK6 برای زدودن رسوب لای شکاف دندان ها.

       استفاده از استفاده از گریسی کورت ها Gracey curettes برای زدودن جرم زیر لثه ها.

       استفاده از دستگاه پولیش دندان که با هوا کار می کند aeropolisher و برای زدودن لکه های تنباکو و دیگر لکه ها استفاده می شود.

       پولیش اضافی با مسواک های پروفیلاکتیک و خمیرهای پولیش کننده.

       اتمام کار با Vector Pro set کربن و کامپوزیت پریودنتال با هیدروکسی آپاتیت و پراکسید هیدروژن.

       دادن دستورالعمل های لازم به بیمار در خصوص نحوه استفاده از مسواک های برقی و سونیک و نخ دندان ها، به گونه ای که بتوانند بهداشت دهان را حفظ کنند.

این استراتژی ترکیبی خط حمله را تشکیل می دهد. مهم است دقت داشته باشید که تنها Vector Pro set کربن و کامپوزیت قادرند پاکسازی اتوماتیک ایمپلنت های دندانی، اجزاء سرامیکی بریج های دندانی و روکش ها، و نیز ابزارهای ارتودنسی را به بهترین شکل انجام دهند.

دندانپزشک ها معمولاً برخی از این درمان ها را با بی حسی موضعی انجام می دهند و پس از تکمیل بیمار به منزل باز می گردد. اما لازم است پس از این جلسه لازم است بیمار هر ۱۵ روز یک بار برای چکاپ مراجعه کنید تا تمام بخش هایی که درمان شده اند به خوبی ارزیابی شوند تا بتوان ارزیابی کرد بیمار چقدر خوب می تواند درمان را ادامه دهد، و توانایی بیمار در استفاده از مسواک برقی را بررسی کرد. در این جلسات باز هم دور و اطراف همه دندان ها بررسی خواهند شد تا هر گونه پلاک باقی مانده در جلسات قبل پاکسازی شوند.

 

مراقبت از لثه ها در طول دوره درمان ارتودنسی

بر اساس ویژگی های خاص برخی ابزارهای ارتودنسی، باید عوارض جانبی احتمالی آنها و اینکه چطور روی پریودنشیوم تأثیر می گذارند را برای بیمار توضیح داد.

درمان با اسپلینت و ابزارهای متحرک

به نظر ارتودنتیست ها مهم است برای بیمار توضیح داده شود استفاده از اسپلینت، تقریباً تمام طول روز، ۲۲ ساعت در طول ۲۴ ساعت، برای موفقیت آمیز بودن درمان ارتودنسی ضروری است زیرا این ابزار قادر است بافت های عروقی پریودنشیوم را فشرده سازد و دندان ها را در این چارچوب محکم سازد. این روند باعث می شود کشیدن نخ دندان برای حذف ذرات باقی مانده غذا و جلوگیری از تجمع باکتری هایی که منجر به بروز پوسیدگی و تخریب پریودنتال می شوند، ضروری باشد.

علاوه بر این، ابزارهای متحرک نیاز دارند با غوطه ور کردن در آب گرم و محلول صابونی، با دقت پاکسازی و ضد عفونی شوند. مراجعه ماهانه برای چکاپ سلامت پریودنتال بیمار نیز کار مطلوبی است و می تواند انگیزه بیمار را تحریک کند.

ابزارهای ثابت

مسدود شدن مسیر پاکسازی دندان ها با براکت ها و سیم کمانی بریس های ثابت ارتودنسی باعث می شود مسواک زدن و کشیدن نخ دندان درست برای بیمار غیر ممکن شود. بنابراین، این ابزارها خود عاملی برای انباشته شدن پلاک های باکتریایی هستند. به همین دلیل، چکاپ های ماهانه برای زدودن جرم ها در این قسمت ها با استفاده از ابزارهای تخصصی ضروری است. شستشوی زیر خط لثه ها با پروکسید هیدروژن نیز کمک کننده است. باید به قسمت های پر خطر ترشح غدد بزاقی و دیگر قسمت هایی که دسترسی به آنها با ابزارهای معمول رعایت بهداشت برای بیمار دشوار است، توجه ویژه شود، از جمله دندان های عقب دهان.

در صورت مشاهده هر گونه تحلیل لثه، باید درمان بلافاصله متوقف شود، به گونه ای که بتوان با جراحی لثه- مخاط آن را کاهش داد، و در صورت امکان، شرایط را به طور کامل درمان کرد، مهم تر از همه اینکه تیم درمان بتواند بفهمد چه عواملی منجر به بروز این مشکل شده اند.

 

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

ابزارهای پشت دندانی

ابزارهای پشت دندانی، بواسطه موقعیت آنها، بین زبان و سطح پشتی دندان های فک پایین، بیمار در تمیز نگه داشتن ابزارهای پشت دندان های فک پایین، بیشتر از همیشه مشکل خواهد داشت. بنابراین مراجعه ماهانه برای پاکسازی و مراقبت های تخصصی دندانی، مخصوصاً در قسمت مندیبل و کل فضاهای بین دندانی الزامی خواهد بود. در مقایسه با ابزارهای ثابت سنتی، بیمار هیچ مشکلی در حفظ بهداشت ماگزیلا، در طول استفاده از ابزارهای پشت دندانی ندارد. تنها زمانی مشکل بروز پیدا می کند که ذرات غذا حین جویدن کنار آن گیر می کنند و منجر به بروز مشکل می شوند.

در صورت بروز تحلیل لثه در قسمت مندیبل، توپوگرافی مانع فرایندهای جراحی می شود. بنابراین، پیش طراحی حیاتی تر از حد معمول است، و ابزار باید به گونه ای طراحی شود که از آسیب به بافت پریودنشیوم پشت دندان پیشگیری نماید.

 

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

ابزارهای تکیه گاه موقت

ابداع مینی اسکروها (ایمپلنت های کوچک که به عنوان تکیه گاه ارتودنسی استفاده می شوند) این امکان را بوجود می آورند که ارتودنتیست تکیه گاهی محکم ایجاد نماید و از هر گونه جابجایی های ناخواسته و نامطلوب دندان های تکیه گاه جلوگیری نماید، در نتیجه می توان دندان های مولر را رو به داخل حفره هدایت کرد، و نیاز نیست فرایندهایی مانند اناملوپلاستی (راهی برای هم سطح کردن سطح دندان ها و برداشتن اضافات مینا)، برخی درمان های ترمیمی و زیبایی و درمان ریشه انجام داد.

علاوه بر این، مانند ابزارهای ثابت مانع انجام کارهای بهداشتی نیز نمی شوند. ماهیت این ابزارها به گونه ای است که وقتی مینی اسکروها همراه با ابزارهایی مانند پاور چین ها، و اتصالات سیمی لیگاچور بلند استفاده می شوند، می توانند محلی برای انباشته شدن مقدار قابل توجهی پلاک خواهند شد که نیاز به چکاپ و پاکسازی خواهند داشت. مینی اسکروهایی که در سخت کام قرار می گیرند، مقادیر زیادی پلاک به خود می گیرند، که آنقدر کافی هستند که پروفیلاکسی تخصصی نیاز خواهند داشت. باز هم مراجعات منظم و انجام فرایندهای بهداشتی برای پیشگیری از بروز ژینژیویت در واکنش به حساسیت ناشی از مینی اسکروها و ابزارهای متصل به آنها ضروری است.

 

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

سلامت لثه در درمان ارتودنسی

نگهدارنده یا ریتینرها

مرحله نهایی درمان ارتودنسی دوره نگهداری است، که پیوسته، مخصوصاً در بیماران بزرگسال، شامل استفاده از ابزارهای ثابت است. هدف از استفاده از این ابزارها مقاومت در برابر فشارهای ماهیچه ای و عملکردی است که می توانند موجب بازگشت دندان ها به محل قبل از درمانشان شوند. ارتودنتیست ها ابزارهای نگهدارنده را بر اساس حمایت استخوانی موجود یا فقدان آن؛ طول درمان فعال؛ زیبایی ابزار؛ اکلوژن؛ هزینه؛ و مهم تر از همه، اصول رعایت بهداشت از سوی بیمار انتخاب می کنند. آنها از بین مواد مختلفی که برای اسپلینت وجود دارند انتخاب می کنند.

ریتینر هر چه باشد، سدی در برابر کارهای بهداشتی است و احتمال انباشته شدن پلاک های دندانی بالا خواهد رفت. بنابراین باید به گونه ای ساخته شود که تا جای ممکن صاف و صیقلی باشد، روی دندان ها سد ایجاد نکند، و بتوان به راحتی روی آن و اطرافش را پاکسازی کرد.

خشکی دهان که تحت عنوان زروستومیا xerostomia نیز شناخته می شود زمانی اتفاق می افتد که غدد بزاقی دهان به اندازه کافی بزاق تولید نمی کنند. این شرایط می تواند موجب بروز احساس سوزش یا خشکی داخل دهان شود. علاوه بر این می تواند موجب بروز علائم دیگر نیز شود، از جمله بوی بد دهان، گلو درد و ترک لب ها.

بزاق بخش ضروری روند هضم غذا است و به مرطوب کردن و خرد کردن غذا کمک می کند. علاوه بر این، به عنوان اصلی ترین مکانیزم دفاعی برای کمک به بدن در حفظ سلامت دندان ها، محافظت از دهان در برابر بیماری لثه و پوسیدگی دندان ها عمل می کند. خشکی دهان به خودی خود شرایط پزشکی جدی نیست، با این حال، گاهی اوقات علامت یا نشانه یک مشکل پزشکی دیگر است که نیاز به درمان دارد. علاوه بر این، می تواند منجر به بروز مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان ها شود.

خشکی دهان در درمان ارتودنسی

خشکی دهان در درمان ارتودنسی

علل بروز خشکی دهان

عوامل مختلفی می توانند موجب خشکی دهان شوند. این مشکل اغلب می تواند نتیجه کمبود آب بدن (دهیدراته شدن) باشد. برخی شرایط مانند دیابت نیز می تواند روی تولید بزاق دهان تأثیر بگذارند و منجر به خشکی دهان شوند.

برخی علل دیگر عبارتند از:

  • استرس
  • افسردگی
  • کشیدن تنباکو
  • استفاده از ماری جوآنا
  • مصرف آرامبخش ها
  • نفس کشیدن از راه دهان
  • مصرف برخی داروهای خاص، شامل برخی آنتی هیستامین ها، داروهای ضد افسردگی و داروهای کاهش اشتها
  • قرار گرفتن تحت پرتو درمانی ناحیه سر و گردن
  • برخی اختلالات خود ایمنی مانند سندروم اسجوگرن Sjögren’s syndrome
  • مسمومیت غذایی به سم بی خطر بوتولیسم
  • بالا رفتن سن

قبل از قطع مصرف داروهای خود با پزشک خود مشورت کنید تا جایگزینی برای آنها برای شما تجویز کند.

آیا بریس ها و براکت های ارتودنسی نیز می توانند موجب خشکی دهان شوند؟

اگر روی دندان های خود بریس ارتودنسی دارید، اصلاً بعید نیست برخی عوارض جانبی آنها مانند خشکی دهان و احساس پنبه ای داخل دهان را تجربه کنید. برخی راهکارها هستند که می توانند کمک کنند تا زمانی که بریس ها داخل دهان شما هستند احساس راحتی داشته باشید.

 

خشکی دهان در درمان ارتودنسی

خشکی دهان در درمان ارتودنسی

چرا باید از خشکی دهان پیشگیری کرد؟

اگر شما نیز گزینه ای برای استفاده از بریس های ارتودنسی هستید، دندانپزشک دهان شما را با گرفتن تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس و معاینات بالینی مورد بررسی قرار خواهد داد. وی باید اطمینان حاصل نماید که همه دندان ها کاملاً صاف هستند و بایت و فک ها به صورت متناسب با یکدیگر قرار دارند. در صورتی که هر گونه مشکلی مشاهده نماید، برای معاینات بیشتر شما را به ارتودنتیست ارجاع خواهد داد تا در صورت امکان تحت درمان ارتودنسی با براکت ها قرار بگیرید. بریس ها بخشی از فضای داخل دهان را اشغال می کنند، که می تواند موجب حساسیت لثه ها و اطراف دهان از داخل شود. هر گونه حساسیتی می تواند موجب بالا رفتن احتمال خشکی دهان شود. پس از قرار گرفتن براکت ها روی دندان ها و پس از هر بار تنظیم آنها، ممکن است مقداری درد یا ناراحتی شدید داخل دهان خود تجربه کنید که ممکن است موجب بالا رفتن احساس تشنگی، مخصوصاً هنگام بیدار شدن از خواب شود.

علاوه بر این، ممکن است از خوردن برخی غذاهای خاص مانند چیپس ها، آبنبات، یخ، غذاها و خوراکی های سفت مانند مغزها یا آدامس منع شوید. برخی غذاها می توانند موجب شکسته شدن ابزارهای ارتودنسی شوند که مانع موفقیت درمان ارتودنسی می شود. با وجود بریس ها ممکن است به این دلیل دچار خشکی دهان شوید زیرا برخی غذاها و خوراکی ها و میان وعده ها از رژیم غذایی شما حذف شده اند.

 

خشکی دهان در درمان ارتودنسی

خشکی دهان در درمان ارتودنسی

خطرات ناشی از خشکی دهان

خشکی دهان، به دلیل کاهش تولید بزاق، می تواند موجب بروز متعددی برای سلامت دهان و دندان ها شود. بزاق یکی از بخش های مهم سلامت دهان است زیرا با خنثی کردن اسید داخل دهان، محافظی طبیعی در برابر خوردگی است که این اسید می تواند ایجاد نماید. علاوه بر این، ذرات غذای لای دندان ها را می شوید، و مواد معدنی لازم داخل دهان را احیاء می کند. این مشکل با وجود براکت ها روی دندان تشدید می شود، زیرا کنار آنها ذرات غذا انباشته می شوند. با عدم تولید بزاق به مقدار کافی و بروز مکرر خشکی دهان، مشکلات متعددی می توانند برای سلامت دهان بوجود بیایند، از جمله:

  • بیماری لثه: بیماری لثه یکی از مشکلات شایع ناشی از خشکی دهان است که در نتیجه عفونت باکتریایی تولید شده از تجمع پلاک و تارتار کنار لثه ها بوجود می آید. بیماری لثه برای سلامت دهان خطرناک است و احتمال پوسیدگی دندان ها و رسیدن پوسیدگی به ریشه آنها را بالا می برد. بیماری لثه حتی می تواند به ساختارهای زیرین که دندان ها را حمایت می کنند نیز منتقل شود و منجر به لق شدن و از دست رفتن دندان ها شود.
  • پوسیدگی دندان: خشکی دهان جازه می دهد اسیدهای مضر، پلاک ها، و باقی مانده های مواد غذایی کنار دندان ها باقی بمانند و موجب پوسیدگی دندان ها شوند.
  • خوردگی مینای دندان: اسید باقی مانده روی دندان ها موجب خشکی دهان می شود که می تواند منجر به خوردگی مینای دندان ها یا از دست رفتن لایه محافظ روی دندان ها شود. با ساییده و خورده شدن دندان ها، آنها بیشتر مستعد پوسیدگی و عفونت کانال ریشه هستند.
  • ایجاد لکه روی دندان ها: از آنجا که با خشکی دهان مینای دندان از بین می رود و دچار خوردگی می شود و سطح پلاک های موجب بالا می روند، خطر ایجاد لکه روی دندان ها و تغییر رنگ آنها نیز بالا می رود.

راهکارهایی برای کاهش خشکی دهان

خشکی دهان یک مشکل موقت و قابل درمان است. در اکثر موارد، با انجام کارهای زیر می توان علائم را کاهش داد یا از بروز آنها پیشگیری کرد:

  • جرعه جرعه نوشیدن آب.
  • مکیدن قطعات کوچک یخ، بدون برخورد آنها با براکت ها.
  • پرهیز از الکل، کافئین، و تنباکو.
  • محدود کردن مصرف نمک و شکر
  • استفاده از دستگاه بخور در محیط اتاق خواب
  • استفاده از جایگزین های مصنوعی بزاق
  • استفاده از خمیر دندان ها و دهانشویه های مخصوص خشکی دهان با عصاره نعنا.

کشیدن نخ دندان

تمیز کردن دندان ها، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان، در طول دوره ای که از بریس های ارتودنسی استفاده می کنید از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کشیدن نخ دندان، یا استفاده از یک نخ موم اندود شده برای تمیز کردن لای دندان ها، باعث ساییدگی و ایجادا خراش روی جرم هایی می شود که در قسمت های دور از دسترس انباشته شده اند که حین مسواک زدن به راحتی نادیده گرفته می شوند، مخصوصاً اگر براکت های و سیم های ارتودنسی سر راه قرار داشته باشند. روزی یک مرتبه بین هر یک از دندان ها را نخ دندان بکشید، و از یک مسواک بین دندانی کوچک برای پاکسازی بارکت ها و زیر سیم ها استفاده کنید.

کشیدن نخ دندان را فراموش نکنید، حتی اگر با وجود براکت ها زمان بیشتری از شما بگیرد. این تکنیک های کشیدن نخ دندان می توانند فرایند را سریعتر و راحت تر کنند. مهم نیست کدام روش را انتخاب می کنید، مهم است به طور منظم نخ دندان بکشید تا از بروز بیماری لثه و پوسیدگی دندان ها، در حالی که بریس ها کار صاف کردن دندان ها را انجام می دهند، جلوگیری کنید تا لبخندی بی نقص داشته باشید.

 

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در ارتودنسی

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در ارتودنسی

 

کشیدن نخ دندان به صورت سنتی

این تکنیک امتحان شده و صحیح کشیدن نخ دندان راهی فوق العاده برای پاکسازی ذرات غذا و پلاک ها از بین دندان ها است، اما برای افرادی که از بریس های ارتودنسی استفاده می کنند، می تواند مقداری چالش برانگیز باشد. عبور نخ دندان از کنار براکت ها و سیم های ارتودنسی می تواند زمان ببرد. اگر از این روش استفاده می کنید، به گونه ای برنامه ریزی کنید که ۱۰ تا ۱۵ دقیقه برای نخ دندان کشیدن دندان های خود زمان بگذارید. تنها ابزاری که نیاز دارید نخ دندان با روکش مومی است. نخ های بدون روکش مومی ممکن است پاره شوند و زیر براکت های فلزی گیر کنند.

با بریس ها چگونه باید از نخ دندان های سنتی استفاده کرد؟

  • ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر نخ دندان ببرید.
  • بین سیم اصلی و دندان های خود را نخ دندان بکشید. انجام این کار جلوی آینه می تواند کمک کننده باشد، زیرا می توانید نگاه کنید و مطمئن شوید نخ به قسمت هایی می رود که دوست دارید.
  • دو سر نخ دندان را به دور انگشتان اشاره دو دست خود بپیچید تا اطمینان حاصل نمایید که نخ را به راحتی حمل می کنید.
  • نخ را به آرامی بین دو دندان خود فشار دهید، و آن را در کنار تک تک دندان ها بالا و پایین بکشید. اگر مشغول نخ دندان کشیدن دندان های بالای خود هستید، یک شکل U بالا به پایین درست کنید: از یک سمت یک دندان رو به بالا و به سمت خط لثه ها بروید و سپس از کنار دندان دیگر پایین بیایید.
  • نخ را بردارید، و به آرامی آن را از پشت سیم خارج کنید. مراقب باشید این کار را کاملاً به آرامی انجام دهید، زیرا ممکن است ناگهان موجب کنده شدن براکت از روی دندان شوید.
  • به بین دو دندان بعدی حرکت کنید و این فرایند را تکرار کنید.

 

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در ارتودنسی

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در ارتودنسی

 

واترجت یا واترپیک

واتر پیک نوعی ابزار منحصر بفرد است که یک جریان آب ثابت برای پاکسازی بین دندان ها و کنار خط لثه ها ایجاد می نماید. بواسطه اثربخشی که جریان آب در پاکسازی دندان ها و دهان دارد، با این ابزار تنها ۳ تا ۵ دقیقه زمان نیاز دارید. برخی برندهای واترپیک ها دارای سری مخصوص برای بیماران تحت درمان ارتودنسی هستند. این سری های برجسته قادرند اطراف براکت ها و بین دندان ها را راحت تر از سری های استاندارد تمیز کنند.

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در ارتودنسی

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در ارتودنسی

 

استفاده از فلاس تریدر

می توانید سرعت نخ دندان کشیدن سنتی را با استفاده از یک ابزار مقرون به صرفه و کارآمد بالا ببرید. این ابزار پلاستیکی کوچک فلاس تریدر نام دارد. فلاس تریدر به شما کمک می کند نخ را به راحتی به پشت سیم ارتودنسی بکشید. با استفاده از فلاس تریدر می توانید چندین دقیقه از زمان مراقبت های دندانی معمول خود را بکاهید. فلاس تریدر را می توانید از داروخانه ها خریداری کنید.

نحوه استفاده از فلاس تریدر کنار بریس های ارتودنسی

  • یک قطعه ۲۰ تا ۳۰ سانتی متری از نخ دندان را از داخل سوراخ فلاس تریدر رد کنید.
  • نوک سوزن پلاستیکی را زیر سیم بریس های خود قرار دهید. به آرامی نخ را زیر سیم حرکت دهید. فلاس تریدر را در یک دست نگه دارید.
  • نخ را به دور انگشتان اشاره خود بپیچید تا کنترل بیشتری روی آن داشته باشید.
  • روند کشیدن نخ دندان را مانند آنچه در بالا گفتیم ادامه دهید.

مسواک زدن صحیح با وجود براکت های ارتودنسی

 

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در ارتودنسی

مسواک زدن و کشیدن نخ دندان در ارتودنسی

مسواک درست انتخاب کنید.

شاید بخواهید مسواکی انتخاب کنید که بین و اطراف براکت ها را تمیز کنید. برخی متخصص ها توصیه می کنند از دو نوع مسواک استفاده کنید: مسواک های نرم، و مسواک های بین دندانی. ابتدا با مسواک نرم هر دندان و براکت روی آن را از پایین به بالا مسواک بزنید. سپس از یک مسواک بین دندانی استفاده کنید و با چند ضربه در هر مسیر، فاصله بین براکت و دندان را تمیز کنید.این نوع مسواک ها به صورت ویژه برای پاکسازی بین براکت ها و دندان ها طراحی شده اند.

شستشوی دهان نیز مهم است.

با استفاده از دهانشویه، دهان خود را به طور منظم تمیز کنید و ذرات غذا و پلاک های بین دندانی را پاکسازی کنید. بعلاوه، شستشو کمک می کند از التهاب لثه ها و داخل گونه ها که ناشی از استفاده از بریس ها است، کاسته شود. از دهانشویه هایی استفاده کنید که به صورت ویژه برای مصرف در طول درمان ارتودنسی طراحی و تولید شده اند.

ارتودنسی فانکشنال

ارتودنسی فانکشنال یک دسته بسیار جذاب ارتودنسی است که اکثر افراد چیزی راجع به آن نشنیده اند. ارتودنسی فانکشنال نه تنها کار صاف کردن دندان ها را انجام می دهد، بلکه می تواند موقعیت فک های بالا و پایین را نیز تغییر دهد تا نیمرخ بهتری خلق کند. بسیاری بیماران به خاطر فشردگی و نامرتبی و کج بودن دندان های خود در پی درمان ارتودنسی هستند. اما اغلب دندان ها فشرده هستند زیرا دهان باریک است. ارتودنتیست هایی که معتقدند دهان به دلایل ژنتیکی باریک است و باور دارند که شکل دهان نمی تواند تغییر کند، اغلب ۴ دندان بیمارانی که این شرایط را دارند، معمولاً چهار دندان پرمولر، را می کشند تا فضای کافی برای دندان های فشرده ایجاد کنند. این “تکنیک سنتی کشیدن چهار دندان پرمولر” نامیده می شود.

ارتودنتیست هایی که معتقدند عوامل محیطی باعث باریک شدن دهان می شوند، از ابزارهایی برای وسیع کردن قوس دندانی استفاده می کنند تا دهان بازتر شود. وقتی دهان وسیع تر می شود، فضا بدست می آید، سپس می توان دندان ها را صاف کرد. این “تکنیک غیر کشیدنی ابزارهای فانکشنال” نامیده می شود.

در صورت ضعیف بودن چانه یا کج بودن هر یک از فک ها، بایت از حالت عادی خود خارج خواهد شد. این می تواند منجر به بروز میگرن، درد گردن و شانه ها، سر گیجه، آپنه خواب، مشکلات شنوایی، اختلالات فکی—گیجگاهی، انسداد مجرای فوقانی تنفسی، و زشتی نیمرخ صورت شود.

ارتودنسی فانکشنال به شکلی متفاوت دندان ها را صاف می کند. به جای کشیدن تعدادی از دندان های فشرده، فک وسیع می شود تا فضای کافی برای دندان ها ایجاد شود. وقتی از ابزارها استفاده می شود تا قوس های دندانی بالا و پایین وسیع تر شود، نیمرخ صورت متعادل تر می شود. علاوه بر این، سینوس ها را گسترده می کند تا آپنه انسدادی و مشکلات تنفسی را اصلاح نماید.

 

 

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

 

با تکنیک هایی که بدون کشیدن دندان عمل می کنند و از ابزارهای وسیع کننده استفاده می شود، می توان به نتایج بهتری دست پیدا کرد. با این حال، این ابزارها متحرک نیستند و برای مؤثر واقع شدن باید برای مدت زمان مشخصی در جای خود باقی بمانند. برخی افراد با این مشکل دارند. اما نتایج ارزش تلاش کردن دارند.

با ایجاد تعادل صحیح در ساختارهای اسکلتی صورت با استفاده از درمان فانکشنال، مشکلات پزشکی از قبیل اختلالات فکی- گیجگاهی سر دردهای میگرنی، درد های گردن، شانه، و کتف، سر گیجه، صدای زنگ در گوش، مشکلات شنوایی، انسداد مجرای فوقانی تنفسی/ تنفس دهانی، اختلالات خواب، آپنه خواب، و مشکلات دیگر می توانند کاهش پیدا کنند.

ارتودنسی سنتی

در این تکنیک که کشیدن چهار دندان دو پایه نامیده می شود، گرچه فضای کافی ایجاد می شود اما می تواند منجر به باریک و صاف شدن نیمرخ صورت شود که نمی تواند بعداً تغییر کند.

 

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

 

با این حال، با هزاران مشکلی که کشیدن دندان بوجود می آورند، ممکن است این پرسش به ذهن شما خطور کند که آیا این روش راهی ساده برای ارتودنتیست است یا بهترین راهکار برای بیمار. در کوتاه مدت، کشیدن دندان، با آسیبی که به بافت های اطراف وارد می کند، استفاده از داروی بی حس کننده، و احتمال بروز مشکلاتی مانند خونریزی و خشکی حفره دندان، برای بدن دشوار است. کشیدن دندان علاوه بر مشکلاتی که بلافاصله بوجود می آورد، ایجاد فاصله بین دندان ها، باریک شدن قوس دندانی، کمتر شدن فضای داخل دهان برای زبان، و در نتیجه کاهش حجم مجرای تنفسی فوقانی از دیگر مشکلات آن هستند.

این رویکرد می تواند منجر به بروز مشکلات بلند مدتی مانند آپنه خواب، و حتی آسیب به ساختار صورت شود. قوس دندانی باریک حمایت استخوانی کمتری برای صورت ایجاد می کند، که گاهی اوقات منجر به تخریب ظاهر صورت از نیمرخ، و نیز باریکتر شدن ساختار صورت و لبخند می شود.

 

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

درمان ارتودنتیک

برخی ارتودنتیست ها احساس نمی کنند که درمان ارتودنسی بتواند روی ظاهر صورت و سلامت مفاصل فکی- گیجگاهی تأثیر داشته باشد، در حالی که برخی دیگر احساسی غیر از این دارند. به مرور زمان اطلاعات جدیدی در خصوص نحوه درمان ناهنجاری های دندانی بدست آمده است. کاملاً واضح است که راهکارهای متفاوتی وجود دارد و لازم است بررسی شود کدام درمان برای کودک بهتر است. قبل از انتخاب باید راجع به همه گزینه ها اطلاعات کافی داشته باشید.

به دلیل فشردگی شدید دندان های کودک، ممکن است رشد صورت کودک مستلزم تصمیم گیری شما باشد. هیچ

کس تمایلی به انجام جراحی صورت برای کودک خود ندارد. این گزینه ارتودنسی فانکشنال راهی است برای پرداختن به همه مشکلات فشردگی دندان ها بدون خونریزی.

حین تصمیم گیری برای انتخاب چه نکاتی را باید مد نظر قرار داد؟

  • آیا کودک در مقایسه با دوستان خود چهره باریکی دارد؟ ویژگی های ژنتیکی اسکلت، از جمله بزرگی یا کوچکی استخوان ها، مشکل نیست. با نگاه کردن به چهره کودک می توان منوجه جلو آمدگی یا عقب رفتگی در اطراف چانه شد؟

 

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

 

  • آیا از نمای نیمرخ، با قرار دادن یک مداد روی پیشانی، با چانه در یک راستا قرار می گیرد؟ ظاهر فرو رفته concave به هیچ عنوان زیبا نیست و شما به دنبال یک نیمرخ زیبا هستید.

 

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

 

  • آیا ارتودنتیست شما برای این مشکل شما، به استفاده از ابزارهای فانکشنال تمایلی دارد؟ آموزش دادن به بیمار یکی از مهم ترین وظایف ارتودنتیست است.

نتیجه گیری

ممکن است فرد به این فکر کند که چرا همه ارتودنتیست ها همه بیماران را با ابزارهای فانکشنال درمان نمی کنند. علت این است که در حال حاضر دو مکتب فکری وجود دارد. در یک مکتب فکری اعتقاد بر این است که ویژگی های غیر عادی صورت و دندان ها به صورت ژنتیکی بوجود می آیند. پزشکان این مکتب فکری احساس می کنند که ساختارهای اسکلتی صورت به صورت ژنتیکی مشخص می شوند، بنابراین، نمی توانند تغییر کنند.

به نظر پیروان مکتب فکری دیگر، ویژگی های غیر عادی صورت و دندان ها بواسطه عوامل محیطی بوجود می آیند. از آنجا که عوامل محیطی، و نه عوامل ژنتیکی، منجر به بروز ناهنجاری های رشد فک و دندان می شوند، ساختارهای چهره- اسکلتی می توانند به وضعیت و شکلی ایده آل تر و متعادل تر تغییر کنند.

 

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

ارتودنسی فانکشنال یا سنتی

 

رویکردهای متفاوتی برای حل یک مشکل وجود دارد. تصمیم گیری در مورد انتخاب روش درمان به عهده والدین کودک است. اما نکته ای وجود دارد که هنگام تصمیم گیری باید به خاطر داشته باشید. ارتودنسی سنتی دندان هایی صاف و یکدست برای شما خلق خواهد کرد. اما ارتودنسی فانکشنال چهره ای زیبا و دندان هایی صاف و یکدست برای شما خلق خواهد کرد. تصمیم به عهده شماست.

 

وقتی به فکر استفاده از براکت های ارتودنسی روی دندان های خود هستید، ممکن است ارتودنتیست گزینه های مختلف لیگاچورهای الاستیک را در اختیار شما قرار دهد. لیگاچورهای کشی، که عموماً تحت عنوان “رابر بندها” شناخته می شوند براکت ها را در بر می گیرند و اساساً به گونه ای مورد استفاده قرار می گیرند که سیم ارتودنسی را داخل براکت ها نگه دارند: اما از آنها می توان برای اهداف دیگر نیز استفاده کرد، از جمله هدایت جابجایی دندان ها در یک مسیر خاص یا افزایش سرعت روند صاف کردن دندان ها یا جابجایی آنها. همه اینها به نحوه بسته شدن لیگاچور به یک یا چند دندان، و نیز نوع لیگاچوری که استفاده می شود بستگی دارد. یکی از این گزینه ها که ارتودنتیست معرفی می کند پاور چین است که در این مقاله به آن می پردازیم.

پاور چین ها یکی از اجزاء بریس ها هستند.

بریس هایی که با پاور چین ها استفاده می شوند از نظر عملکرد با بریس هایی که بدون پاور چین استفاده می شوند تفاوت دارند. پاور چین ها بریس نیستند، بلکه صرفاً لیگاچورهایی هستند که به بریس ها افزوده می شوند. آنها روی براکت ها کشیده می شوند و در کنار یکدیگر با اجزاء دیگر- براکت ها، سیم های ارتودنسی، قلاب ها- کار می کنند تا ظاهر و عملکرد دندان ها و نیز لبخند را بهبود دهند. زمانی از آنها استفاده می شود که ارتودنتیست آن را ضروری بداند.

پاورچین ها از همان پلاستیکی ساخته می شوند که لیگاچورهای پلاستیکی را تشکیل می دهند.

پاور چین ها ضرورتاً یک دسته لیگاچورهای الاستیک O-رینگ به هم متصل هستند، که یک نوار پیوسته را شکل می دهند که از یک دندان به دیگری امتداد پیدا می کنند. O-رینگ های معمولی برای نگه داشتن سیم ارتودنسی درون شیار روی براکت ها استفاده می شوند. آنها به عنوان یک واحد مجزا وجود دارند که اطراف براکت قرار می گیرند تا سیم کمانی را در جای خود نگه دارند. از سوی دیگر، پاور چین ها به یکدیگر متصل شده اند تا یک زنجیره تشکیل دهند. از این طریق آنها قادرند از دندان ها حمایت کنند، علاوه بر اینکه سیم کمانی را روی دندان نگه می دارند.

پاور چین ها تنها از دندان ها محافظت نمی کنند.

پاور چین ها تنها سیم ارتودنسی را نگه نمی دارند، بلکه در واقع اساساً برای بستن فاصله بین دندان ها یا جابجا کردن یک دسته خاص از دندان ها به طور همزمان استفاده می شوند. آنها فشار اضافی لازم را فراهم می آورند تا دندان ها را به یکدیگر نزدیک سازند و کمک کنند یک گروه خاص از دندان ها به طور همزمان جابجا شوند.

 

پاور چین در ارتودنسی

پاور چین در ارتودنسی

 

از آنها در مرحله بستن فاصله درمان استفاده می شود.

ارتودنتیست ها از پاور چین ها در ابتدای درمان استفاده نمی کنند. اما از آنها در مراحل اولیه درمان استفاده می کنند. مراحل یک درمان معمولی برای فردی که دندان های کج دارد عبارتند از: “مرحله صاف کردن”، مرحله بستن فاصله ها”، و “مرحله پرداختن به جزئیات. پاور چین ها یا لیگاچورهای به هم پیوسته معمولاً در طول مرحله بستن فاصله ها و پس از صاف شدن دندان ها با بریس ها و قرار گرفتن آنها در یک راستا استفاده می شوند. آنها به بستن هر گونه فاصله و جابجا کردن دندان های جلو رو به عقب کمک می کنند در حالی که این اطمینان را بوجود می آورند که دندان ها صاف باقی خواهند ماند. اساساً، آنها برای بستن فواصل افزوده می شوند و دندان ها را به جایی که باید، هدایت می کنند.

آنها پر استفاده ترین لیگاچور هستند.

معمولاً، ارتودنتیست ها به جای لیگاچورها روی براکت ها پاور چین قرار می دهند. اما گاهی اوقات ارتودنتیست می تواند هم لیگاچور و هم پاور چین را روی براکت های یک بیمار قرار دهد. این تصمیم به اهداف درمان بستگی دارد و آنچه وی سعی دارد به آن دست یابد.

پاور چین در ارتودنسی

پاور چین در ارتودنسی

 

پاور چین ها انواع متفاوتی دارند.

پاور چین ها، درست مانند لیگاچورهای کشی معمولی، در انواع و رنگ های مختلفی وجود دارند. آنها در اشکال مختلفی وجود دارند. گرچه به شما اجازه داده می شود تا رنگ پاور چین های خود را انتخاب نمایید، اما نمی توانید راجع به شکل یا ساختار این زنجیرها نظر بدهید. ارتودنتیست ساختاری را انتخاب خواهد کرد که بهترین تناسب را با وضعیت دندان های شما دارد و این انتخاب به وضعیت و اهداف درمان بستگی خواهد داشت.

آیا پاورچین ها درد ایجاد می کنند؟

مانند بریس ها، نصب لیگاچورهای به هم پیوسته نیز، مخصوصاً در مراحل اولیه درمان، منجر به بروز دردی هر چند خفیف خواهد شد. اما به مرور زمان، این ناراحتی از بین خواهد رفت و دیگر هیچ دردی احساس نخواهد شد. در واقع، هر درد یا ناراحتی ظرف یک هفته از بین خواهد رفت. قبل از آن، باشد برای جلوگیری از درد و حساسیت بیشتر ممکن است لازم غذاهای نرم بخورید. علاوه بر این، لازم به ذکر است که پاور چین ها مانند دیگر لیگاچورها با غذا و نوشیدنی هایی که رنگ دارند می توانند به راحتی لک شوند. بنابراین لازم است پس از هر وعده غذایی مسواک بزنید.

هیچ بازه زمانی خاصی برای استفاده از پاور چین ها مشخص نشده است.

پاور چین ها عموماً به مدت تقریبی ۶ هفته استفاده می شوند. اما هر فرد یک مورد خاص و متفاوت است و ارتودنتیست چین ها را بر نخواهد داشت تا زمانی که به هدف مورد نظر خود- بستن فاصله یا جابجایی یک دسته دندان خاص- برسد. بنابراین، تاریخی که قرار است پاور چین ها را دریافت کنید، از پیش تعیین شده و مشخص نیست. برخی بیماران ظرف چند هفته شاهد بهبود شگفت انگیزی هستند، در حالی که برخی دیگر ۶ هفته یا حتی بیشتر نیاز به پاور چین دارند.

بسیاری ارتودنتیست ها با بیمارانی مواجه می شوند که نگران پوسیدگی دندان در طول درمان ارتودنسی و پس از آن هستند. در این مقاله با نکاتی که باید طی این دوره مد نظر داشته باشید آشنا خواهید شد.

آیا شروع ارتودنسی با وجود پوسیدگی دندان خطرناک است؟

قبل از دریافت براکت های ارتودنسی، ارتودنتیست ابتدا باید از سلامت دهان و دندان های شما اطمینان حاصل نماید، این بویژه در صورتی صدق می کند که قرار است از ارتودنسی ثابت استفاده کنید. در صورتی که با وجود پوسیدگی دندان براکت های ثابت روی دندان های شما قرار بگیرند، درمان این پوسیدگی ها می تواند بسیار دشوار باشد زیرا ممکن است لازم باشد مقداری از ساختار دندان ها برداشته شود.

بنابراین معمولاً ارتودنسی تنها روی دندان های سالم، و لثه های عاری از بیماری، و برای افرادی انجام می شود که بهداشت دهان را به خوبی رعایت می کنند. یک دندانپزشک یا ارتودنتیست خوب می تواند به دستیابی به این هدف کمک کند.

 

ارتودنسی دندان پوسیده شده

ارتودنسی دندان پوسیده شده

 

چگونه با وجود براکت ها می توان از بروز پوسیدگی دندان ها پیشگیری نمود؟

بهترین راه برای انجام این کار، حصول اطمینان از بهداشت خوب دهان قبل از آغاز درمان ارتودنسی است. بهترین راهکارها برای پیشگیری از پوسیدگی دندان ها در طول دوره استفاده از براکت های ارتودنسی عبارتند از:

  1. حداقل دو مرتبه در روز و هر بار به مدت دو دقیقه با خمیر دندان فلورایده دندان های خود را تمیز کنید.
  2. با پاکسازی فضای بین دندان ها با سوپر فلاس یا مسواک بین دندانی پلاک های دندانی را در کمترین مقدار خود نگه دارید.
  3. قبل از قرار گیری براکت ها روی دندان ها به فکر فلوراید تراپی توسط دندانپزشک باشید.
  4. مراجعه به دندانپزشک را ادامه دهید، آنها به محض مشاهده پوسیدگی دندان ها می توانند خیلی زود آن را درمان کنند.
  5. اجازه دهید دندانپزشک یا ارتودنتیست از همه شرایط پزشکی شما آگاه باشند، زیرا برخی شرایط و درمان ها برای این شرایط می توانند شما را مستعد پوسیدگی های دندانی کنند.
  6. در صورتی که دندانپزشک یا ارتودنتیست شما نگران وجود شیارهای خیلی عمیق در دندان های عقب هستند می توانند آنها را با سیلانت های دندانی مانند رزین کامپوزیت پر کنند. این کار می تواند تا مقدار چشمگیری احتمال گسترش پوسیدگی های دندانی را پایین بیاورد.

 

 

ارتودنسی دندان پوسیده شده

ارتودنسی دندان پوسیده شده

 

چه اتفاقی می افتد اگر در طول دوره استفاده از براکت ها مسواک نزنید؟

اتفاقات زیادی می تواند رخ دهد:

  1. بیوفیلم های طبیعی که مواد بسیار چسبناکی هستند می توانند روی دندان ها را پوشش دهند.
  2. بیوفیلم ها پس از تشکیل شدن روی دندان ها، سفت می شوند و به پلاک دندانی تبدیل می شوند.
  3. باکتری های موجود در پلاک های دندانی، با هر بار خوردن یا نوشیدن اسید تولید می کنند و دندان ها را مورد حمله قرار می دهند.
  4. با ساییده شدن سطح مینای دندان ها توسط اسید، باکتری ها جاهای بیشتری برای پنهان شدن پیدا می کنند.
  5. وقتی باکتری ها به تولید اسید خود ادامه می دهند، حفره های دندانی بزرگ و بزرگتر می شوند.
  6. وقتی حفره به عاج دندان، که بخش نرمتر و داخلی دندان است، می رسد، سرعت پوسیدگی افزایش می یابد.
  7. وقتی پوسیدگی به عروق خونی و اعصاب داخلی دندان می رسد، درد شدیدی احساس خواهید کرد و لازم است بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید.
  8. در صورتی که این مشکل بدون درمان باقی بماند در نهایت می تواند منجر به از دست رفتن دندان شود.

خبر خوب اینکه، همه اینها تا میزان زیادی قابل پیشگیری هستند… تنها کافیست در طول دوره درمان ارتودنسی دندان های خود را تمیز نگه دارید.

آیا براکت ها می توانند موجب مرگ دندان شوند؟

بریس های ارتودنسی فشاری کاملاً معقول به دندان ها وارد می کنند، با این حال این روند تحت نظارت دقیق ارتودنتیست است تا موجب از دست رفتن دندان ها نشود.

آیا بریس ارتودنسی می توانند موجب بروز آبسه دندان شوند؟

خیر، بریس ها نمی توانند موجب بروز آبسه شوند. آبسه ها در نتیجه عفونت عمیق زیر لثه ها بوجود می آیند، و عموماً این عفونت بواسطه بهداشت ضعیف دهان و دندان ها افزایش می یابد. بهداشت خوب دهانی کلید بهترین عملکرد در طول دوره استفاده از بریس ها است.

آیا استفاده از پلاک یا نگهدارنده ارتودنسی می تواند موجب پوسیدگی دندان ها شود؟

استفاده از ریتینر نیست که می تواند موجب بروز پوسیدگی های دندانی شود، و تمیز نگه داشتن ریتینر نیز نمی تواند موجب بروز پوسیدگی های دندانی شود. باید حداقل دو مرتبه در طول روز دندان های خود را با خمیر دندان های فلورایده مسواک بزنید و با استفاده از نخ دندان یا مسواک مطمئن شوید بین دندان ها را تمیز نگه داشته اید.

علاوه بر این باید ریتینر را نیز تمیز نگه دارید. همان بیوفیلمی که از روی دندان های خود پاک می کنید به ریتینرها نیز می چسبد. در صورتی که همزمان با تمیز کردن دندان ها، آنها نیز پاک نشوند، بیوفیلم ها خیلی راحت می توانند به سطح دندان ها باز گردند، به شکلی که انگار دندان های خود را تمیز نکرده اید. این بیوفیلم ها می توانند به پلاک تبدیل شوند که محل رشد باکتری ها است و موجب پوسیدگی دندان ها می شود.

 

 

ارتودنسی دندان پوسیده شده

ارتودنسی دندان پوسیده شده

 

آیا صاف شدن دندان ها می تواند موجب ضعیف شدن آنها شود؟

هیچ شواهدی مبنی بر تضعیف دندان ها در نتیجه صاف شدن آنها با کمک درمان ارتودنسی وجود ندارد، بنابراین تا زمانی که دستورات دندانپزشک و ارتودنتیست برای تمیز کردن دندان ها را دنبال کنید، دندان های شما محکم باقی خواهند ماند.

تنها چیزی که پس از درمان ارتودنسی مقداری ضعیف تر می شود وضعیت دندان ها است. آنها به طور طبیعی تمایل دارند به جای اول خود باز گردند، به همین دلیل استفاده از ریتینر حائز اهمیت است.

آیا وضعیت دندان ها با بریس ها بدتر نمی شوند؟

ساده ترین راه برای مشخص نمودن این موضوع، مشاوره ارتودنسی است. اکثر ارتودنتیست ها از نرم افزارهایی استفاده می کنند که می توانند قبل از آغاز درمان، روند آن را نشان دهند. بنابراین می توانید نتیجه درمان را مشاهده کنید.

چرا دندان ها پس از درمان ارتودنسی زرد می شوند؟

دندان ها به دلایل مختلفی پس از اتمام درمان ارتودنسی می توانند مقداری زردتر به نظر برسند:

  • ممکن است تمیز کردن دندان ها با وجود براکت ها روی دندان ها مقداری دشوارتر باشد، با این حال، مراجعه به یک دندانپزشک می تواند سفیدی دندان های شما را به شما باز گرداند.
  • ممکن است مقداری رزین باندینگ برای چسباندن براکت ها به دندان ها استفاده شده باشد که هنوز روی سطح بیرونی دندان ها وجود دارد. باز هم مراجعه به دندانپزشک است که می تواند به زدودن رزین کامپوزیت هایی که دیدن آنها دشوار است کمک کند.
  • ارتودنتیست مجبور است برای چسباندن براکت ها به سطح دندان ها آنها را اِچ کند. این کار موجب می شود دندان ها مقداری زبر باقی بمانند و بیشتر مستعد ایجاد لکه شوند. در این صورت، یک پولیش سریع توسط دندانپزشک می تواند سطح آنها را دوباره صاف و صیقلی کند و از ایجاد لکه و زرد شدن آنها جلوگیری نماید.

با وجود بریس ها روی دندان ها چه غذاهایی نباید خورد؟

اگر روی دندان های خود بریس دارید بویژه باید از خوردن غذاهای چسبناک خودداری نمایید. تمیز کردن این نوع غذاها از دور و اطراف براکت ها دشوار است موجب می شوند باکتری ها فرایند پوسیدگی را در این قسمت ها آغاز کنند.

برای حفظ سلامت بدن، داشتن تغذیه ای سالم و متعادل یکی از اصول ضروری است. تغذیه ای متعادل نامیده می شود که شامل همه مواد غذایی اساسی که بدن به آنها نیاز دارد باشد و نیاز های کالری بدن را متناسب با سن، جنسیت، میزان فعالیت، و غیره نیز تأمین نماید. در سال های اخیر افراد بیش از پیش در مورد حفظ سلامت و داشتن سبک زندگی سالم آگاهی پیدا کرده اند و نگران هستند.

رژیم غذایی سالم در حفظ سلامت نقش اساسی ایفا می کند. حتی دولت های کشور های مختلف نیز سیستم ملی نظارت روی تغذیه را تشکیل داده اند و قوانین جدید برای برچسب زدن روی مواد غذایی، در خصوص چربی و نمک موجود در آنها وضع شده است. با این همه تمرکز روی تغذیه سالم تر، و گزینه های مغذی تر مواد غذایی، مشاوره تغذیه ای و آموزش اصول تغذیه ای مربوط به سلامت دهان به یکی از مهم ترین قسمت های آموزش های دندانی تبدیل شده است.

 

 

 تغذیه در ارتودنسی

تغذیه در ارتودنسی

 

تغذیه و ارتودنسی

هنگام قرار گرفتن تحت درمان ارتودنسی، ارتودنتیست مراقبت های فنی درمان را به عهده دارد؛ اغلب تصور می شود تنها ارتودنتیست در روند درمان نقش دارد. در حالی که خود بیمار در این میان نقش مهم تری ایفا می کند و می تواند موفقیت درمان را تضمین نماید.

نقش بیمار از رعایت بهداشت دهانی قابل قبول آغاز می شود که ضروری است. خود ابزارهای ارتودنسی موجب بروز پوسیدگی، دکلسیفیکاسیون، یا بیماری لثه نمی شوند. با این حال، در صورتی که در طول درمان ارتودنسی بهداشت در حد قابل قبوبلی نباشد، می توانند به بروز پوسیدگی مربوط شوند. با داشتن بهداشت خوب، بریس ها هیچ تأثیر بدی روی دندان ها نخواهند داشت.

غیر از بهداشت، توجه به تغذیه و عادات دهانی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در واقع، برخی غذاها و عادات خاص هستند که می توانند باعث شکسته شدن ابزارهای ارتودنسی شوند که ممکن است نیاز به مراجعات بیشتر و ترمیم آنها باشد که منجر به طولانی تر شدن روند درمان می شود. بنابراین، اصول خاصی هستند که برای به حداقل رساندن این مشکلات باید مد نظر قرار گیرند.

 

 تغذیه در ارتودنسی

تغذیه در ارتودنسی

 

غذاهایی که از خوردن آنها باید پرهیز نمود

  • وقتی ابزارها به دندان ها چسبانده می شوند، مهم است از برخی غذاهای خاص در رژیم غذایی پرهیز شود یا از رژیم غذایی حذف شوند تا از شکستن یا شل شدن ابزار جلوگیری شود.
  • احتمالاً لازم خواهد بود در طول درمان ارتودنسی در مورد نحوه جویدن غذا بیشتر مراقب باشید تا از شکسته شدن و آسیب رسیدن به براکت ها، سیم های ارتودنسی، و اجزاء بریس اجتناب شود.

غذاهای سفت و ترد

  • غذاهای سفت و ترد باید پرهیز شوند، زیرا خطر شکستن یا جدا شدن ابزار ارتودنسی در آنها بالا است. آنها باید در طول درمان کاملاً از رژیم غذایی کنار گذاشته شوند.
  • سبزیجات خام (هویچ، کرفس، تربچه، و غیره) و میوه های خام کامل، مانند سیب و میوه هایی که نارس نیستند. با این حال، می توانید آنها را بپزید تا جایی که نرم شوند، یا اینکه اگر می خواهید آنها را خام بخورید باید آنها را تکه تکه کنید.
  • دانه های خیلی سفت، مانند بادام، بادام زمینی، پسته، فندق، و غیره. هرگاه ممکن باشد، می توانید آنها را به صورت خرد و آسیاب شده بخورید.
  • قرص های مکیدنی سرفه، آبنبات چوبی، و دیگر انواع آبنبات ها.
  • ذرت بو داده بسیار آسیب رسان است: جویدن و خرد کردن دانه های سفت و نترکیده و غلاف ذرت دشوار است و می تواند زیر لثه ها گیر کند و منجر به بروز عفونت شود. لثه عفونی باعث کاهش سرعت جابجایی دندان ها می شود.
  • سیب زمینی سرخ کرده و سیب زمینی سرخ کرده یونانی که خیلی کوچک و ترد هستند، یا آنهایی که لبه هایشان خیلی سرخ شده است. می توانید از خوردن تکه های خیلی کوچک یا خیلی سرخ شده خودداری کنید، یا قبل از خوردن آنها را به تکه های کوچکتر تقسیم کنید.
  • چوب شور و کراکرهای سفت. اگر هوس خوراکی های شور کردید، می توانید چیپس های سیب زمینی نرمتر را انتخاب کنید.
  • نان های سوخاری موجود در سالادها، مگر آنکه با سس سالاد نرم شده باشند.
  • انواع خاصی از غلات و حبوبات وقتی خشک می شوند سفت و ترد می شوند. در این صورت خوردن آنها بدون نرم کردنشان با شیر یا هر مایع دیگری ممنوع است.

غذاهایی که باید از خوردن آنها پرهیز کنید

  • غذاهای چسبناک نیز در طول درمان ارتودنسی ممنوع هستند، زیرا می توانند بین براکت ها یا روی سیم ارتودنسی گیر کنند. اگر برای خارج کردن ذرات غذای چسبناک تلاش کنید، ممکن است باعث آسیب زدن به ابزار و سیم آن شوید.
  • هرگونه آسیب به ابزار می تواند باعث شود تعویض آن ضرورت پیدا کند؛ که در اینصورت مجبور به پرداخت هزینه و اتلاف وقت خواهید بود. بنابراین، دور ماندن از غذاهای چسبناک می تواند شما را از هر خطری دور نگه دارد.
  • بدون استثناء، از جویدن هر گونه آدامسی باید پرهیز کرد! اگر دوست دارید پس از وعده های غذایی دهانتان معطر باشد می توانید مسواک بزنید.
  • آبنبات های ژله ای، تافی ها، کارامل های چسبناک، میوه های کامل، مارشمالوهای بزرگ، و دیگر انواع آبنبات ها که وقتی نرم می شوند ممکن است به ابزارها بچسبند.

مهم است که در طول درمان ارتودنسی خود یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید. با این حال، برخی عادات هستند که معمولاً زمانی که از ابزارهای ارتودنسی استفاده نمی کنید بی خطر هستند اما در طول درمان ارتودنسی باید کنار گذاشته شوند.

 

 

 تغذیه در ارتودنسی

تغذیه در ارتودنسی

 

پرهیز از گاز زدن با دندان های جلو

دندان های جلو با قرار گرفتن تحت ابزارهای ارتودنسی روی آنها ممکن است درد داشته باشند. گاز زدن خوراکی ها با دندان های جلو می تواند موجب بروز ناراحتی شود، علاوه بر این به دندان ها فشار وارد کند تا جایی که موجب بروز آسیب شود.

در طول دوره استفاده از ابزار ارتودنسی باید عادت خوردن غذاها در تکه های کوچک را یاد بگیرید تا مجبور نباشید ابتدا آنها را با دندان های جلو خرد کنید:

  • تکه های باگت؛
  • نان تست پیتزا که با سس روی آن نرم نشده است؛
  • نان شیرینی های بزرگ؛

با این حال، خوردن تکه های پیتزا با سس مشکلی ایجاد نمی کند، زیرا معمولاً نرم تر هستند. یا اینکه باگت و نان شیرینی های بزرگ را قبل از خوردن با استفاده از چاقو به قطعات کوچکتر ببرید.