کشیدن سریالی یا پشت سر هم (سریال اکسترکشن) عبارت است از کشیدن برنامه ریزی شده دندان ها در یک توالی استراتژیک به منظور هدایت دندان های دائمی در حال رویش به موقعیت ایده آل تر.
تاریخچه ابداع شیوه سریال اکسترکشن
نخستین بار در سال ۱۹۲۹ یک ارتودنتیست از سوئد از اصطلاح “کشیدن سریالی یا سریال اکسترکشن” استفاده کرد. این تکنیک در دهه ۱۹۴۰ در ایالات متحده توسط هیز نانس تحت عنوان “کشیدن برنامه ریزی شده و تدریجی” به شهرت رسید. عموماً نانس به عنوان پدر “سریال اکسترکشن” در ایالات متحده شناخته می شود. هوتز از سوئیس در سال ۱۹۷۰ این روش را “نظارت بر دندان ها از طریق کشیدن” نامید.
فرایند انجام سریال اکسترکشن
هیچ تکنیک خاصی وجود ندارد که لازم باشد هنگام تکمیل سریال اکسترکشن دنبال شود. تشخیص دقیق و ارزیابی های مداوم در طول درمان، برای دستیابی به نتایج مطلوب بسیار مهم است.
بر اساس الگوی رویش معمولی دندان ها، طرح درمان باید شامل کشیدن دندان های نیش شیری در حدود ۸ تا ۹ سالگی باشد تا فضایی برای همراستایی مناسب دندان های پیشین ایجاد شود. این کار باید یک سال بعد با کشیدن دندان های مولر اول شیری دنبال شود. انجام این کار تضمین می کند که رویش دندان های پرمولر اول دائمی تسریع می شود و کشیدن دندان های پرمولر اول در حال رویش، فضایی را برای تراز صحیح دندان های نیش دائمی ایجاد می کند. در برخی موارد، از یک تکنیک تغییر داده شده استفاده می شود که در آن اولین دندان های پرمولر در زمان کشیدن دندان مولر اول شیری، کشیده می شوند. این تغییر اغلب در قوس دندانی پایین ضروری است، زمانی که دندان های نیش قبل از اولین دندان های پرمولر ظاهر می شوند.
انتخاب یک روش کشیدن مناسب
فقط کشیدن دندان های نیش شیری: انجام این کار امکان بهبود خود به خود سریع فشردگی دندان های پیشین و هم ترازی را فراهم می کند که ایجاد کراس بایت لینگوال دندان های لترال را متوقف می کند.
فقط کشیدن اولین دندان های مولر شیری: این راهکار باعث رویش زود هنگام دندان های پرمولر اول می شود، اما سرعت و میزان همراستایی دندان های پیشین را کاهش می دهد. این فرایند اغلب به منظور حفظ دندان های نیش شیری استفاده می شود.
کشیدن دندان های نیش شیری و اولین دندان های مولر: این یک سازش بین بهبود سریع همراستایی دندان های پیشین و رویش زود هنگام مورد نظر پرمولرهای اول است. در برخی موارد، این روش منجر به رویش همزمان دندان نیش و پرمولر اول می شود. این ممکن است باعث افزایش انحراف دیستال دندان های نیش دائمی شود و احتمالاً روی دندان های پرمولر اول تأثیر بگذارد.
تخلیه جوانه های دندان های پرمولر اول: این روش زمانی پیشنهاد می شود که رویش اولین دندان های پرمولر پشت دندان های نیش و دندان های پرمولر دوم باشد. این باعث می شود تا حداکثر انحراف دندان نیش در حال رویش به سمت دیستال اتفاق بیفتد و به ندرت در قوس دندانی بالا انجام می شود.
مواردی که کشیدن دندان ها به صورت متوالی انجام می شود
- در موارد مال اکلوژن کلاس ۱ که هماهنگی بین سیستم اسکلتی و عضلانی را نشان می دهد.
- مواردی که با کمبود طول قوس ظاهر می شوند. این با وجود یک یا چند مورد از موارد زیر مشخص می شود:
- عدم وجود فاصله فیزیولوژیکی
- از دست دادن زودرس یک طرفه یا دو طرفه دندان های نیش شیری با جابجایی میدلاین (خط وسط)
- قرار گیری نادرست یا نهفته شدن دندان های پیشین لترال که رو به سمت کام و در خارج از قوس دندانی ظاهر می شوند
- غیر عادی بودن یا فشردگی بیش از حد دندان های قدامی فک های بالا و پایین
- تحلیل موضعی لثه در ناحیه قدامی فک پایین
- رویش نابجای دندان ها
- جابجایی مزیال بخش باکال
- الگو و توالی رویش غیر طبیعی
- فلر شدن دندان های قدامی فک پایین
- انکیلوز (جوش خوردن دندان با استخوان فک) یک یا چند دندان
- مواردی با رشد ناکافی برای غلبه بر مواد دندان که می تواند شامل ناهماهنگی استخوان پایه باشد
- بیمارانی با نیمرخ صاف و ظاهری که از نظر زیبایی خوشایند هستند
موارد منع انجام سریال اکسترکشن
- مال اکلوژن کلاس ۲ و کلاس ۳ با یک ناهنجاری اسکلتی
- فاصله دندانی کافی
- موارد آنودنشیا یا اولیگودنشیا
- اپن بایت و دیپ بایت
- موارد دیاستم خط وسط
- مال اکلوژن کلاس ۱ با کمترین کمبود فضا
- دندان های بد شکل که در نیامده اند
- پوسیدگی گسترده
- عدم تناسب خفیف بین طول قوس و مواد دندانی که می توان آنها را با استریپینگ پروگزیمال درمان کرد
مزایا
- درمان فیزیولوژیک تر
- اجتناب از آسیب روانی ناشی از درمان در سنین پایین
- کاهش مدت زمان درمان ارتودنسی ثابت
- بهبود بهداشت دهان و دندان و کاهش خطر پوسیدگی
- حفظ پریودنشیوم و استخوان آلوئولار
- نشان داده شده است که دوره نگهداری کمتری نیاز دارد
- نتایج پایدار
- کاهش آسیب های ایتروژنیک
- تعادل عصبی عضلانی طبیعی به دست می آید و باقی می ماند
معایب
- هیچ رویکرد واحدی نمی تواند به طور جهانی برای همه بیماران اعمال شود
- زمان درمان طولانی تر می شود زیرا درمان در مراحلی انجام می شود که حدود ۲ تا ۳ سال ادامه پیدا می کنند
- خطر ایجاد تانگ تراست (فشردن زبان از پشت و بین دندان ها)
- کشیدن دندان های خلفی می تواند منجر به دیپ بایت شود
- خطر کاهش طول قوس دندانی
- ممکن است فضاهای کوچکی بین دندان های نیش و دندان های پرمولر دوم وجود داشته باشد
- شیب محوری دندان ها ممکن است در پایان سریال اکسترکشن تغییر کند.