درمان ارتودنسی سنتی (بریس‌های فلزی) یکی از درمان‌های دندانپزشکی است که ضمن حفظ سلامت لثه، ظاهری زیبا به چهره‌ی بیمار می‌بخشد. در حال حاضر شاهد آن هستیم که تعداد زیادی از افراد پس از تکمیل دوره‌ی درمان از بروز پریودونتیت (بیماری لثه که ممکن است منجر به از دست رفتن دندان شود)، ایجاد فاصله بین دندانها، مرگ دندان (از دست رفتن بافت دندان در نتیجه‌ی عدم وجود جریان خون به آن) و از دست رفتن احساس دندان چند سال (حدود ۴ تا ۵ سال) پس از درمان ارتودنسی شکایت می‌کنند.
فواید و مشکلات درمان ارتودنسی
چه زمانی باید از درمان ارتودنسی استفاده شود؟
- دندانهای به شدت جلو آمده (دندان‌هایی که رو به جلو متمایل هستند) که بیمار، بخصوص دختران، را به لحاظ روانی آزار می‌دهند. بایستی بیمارانی که جلوآمدگی خفیف در دندانهای خود دارند را از آنهایی که دندانهای هر دو فک آنها به شدت رو به جلو متمایل هستند متمایز نمود. تنها افرادی که واقعا نیاز به اصلاح دارند باید تحت درمان قرار گیرند. باید بیمار از پزشک خود راجع به نقاط ضعف و قوت درمان‌های ارتودنسی سوال بپرسد.
- قرار گرفتن دندانها به شکل نامرتب که در عملکرد طبیعی دهان و جویدن اختلال ایجاد می‌نماید. در بیمارانی که در باز و بسته کردن دهان، جویدن غذا، تکلم و غیره مشکل دارند انجام درمان‌های ارتودنسی یک ضرورت می‌باشد. مشکلات جزئی از قبیل دندانهای چرخیده و فشردگی اندک (قرار گرفتن دندانها با فاصله‌ی اندک و به صورت فشرده در کنار یکدیگر در نتیجه‌ی کمبود فضا) نیازی به درمان ندارند.
- ملاحظاتی که صرفا به زیبایی مربوط می‌شوند. بیمارانی که بیش از حد درگیر مسائل زیبایی هستند، از قبیل افرادی که در مشاغلی فعالیت می‌کنند که ظاهر فرد نقش مهمی ایفا می‌نماید، بایستی پس از درمان اقدامات احتیاطی خاصی انجام دهند. آنها بایستی برای مدت زمانی طولانی از نایت گارد یا ریتینر استفاده کنند، در غیر این صورت احتمال بازگشت مشکل وجود خواهد داشت.
فواید و مشکلات درمان ارتودنسی
مشکلات استفاده از درمان ارتودنسی:
- تحلیل ریشه از جمله عوارض حرکت دندان در درمان ارتودنسی می‌باشد. به طور میانگین، طی ۲ سال درمان با استفاده از ابزارهای ثابت، حدود ۱ میلی‌متر از طول ریشه از دست خواهد رفت. البته برخی افراد بیشتر از سایرین مستعد بروز این مشکل هستند و در برخی موارد ژنتیک در این رابطه دخیل است.
- طی درمان با استفاده از ابزارهای ثابت و متحرک ممکن است به بافت نرم آسیب برسد، البته این مشکل در دسته‌ی اول مشهودتر است، زیرا در صورت نامناسب بودن ابزار متحرک می‌توان به سادگی آن را برداشت. حرکت خیلی شدید آپیکال (نوک دندان) می‌تواند منجر به کاهش جریان خون به پالپ دندان و در نتیجه از دست رفتن بافت پالپ شود.
- پس از درمان احتمال شل شدن لثه و دندانها وجود دارد، بنابراین اگر از ریتینر به مدت طولانی، تقریبا ۳ سال، استفاده نکنید احتمال دارد که مشکل مجددا عود کند. ممکن است دندانها مجددا رو به جلو حرکت کنند یا تغییر مکان غیرعادی داشته باشند که نتیجه‌ی آن ایجاد فاصله بین دندانها خواهد بود.
- پوسیدگی یا کاهش مواد آهکی دندان زمانی رخ می‌دهد که یک پلاک پوسیده‌کننده به همراه رژیم غذایی مملو از قند وارد دهان میشود. وجود ابزار ثابت ارتودنسی دندان را در معرض تجمع پلاک قرار می‌دهد زیرا پاکسازی دندان در قسمت‌های اطراف اجزاء ابزار دشوار خواهد بود. کاهش مواد آهکی دندان طی درمان با استفاده از ابزارهای ثابت خطری واقعی است.
- در تعدادی از بیماران حساسیت دندانی رخ می‌دهد. علت این امر، استخوان آلوئولار (بخشی از استخوان فک که دندانها را در جای خود قرار می‌دهد) اطراف دندان‌هاست که طی درمان ارتودنسی عقب‌نشینی می‌کند. این مشکل می‌تواند مشکلات حساسیت دندانی حین خوردن غذای سرد یا شیرین را با خود به همراه داشته باشد.
- درمان ارتودنسی باعث تغییر ساختار طبیعی لثه در بیمار خواهد شد و این در سال‌های بعد لق شدن دندانها را در پی خواه داشت.
گرچه درمان ارتودنسی مشکلاتی دارد ، اما انجام آن برای اصلاح مشکلات عملکردی از قبیل دشواری در گفتار و خوردن غذا، اختلالات مفصل فکی (TMJ)، بوی بد دهان و دیگر مشکلات، ضروری است. بنابراین، بیمارانی که خواستار درمان ارتودنسی هستند باید پیش از آغاز درمان این نکات را به دقت مورد توجه قرار دهند. زیرا “ارتودنسی نه تنها یک درمان است، بلکه با زیبایی نیز مرتبط می‌باشد”.
