آیا تاکنون در بین دوستان و اطرافیان خود افرادی را دیدهاید که پس از انجام ارتودنسی از عفونت دندانهای خود گله و شکایت داشته باشند؟ آیا برایتان پیش آمده است که بخاطر ترس از عفونت دندان پس از ارتودنسی از انجام آن سرباز زنید؟ آیا میدانید چطور میتوان از بروز آبسه و عفونت دندان پس از انجام ارتودنسی جلوگیری کرد؟
همان طور که میدانید ارتودنسی یکی از اقدامات حوزه دندانپزشکی به منظور درمان ناهنجاری و مشکلات دندانی یا به اصطلاح تصحیح وضعیت دندانها تا رسیدن به وضعیت استاندارد است. یکی از نکات بسیار مهم در انجام ارتودنسی مراجعه به متخصصی خبره و باتجربه است چرا که ریشه دندانها دارای عروق و اعصابی در خارج و داخل هستند که تغییر ناگهانی و فشار بیش از حد میتواند خون رسانی و تغذیه بافت را با مشکل مواجه سازد. از این رو برای جلوگیری از آسیب رسیدن به ریشه دندان لازم است تا درمان ارتودنسی به صورت آرام و با دقت انجام شود که این تنها از دست یک ارتودنتیست متبحر برمیآید. یکی از مشکلات بسیار نادر پس از انجام ارتودنسی عفونت یا بروز آبسه بوده که ممکن است این مشکلات به خاطر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان یا پوسیدگیهای قبلی به وجود آید.
عفونت دندان
یکی از بیماریهای بسیار شایع دهان و دندان که هر یک از ما در طول زندگی خود ممکن است چندین بار با آن مواجه شویم عفونت دندان بوده که به صورت سردرد، گوش درد، دندان درد، تب یا حتی لرز نمایان میشود. البته ناگفته نماند که عفونت به خودی خود در دهان ظاهر نشده و بدون شک نتیجه عدم رسیدگی به بهداشت دهان و دندان که موجب پوسیدگی میشوند، خواهد بود. در این خصوص لازم است بدانید که اگر با درد ضربانی در دندانهای خود مواجه شدید احتمالا نشان این خواهد بود که دندان پوسیده شما به موقع درمان نشده و حال عفونت به ریشه دندان رسیده است.
از این رو برای جلوگیری از بروز عفونت و آبسه دندان لازم است تا با مراقبتهای لازم مانند استفاده از مسواک، دهانشویه و نخ دندان به صورت روزانه از رشد و تکثیر میکروبها جلوگیری کرد. همچنین اگر با نشانههای اولیه عفونت دندان مواجه شدید لازم است تا برای درمان سریعا اقدام نمایید. چرا که اگر عفونت در نواحی مختلف پخش شود ممکن است عارضههای جدیتری را در قسمت ریه، قلب یا فک برای بیمار به همراه داشته باشد. از جمله عوارض عدم درمان عفونت دندان در حین ارتودنسی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- ورم صورت به همراه درد
- افزایش تعداد تنفس
- اسهال و استفراغ
- تب و لرز
- درد در هنگام قورت دادن آب و مواد غذایی
- سردردهای مکرر
آیا ارتودنسی نقشی در عفونت دندان دارد؟
اگرچه ممکن است برخی از افراد بر این باور باشند که ارتودنسی در ایجاد عفونت دندان نقش دارد اما باید بگوییم که این باور کاملا اشتباه بوده و ارتودنسی چه به صورت ثابت، متحرک یا نامرئی به خودی خود هیچ گونه عفونتی را در دندان و لثه فرد به وجود نمیآورد. لازم است بدانید که تنها عامل به وجود آمدن عفونت پس از انجام ارتودنسی قطعا عدم رعایت موارد بهداشتی در طول دوره درمان یا پوسیدگیهای درمان نشده پیش از انجام ارتودنسی خواهد بود.
یکی از نکات بسیار مهم در انجام ارتودنسی ثابت توجه به توصیهها و رعایت موارد بهداشتی است. چرا که در این نوع ارتودنسی به خاطر وجود براکت و سیم روی دندانها و تجمع مواد غذایی و باکتری در اطراف آنها احتمال پوسیدگی و عفونت دندان افزایش مییابد. از این رو در طول درمان ارتودنسی رعایت بهداشت دندان بیش از هر زمان دیگر اهمیت داشته و میبایست به صورت مرتب از مسواک و دهانشویههای مخصوص ارتودنسی و نخ دندان استفاده کرد. یکی دیگر از نکاتی که باید در طول دوره ارتودنسی به آن توجه ویژه نمود، مراجعه به دندانپزشک در صورت مشاهده هر گونه عفونت دندانی است چرا که هیچ گونه عفونتی به خودی خود درمان نشده و سهل انگاری در این امر میتواند مشکلات و آسیبهای فراوانی را برای شما به وجود آورد.
چگونه از عفونت دندان در دوران ارتودنسی جلوگیری کنیم؟
به منظور جلوگیری از عفونت در دوران ارتودنسی لازم است تا موارد زیر را رعایت نمایید:
- بعد از صرف هر وعده غذایی دندانهای خود را به خوبی مسواک بزنید و از مسواک های بین دندانی مخصوص ارتودنسی نیز استفاده کنید.
- استفاده از نخ دندان را به صورت روزانه فراموش نکنید. در این خصوص اگر نحوه استفاده از نخ دندان در طول دوره ارتودنسی را نمیدانید لازم است تا از متخصص ارتودنسی سوال نمایید.
- برای از بین بردن باکتریهای دهان و دندان لازم است تا از یک دهانشویه مناسب طبق نظر ارتودنتیست خود استفاده کنید.
- مصرف مواد قندی و نوشیدنیهای گازدار را به حداقل برسانید.
- ابزارهای لازم برای بهداشت دهان و دندان در طول دوره ارتودنسی را تهیه نمایید. مسواکهای بین دندانی از جمله ابزارهایی هستند که میتوان با استفاده از آنها به راحتی بین براکتهای خود را تمیز کنید.
- حتما مطابق با زمان تعیین شده به متخصص ارتودنسی برای بررسی وضعیت و شرایط دهان و دندان خود مراجعه نمایید.
سوالات متداول
- آیا عفونت به وجود آمده در طول دوره ارتودنسی پس از اتمام دوره به خودی خود درمان میشود؟
در خصوص این سوال باید به شما بگوییم که هیچگاه عفونت به خودی خود درمان نشده و عدم رسیدگی به آن عوارض شدیدتری مانند از دست رفتن دندان را برای بیمار به همراه میآورد. از این رو لازم است تا برای درمان عفونت و جلوگیری از مشکلات پیش رو سریعا به دندانپزشک مربوطه مراجعه نمود.
- آیا برای درمان عفونتهای دندان میتوان از زردچوبه و آویشن استفاده کرد؟
اگر چه از گذشته تا به امروز برای درمان عفونتهای دندان بسیاری از افراد به سراغ استفاده از زردچوبه و آویشن میروند اما باید بگوییم که این مواد نمیتوانند عفونت را به طور کل برطرف کنند و تنها ممکن است درد و علائم را کاهش دهند. بنابراین در صورت مشاهده هر گونه علائم عفونت میبایست هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه کرد.
- با مشاهده چه علائمی متوجه شویم که دچار عفونت دندان شدهایم؟
از جمله مواردی که با مشاهده آنها میتوان به عفونت دهان و دندان پی برد عبارتند از:
- بوی بد دهان
- احساس مزه تلخی در دهان
- خونریزی در هنگام استفاده از مسواک و نخ دندان
- احساس درد و ناراحتی هنگام لمس لثهها
- تورم در ناحیه ارتباط دندان و لثه
- تغییر رنگ لثهها از صورتی کمرنگ به رنگهای تیره، آبی یا بنفش
سخن پایانی
همان طور که در بالا نیز بیان کردیم ارتودنسی یکی از اقدامات حوزه دندانپزشکی است که هم به منظور زیبایی و هم به منظور درمان انجام میگیرد. با این حال ممکن است برخی از افراد به خاطر ترس از ارتودنسی و ارتباط آن با عفونتهای دندان انجام ارتودنسی خود را به تاخیر بیندازند. در این خصوص باید بگوییم که انجام ارتودنسی هیچگاه موجب عفونت دندان نشده و تنها عدم رعایت بهداشت و نکات لازم و عدم درمان پوسیدگی دندانها پیش از ارتودنسی عامل به وجود آمدن عفونت خواهند بود. یکی از نکاتی که در هنگام مشاهده هر گونه عفونت و جلوگیری از عواقب زیانبار آن باید توجه داشت مراجعه به موقع به دندانپزشک است. از این رو با مشاهده هر یک از نشانههایی چون تغییر رنگ لثه، درد در لثهها، سردرد گلودرد یا خونریزی لازم است تا سریعا به دندانپزشکی مراجعه شود.