نوشته‌ها

کشیدن سریالی یا پشت سر هم (سریال اکسترکشن) عبارت است از کشیدن برنامه ریزی شده دندان ها در یک توالی استراتژیک به منظور هدایت دندان های دائمی در حال رویش به موقعیت ایده آل تر.

تاریخچه ابداع شیوه سریال اکسترکشن

نخستین بار در سال ۱۹۲۹ یک ارتودنتیست از سوئد از اصطلاح “کشیدن سریالی یا سریال اکسترکشن” استفاده کرد. این تکنیک در دهه ۱۹۴۰ در ایالات متحده توسط هیز نانس تحت عنوان “کشیدن برنامه ریزی شده و تدریجی” به شهرت رسید. عموماً نانس به عنوان پدر “سریال اکسترکشن” در ایالات متحده شناخته می شود. هوتز از سوئیس در سال ۱۹۷۰ این روش را “نظارت بر دندان ها از طریق کشیدن” نامید.

فرایند انجام سریال اکسترکشن

هیچ تکنیک خاصی وجود ندارد که لازم باشد هنگام تکمیل سریال اکسترکشن دنبال شود. تشخیص دقیق و ارزیابی های مداوم در طول درمان، برای دستیابی به نتایج مطلوب بسیار مهم است.

بر اساس الگوی رویش معمولی دندان ها، طرح درمان باید شامل کشیدن دندان های نیش شیری در حدود ۸ تا ۹ سالگی باشد تا فضایی برای همراستایی مناسب دندان های پیشین ایجاد شود. این کار باید یک سال بعد با کشیدن دندان های مولر اول شیری دنبال شود. انجام این کار تضمین می کند که رویش دندان های پرمولر اول دائمی تسریع می شود و کشیدن دندان های پرمولر اول در حال رویش، فضایی را برای تراز صحیح دندان های نیش دائمی ایجاد می کند. در برخی موارد، از یک تکنیک تغییر داده شده استفاده می شود که در آن اولین دندان های پرمولر در زمان کشیدن دندان مولر اول شیری، کشیده می شوند. این تغییر اغلب در قوس دندانی پایین ضروری است، زمانی که دندان های نیش قبل از اولین دندان های پرمولر ظاهر می شوند.

سریال اکسترکشن در ارتودنسى

سریال اکسترکشن در ارتودنسى

انتخاب یک روش کشیدن مناسب

فقط کشیدن دندان های نیش شیری: انجام این کار امکان بهبود خود به خود سریع فشردگی دندان های پیشین و هم ترازی را فراهم می کند که ایجاد کراس بایت لینگوال دندان های لترال را متوقف می کند.

فقط کشیدن اولین دندان های مولر شیری: این راهکار باعث رویش زود هنگام دندان های پرمولر اول می شود، اما سرعت و میزان همراستایی دندان های پیشین را کاهش می دهد. این فرایند اغلب به منظور حفظ دندان های نیش شیری استفاده می شود.

کشیدن دندان های نیش شیری و اولین دندان های مولر: این یک سازش بین بهبود سریع همراستایی دندان های پیشین و رویش زود هنگام مورد نظر پرمولرهای اول است. در برخی موارد، این روش منجر به رویش همزمان دندان نیش و پرمولر اول می شود. این ممکن است باعث افزایش انحراف دیستال دندان های نیش دائمی شود و احتمالاً روی دندان های پرمولر اول تأثیر بگذارد.

تخلیه جوانه های دندان های پرمولر اول: این روش زمانی پیشنهاد می شود که رویش اولین دندان های پرمولر پشت دندان های نیش و دندان های پرمولر دوم باشد. این باعث می شود تا حداکثر انحراف دندان نیش در حال رویش به سمت دیستال اتفاق بیفتد و به ندرت در قوس دندانی بالا انجام می شود.

مواردی که کشیدن دندان ها به صورت متوالی انجام می شود

  • در موارد مال اکلوژن کلاس ۱ که هماهنگی بین سیستم اسکلتی و عضلانی را نشان می دهد.
  • مواردی که با کمبود طول قوس ظاهر می شوند. این با وجود یک یا چند مورد از موارد زیر مشخص می شود:
  • عدم وجود فاصله فیزیولوژیکی
  • از دست دادن زودرس یک طرفه یا دو طرفه دندان های نیش شیری با جابجایی میدلاین (خط وسط)
  • قرار گیری نادرست یا نهفته شدن دندان های پیشین لترال که رو به سمت کام و در خارج از قوس دندانی ظاهر می شوند
  • غیر عادی بودن یا فشردگی بیش از حد دندان های قدامی فک های بالا و پایین
  • تحلیل موضعی لثه در ناحیه قدامی فک پایین
  • رویش نابجای دندان ها
  • جابجایی مزیال بخش باکال
  • الگو و توالی رویش غیر طبیعی
  • فلر شدن دندان های قدامی فک پایین
  • انکیلوز (جوش خوردن دندان با استخوان فک) یک یا چند دندان
  • مواردی با رشد ناکافی برای غلبه بر مواد دندان که می تواند شامل ناهماهنگی استخوان پایه باشد
  • بیمارانی با نیمرخ صاف و ظاهری که از نظر زیبایی خوشایند هستند
سریال اکسترکشن در ارتودنسى

سریال اکسترکشن در ارتودنسى

موارد منع انجام سریال اکسترکشن

  • مال اکلوژن کلاس ۲ و کلاس ۳ با یک ناهنجاری اسکلتی
  • فاصله دندانی کافی
  • موارد آنودنشیا یا اولیگودنشیا
  • اپن بایت و دیپ بایت
  • موارد دیاستم خط وسط
  • مال اکلوژن کلاس ۱ با کمترین کمبود فضا
  • دندان های بد شکل که در نیامده اند
  • پوسیدگی گسترده
  • عدم تناسب خفیف بین طول قوس و مواد دندانی که می توان آنها را با استریپینگ پروگزیمال درمان کرد

مزایا

  • درمان فیزیولوژیک تر
  • اجتناب از آسیب روانی ناشی از درمان در سنین پایین
  • کاهش مدت زمان درمان ارتودنسی ثابت
  • بهبود بهداشت دهان و دندان و کاهش خطر پوسیدگی
  • حفظ پریودنشیوم و استخوان آلوئولار
  • نشان داده شده است که دوره نگهداری کمتری نیاز دارد
  • نتایج پایدار
  • کاهش آسیب های ایتروژنیک
  • تعادل عصبی عضلانی طبیعی به دست می آید و باقی می ماند

معایب

  • هیچ رویکرد واحدی نمی تواند به طور جهانی برای همه بیماران اعمال شود
  • زمان درمان طولانی تر می شود زیرا درمان در مراحلی انجام می شود که حدود ۲ تا ۳ سال ادامه پیدا می کنند
  • خطر ایجاد تانگ تراست (فشردن زبان از پشت و بین دندان ها)
  • کشیدن دندان های خلفی می تواند منجر به دیپ بایت شود
  • خطر کاهش طول قوس دندانی
  • ممکن است فضاهای کوچکی بین دندان های نیش و دندان های پرمولر دوم وجود داشته باشد
  • شیب محوری دندان ها ممکن است در پایان سریال اکسترکشن تغییر کند.

نخستین مرحله ی مهم درمان ارتودنسی این است که تشخیص دهیم نیاز است چه کارهایی انجام دهیم. در اکثر موارد فرایند درمان شامل کشیدن دندان می شود تا بتوان از این طریق از فشردگی دندان ها کاست. به طور کلی، در صورتی که مجموع اندازه ی دندان ها بیشتر از اندازه ی قوس های دندانی (فک های بالا یا پایین) باشد، ممکن است فضای کافی برای صاف کردن آنها وجود نداشته باشد. یکی از راهکارهایی که معمولاً برای ایجاد فضا استفاده می شود کشیدن دندان است تا اجازه دهد دیگر دندان ها به درستی صاف شوند. بر عکس، در صورتی که نیاز باشد یکی از دندان ها تعویض شود و قبلاً فضای کافی برای آن وجود داشته باشد، باید این فضا حفظ شود (تا مانع جابجایی دیگر دندان ها به سمت فضای خالی به جا مانده از آن شد)، تا زمانی که بتوان یک دندان با اندازه ی مناسب در جای آن قرار داد.

 

کشیدن دندان در طول درمان ارتودنسی

کشیدن دندان در طول درمان ارتودنسی

 

دندان هایی که معمولاً برای اهداف درمان ارتودنسی کشیده می شوند اولین دندان های پرمولر (دندان های دو پایه) هستند. این دندان ها درست بین دندان های نیش (دندان تک پایه، یا دندان چشم ( زیرا درست زیر چشم قرار گرفته است)) و دندان های مولر (بزرگترین دندان های عقب دهان) قرار گرفته اند. در برخی موارد می توان دندان های پرمولر را کشید بدون اینکه زیبایی یا عملکرد دندان ها را قربانی کنیم.

 

کشیدن دندان در طول درمان ارتودنسی

حفظ استخوان برای جابجایی دندان ها

استخوان یک بافت زنده است که در پاسخ به محرک نیروی جویدن یا فشار، دائماً در حال تغییر شکل خود است. استخوانی که به طور طبیعی دندان را در بر گرفته است، با از دست رفتن دندان به آرامی تحلیل می رود. گاهی اوقات، در صورتی که استخوان پیرامون دندان بسیار نازک باشد، ممکن است پس از کشیدن دندان حجم قابل توجهی از استخوان از دست برود. این فرایند تنها ظرف مدت یک ماه اتفاق می افتد، اما اگر برای مهار آن اقدامی نشود ادامه خواهد داشت. در صورتی که جراح شما که دندان را کشیده است نگران از دست رفتن استخوان باشد، ممکن است پیوند استخوان را پیشنهاد دهد تا حفره ی استخوان را حفظ کند. دلیل این کار آن است که در صورتی که به میزان کافی استخوان وجود نداشته باشد تا دندان درون آن جابجا شود، می تواند منجر به تحلیل لثه شود که ظاهری زشت خواهد داشت و موجب خواهد شد پس از پایان درمان ارتودنسی ریشه ی دندان بدون پوشش باقی بماند. بنابراین، حفظ استخوان پس از کشیدن دندان نقش حیاتی دارد تا اطمینان حاصل شود که توده ی استخوان به میزان کافی وجود دارد که دندان های مجاور بتوانند برای درست صاف شدن درون آن جابجا شوند.

کشیدن دندان در طول درمان ارتودنسی

کشیدن دندان در طول درمان ارتودنسی

کشیدن دندان در حالی که استخوان حفظ می شود

باور کنید یا نه، کشیدن دندان به هنر و “احساس” واقعی و دست های مجربی نیاز دارد و باید با دقت بسیار و به صورت آتروماتیک (بدون آسیب یا صدمه به دندان) انجام شود. اگر حفره ی دندان را مانند یک بستنی قیفی تو خالی تصور کنید، فرو ریختن آن بسیار ساده است، مخصوصاً زمانی که دیواره های استخوانی در نازک ترین وضعیت خود قرار داشته باشند. این اتفاق بیشتر از سطح صورت (بخش بیرونی گونه ها ولب ها) رخ می دهد، جایی که احتمال تحلیل لثه ها بیشتر است.

خوشبختانه، سال ها تحقیقات مستند منجر به ابداع تکنیک های مدرن جراحی شده اند که اجازه می دهند توده و حجم استخوان حفره های دندان های کشیده شده حفظ شوند. این فرایندها اغلب با تکنیک های جراحی آتروماتیک، و در برخی موارد با پیوند استخوان انجام می شوند. در واقع، قرار دادن حجم کافی از مواد پیوند استخوان (اغلب استخوان فراوری شده که برای انسان بی خطر است)، به اندازه ی کافی تا جایی که حفره ی خالی را پر کند، مانند تکیه گاهی عمل می کند که بدن استخوان خود را روی آن بنا می کند، و در نهایت جایگزین مواد پیوند می شود.

در برخی بیماران در اثر آسیب هایی که قبلاً در اثر حادثه به فک آنها وارد شده است ممکن است مقداری از استخوانی که دندان های جلو را حمایت می کند از دست رفته باشد. بازسازی استخوان تنها با کمک پیوند استخوان و غشاء مصنوعی تخصصی قابل انجام خواهد بود. غشائی که تحت حمایت مواد پیوند استخوان قرار دارد می تواند به عنوان تکیه گاه مورد استفاده قرار گیرد تا استخوان را به شکل حفره مجدداً بازسازی کند. اکنون بهتر هم شده است. با پیشرفتی که بیوتکنولوژی داشته است هم مواد پیوند و هم غشاء با استخوان سالم جایگزین می شوند و نیازی به برداشتن غشاء نیست زیرا به صورت خود به خود حل می شود.

اخیراً، کشیدن دندان برای دندانپزشکی ترمیمی نیز کاربرد داشته است (جایگزینی دندان های از دست رفته) که شامل استخوانی از فک است که دندان را حمایت می کند. علاوه بر حفظ حجم و تراکم استخوان، ممکن است نیاز باشد برای دندان جدید فضا ایجاد و حفظ شود. این کار را می توان با یک ایمپلنت دندانی، بریج ثابت (غیر متحرک)، یا پروتز پارسیل (متحرک) انجام داد. بنابراین مهم است که به فکر جا، ایجاد فضای کافی و سپس حفظ آن باشیم تا زمانی که جایگزینی برای دندان از دست رفته قرار داده شود. از این طریق، هر نوع جایگزینی (دندان مصنوعی جایگزین) که برای دندان از دست رفته انتخاب شود، کاملاً مانند دندان طبیعی به نظر خواهد رسید.