نوشته‌ها

کراس بایت یکی از مشکلات ارتودنتیک است که اغلب با آندر بایت اشتباه گرفته می شود، اما روی هم رفته، نوع متفاوتی از مال اکلوژن ها است. هم کراس بایت و هم آندربایت نیاز به درمان دارند، اما به روش های مختلفی درمان می شوند. در این مقاله قصد داریم به معرفی کراس بایت، عوارض بروز آن، و چگونگی درمان آن بپردازیم.

کراس بایت چیست؟

وقتی دندان های دو فک بالا و پایین نسبت به یکدیگر صاف نیستند و یا رابطه آنها به شکلی طبیعی نیست، این مشکل “کراس بایت” نامیده می شود. کراس بایت می تواند یک یا چند دندان را درگیر سازد، و یک طرفه یا دو طرفه باشد. عموماً این مشکلی است که به صورت ژنتیکی وجود دارد، اما می تواند فارق از علل ارثی نیز بروز پیدا کند، از جمله رشد دندان های دائمی قبل از افتادن دندان های شیری کودک.

انواع کراس بایت

عموماً کراس بایت دو نوع اصلی دارد: کراس بایت خلفی و کراس بایت قدامی.

 

کراس بایت چیست؟

کراس بایت چیست؟

 

کراس بایت قدامی (Anterior Crossbite)

در کراس بایت قدامی، دندان های جلوی فک بالا در پشت دندان های جلوی فک پایین قرار می گیرند. این مشکل از نظر ظاهری شبیه آندر بایت است با اندکی تفاوت.

 

کراس بایت خلفی

کراس بایت خلفی متضاد کراس بایت قدامی قرار دارد. این اتفاق زمانی رخ می دهد که دندان های عقب فک بالا جلوی دندان های فک پایین قرار می گیرند.

علل بروز کراس بایت

همانطور که در بالا اشاره کردیم، کراس بایت معمولاً منشاء ارثی دارد. اما برخی علل شایع دیگر نیز هستند که باید مورد توجه قرار بگیرند.

تأخیر در رشد دندان ها یا غیر عادی بودن روند آن

در اکثر افراد، دندان های شیری می افتند و خیلی زود دندان های دائمی جای آنها را می گیرند. با این حال، در برخی موارد دندان های دائمی قبل از افتادن دندان های شیری بیرون می آیند. در صورتی که این اتفاق بیفتد، دندان های دائمی فک مقابل کج می شوند.

مکیدن انگشت

در صورتی که کودک انگشت خود را زیاد بمکد، این می تواند منجر به بروز مشکلات کجی دندان ها شود. مکیدن انگشت می تواند موجب کاهش عرض کام، سقف دهان یا همان قوس دندانی شود، که احتمالاً موجب تغییر و تخریب شکل استخوان سقف دهان می شود.

تنفس دهانی

زمانی که دهان بسته است و فرد از طریق بیینی نفس می کشد، زبان به شکل طبیعی در برابر سقف دهان قرار می گیرد. در کودکانی که در حال رشد هستند، این کمک می کند فک بالا به درستی رشد کند. با این حال، اگر کودک پیوسته از راه دهان نفس بکشد، ممکن است بواسطه دلایل دیگر باشد، مانند تورم لوزه ها، که در این شرایط زبان از سقف دهان دور می شود. این می تواند منجر به کوچک شدن فک بالا شود.

 

کراس بایت چیست؟

کراس بایت چیست؟

 

نحوه درمان کراس بایت

خبر خوب مربوط به همه این مشکلات این است که راهی برای درمان آنها وجود دارد. رایج ترین گزینه های درمان موجود عبارتند از:

  • اکسپندر (وسیع کننده) کام یا اکسپندر ماگزیلا (که به تدریج عرض سقف دهان را افزایش می دهد).
  • اکسپندر متحرک برای افراد بزرگسال.
  • براکت های ارتودنسی (که می تواند شامل براکت ها و هدگیر باشد).
  • جراحی که شامل شکستن استخوان فک به صورت کاملاً استراتژیک صورت می گیرد و هدف آن گسترده کردن فک بالا است.
کراس بایت چیست؟

کراس بایت چیست؟

 

در صورتی که فضای کافی وجود داشته باشد، استفاده از ابزارهای متحرک پیشنهاد می شود. ابزار هاولی با یک طرح مایل آکریلیک یا یک فنر برای کشیدن دندان ها به جای درست خود، استفاده می شود. اصلاح کراس بایت تک دندان ها با استفاده از الاینرهای شفاف بسیار مؤثر است، زیرا پلاستیک قادر است بدون تأثیر روی فک، دندان را جابجا کند.

اغلب درمان کراس بایت تک دندان نیاز به فضا دارد و تراش مینای بین دندان ها یا کاهش مینای اینترپروکسیمال روشی ضروری برای کمک به درمان فشردگی دندان ها در کراس بایت است. اغلب نیاز است مقدار مینایی که قرار است تراشیده شود بین چند دندان تقسیم شود، تا فشردگی های شدید راحت تر درمان شوند.

هیچ یک از این گزینه ها به راحتی و بدون دردسر انجام نمی شوند، اما خیلی خوب عمل می کنند، و اگر کراس بایت داشته باشید، یکی از این گزینه های درمان را تجربه خواهید کرد.

چه اتفاقی می افتد اگر کراس بایت درمان نشود؟

هر چند ممکن است متخصصان دهان و دندان روی گزینه های درمان برای استفاده به منظور درمان کراس بایت، یا حتی روی سن شروع درمان اتفاق نظر نداشته باشند، همه آنها روی یک چیز توافق خواهند داشت:

قطعاً درمان باید اتفاق بیفتد، هیچ مانعی سر راه آن وجود ندارد.

دلیل اینکه چرا کراس بایت باید درمان شود این است که این مشکل می تواند منجر به ساییدگی شدید دندان ها و لثه ها شود، نیاز نیست به دردی اشاره کنیم که می تواند در دندان ها و گونه ها اتفاق بیفتد. دندان ها به صورت غیر همسطح ساییده خواهند شد و در نتیجه کراس بایت برای فک (از جمله اختلالات فکی- گیجگاهی)، گردن و حتی شانه ها نیز مشکلاتی بوجود خواهد آورد.

بنابراین، اگر برای کراس بایت هیچ درمانی صورت نگیرد، می تواند منجر به رشد نادرست فک، مشکلات مفاصل، و عدم تقارن صورت شود. به همین دلیل مهم است که با یک متخصص دندانی- دندانپزشک، ارتودنتیست، جراح دهان- صحبت کنید. تا متوجه شوید که آیا خودتان یا یکی از عزیزانتان که کراس بایت دارید نیاز به کمک دارید و این درمان چه زمانی باید صورت گیرد.

خلاصه مطالب کراس بایت

  • کراس بایت زمانی رخ می دهد که دندان های فک بالا و پایین رابطه درستی با یکدیگر ندارند، یا دندان های جلوی فک بالا پشت دندان های فک پایین قرار می گیرند (کراس بایت قدامی)، یا دندان های عقب فک بالا جلوی دندان های عقب فک پایین قرار می گیرند.
  • شایع ترین علت بروز کراس بایت عوامل ژنتیکی است، اما می تواند به علت های دیگر نیز اتفاق بیفتد از جمله تأخیر در رشد دندان ها یا رشد غیر عادی آنها، مکیدن انگشت و تنفس دهانی.
  • درمان کراس بایت می تواند شامل اقدامات ارتودنتیک، وسیع کننده کام (انواع مختلف آن) و جراحی برای موارد وخیم تر باشد.
  • در صورتی که کراس بایت درمان نشود، می تواند منجر به آسیب به لثه ها شود (مانند ژنژیویت)، درد دندان ها و گونه ها، مشکل در جویدن، گردن، و شانه ها، و عدم تقارن صورت.