نوشته‌ها

در این مقاله نگاهی کوتاه به برخی شرایط پزشکی داریم که می توانند روی درمان ارتودنسی تأثیر داشته باشند. قبل از آغاز درمان ارتودنسی باید سوابق پزشکی خود را در اختیار ارتودنتیست قرار دهید. متخصص ارتودنسی شما باید از مشکلات و بیماری های قبلی و فعلی شما جهت انتخاب طرح درمان ارتودنسی مطلع باشد.

 

 

اختلالات پزشکی و درمان ارتودنسی

اختلالات پزشکی و درمان ارتودنسی

مشکلات قلب و عروق

اندوکاردیت عفونی (IE) نوعی شرایط نادر است، اما نرخ مرگ و میر آن نسبتاً بالا است. پیشگیری اولیه از اندوکاردیت عفونی بسیار مهم است. انجمن ملی سلامت انگلستان توصیه کرده است در بیمارانی که خطر اندوکاردیت عفونی آنها را تهدید می کند و قرار است تحت درمان های دندانپزشکی قرار بگیرند، نباید از آنتی بیوتیک ها با اهداف پیشگیرانه استفاده شود. در بیماران پر خطر که بهداشت دهان و دندان ها را به خوبی رعایت نمی کنند، تا حد امکان باید استفاده از بندهای ارتودنسی و ابزارهای ثابت آکریلیک پرهیز شود.

هماتولوژی

بیمارانی که مشکلات مربوط به خونریزی دارند و خونریزی های آنها بیش از ۱۲ ساعت طول می کشد، باید به ارتودنتیست خود مراجعه کنند یا در پی درمان دارویی یا مراقبت های اورژانسی باشند. اختلالات ارثی انعقاد خون به کمبود فاکتورهای انعقادی (که موجب تشکیل لخته خون می شوند) مربوط می شوند. درمان ارتودنسی برای بیمارانی که با اختلالات خونریزی مواجه هستند ممنوعیتی ندارد، اما ارتباط نزدیک هماتولوژیست (متخصص خونشناسی)، آنکولوژیست (متخصص سرطان شناسی)، یا پزشک معالج با ارتودنتیست توصیه می شود.

 

اختلالات پزشکی و درمان ارتودنسی

اختلالات پزشکی و درمان ارتودنسی

آنمی سلول های داسی شکل

آنمی سلول های داسی شکل بیشتر در مردم آفریقا شایع است، اما می تواند در مردم آسیا و هند غربی نیز اتفاق بیفتد. درمان ارتودنسی برای این بیماران هیچ ممنوعیتی ندارد، اما بهتر است در طرح درمان آنها هیچ کشیدن دندانی گنجانده نشود.

لوسمی

لوسمی به دو شکل حاد و مزمن Acute lymphoblastic leukemia می تواند باشد. لوسمی لنفوبلاستیک حاد بیشتر در کودکان شایع است، در حالی که لوسمی میلوبلاستیک مزمن acute myeloblastic leukemia بیشتر در افراد بزرگسال شایع است. شایع ترین مشکلات مربوط به رشد دندان و کرانیوفاشیال که به این اختلال مربوط می شوند، و تأثیرات شیمی درمانی و درمان رادیو تراپی، از جمله ملاحظاتی هستند که در طول درمان ارتودنسی باید برای این بیماران مورد توجه قرار گیرند.

 

 

اختلالات پزشکی و درمان ارتودنسی

اختلالات پزشکی و درمان ارتودنسی

دستگاه تنفسی

آسم می تواند از خفیف تا شدید درجه بندی شود. کودکانی که آسم شدید دارند، هرگز بدون علامت و نشانه نیستند و رشد و عملکرد شش های آنها می تواند تحت تأثیر قرار بگیرد. احتمالاً بین تحلیل خارجی ریشه دندان ها در نتیجه درمان ارتودنسی، نازک شدن خفیف ریشه دندان ها، و آسم ارتباط وجود دارد.

فیبروز سیستیک Cystic Fibrosis

فیبروز سیستیک یکی از شایع ترین مشکلات در طول دوران کودکی مردم اروپا است که می تواند زندگی بیمار را محدود کند. هیچ درمانی برای فیبروز سیستیک وجود ندارد، و اکثر بیماران بیشتر از دهه ۳۰ یا ۴۰ زنده نمی مانند. ارتباط داروها با اختلالات تنفسی مورد بحث است؛ توصیه نهایی این است که ارتودنتیست قبل از برنامه ریزی برای طرح درمان باید با پزشک بیمار در تماس باشد تا وخامت و پیشرفت مشکل را ارزیابی نماید.

اختلالات عصبی

اکثر افرادی که اختلالات صرع یا حملات ناگهانی بیماری های عصبی را دارند، می توانند از مراقبت های مرسوم ارتودنسی بهره مند شوند. بیماران باید داروهای معمول ضد صرع خود را قبل از مراجعه به ارتودنتیست دریافت کنند. یک وعده غذای معمولی قبل از آن بخورند، و وقتی خسته هستند از مراجعه به ارتودنتیست خودداری کنند.

ام اس multiple sclerosis (MS)

بیماران مبتلا به ام اس برای درمان ارتودنسی می توانند از یک رویکرد بین چند شاخه پزشکی بهره مند شوند که شامل پزشک، متخصص اعصاب و روان، متخصص ام اس، و پرستار است. مسواک برقی می تواند کمک کند ناتوانی دست ها جبران شود و بهداشت دهان نیز در طول درمان حفظ شود.

 

 

اختلالات پزشکی و درمان ارتودنسی

اختلالات پزشکی و درمان ارتودنسی

بیماری های کبدی

هپاتیت های B و C در خون وجود دارند و می توانند از طریق ابزارهای تیز آلوده، و حتی بزاق عفونی منتقل شود. با همه بیماران باید به گونه ای برخورد شود گویی ناقل بیماری هستند، و فرایندهای جهانی کنترل انتقال عفونت باید رعایت شوند. اصلی ترین فرایند ارتودنسی که منجر به تولید ایروسل می شود، تراشیدن مینای بین دندان ها طی فرایند استریپینگ اینترپروکسیمال و برداشتن سمان (چسب مخصوص دندانپزشکی) اضافی پس از دیباندینگ (برداشتن براکت ها از روی دندان ها) و پروفیلاکسی است.

اختلالات غدد درون ریز

دیابت، چه وابسته به انسولین (دیابت دوران کودکی) چه غیر وابسته به انسولین (دیابت پس از دوران بلوغ)، در صورتی که به خوبی تحت کنترل باشد، هیچ تناقضی با درمان ارتودنسی ندارد.

مشکلات کلیه

شرایطی که ارتودنتیست ها با آن مواجه می شوند، به احتمال زیاد نقص مزمن عملکرد کلیه است. در صورتی که بیماری به خوبی تحت کنترل درآمده باشد درمان ارتودنسی هیچ تضادی با آن ندارد. در صورتی که نقص کلیه پیشرفته باشد، و قرار باشد در آینده نزدیک درمان دیالیز انجام شود، درمان باید به صورت متفاوت انجام شود.

سیستم اسکلتی عضلانی

آرتروز ایدیوپاتیک (بدون علت مشخص) نوجوانان یکی از بیماری های شدید دوران کودکی است. این بیماری در نروژ و استرالیا بیشتر از دیگر کشورها شایع است. این بیماری می تواند منجر به اختلال در رشد و دیگر ناهنجاری های پیشرفته شود. هدف درمان، کنترل علائم بالینی با فرو نشاندن درد و التهابات مفصلی، حفظ تحرک پذیری مفاصل، و پیشگیری از بد شکلی ها است. در حدود ۷۰ درصد از بیماران، بیماری در نوجوانی فروکش می کند. کمک های بهداشتی دهان و دندان شامل تغییر دسته مسواک ها یا مسواک های برقی می توانند به بیمارانی که آرتروز ایدیوپاتیک نوجوانانی دارند توصیه شود.

آلرژی

واکنش های حساسیتی شدید نوع ۱، نوعی واکنش آلرژیک آنتی بادی ها هستند که ظرف چند دقیقه تا چند ساعت پس از تماس مستقیم پوست یا مخاط با عامل آلرژی زا اتفاق می افتند. این واکنش ها از کهیر تماسی گرفته تا آنافیلاکسی کامل با اختلال تنفسی یا فشار خون می توانند باشند.

درمان ارتودنسی نوعی درمان انتخابی است و پزشک باید همه گزینه های درمان را مد نظر قرار دهد تا مطمئن شود هیچ خطری بیمار را تهدید نمی کند. در صورت لزوم، درمان باید به تأخیر انداخته شود تا زمانی که مشکلات پزشکی فروکش کنند…

در این مقاله قصد داریم به بیان موارد اورژانسی بپردازیم که بیمار ممکن است در طول درمان ارتودنسی خود با آنها مواجه شود. به خاطر داشته باشید تنها موارد حاد اورژانسی ممکن است نیاز به مراجعه فوری به ارتودنتیست داشته باشند. بسیاری از این موارد با کمک نکاتی که در این مقاله به شما آموزش خواهیم داد، به راحتی قابل کنترل هستند.

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

گیر کردن ذرات غذا در براکت ارتودنسی

این مورد اورژانسی نیست اما برای بیماری که از براکت های ارتودنسی استفاده می کند می تواند ناراحت کننده یا خجالت آور باشد. این مشکل به راحتی و با کمک نخ دندان قابل حل است. سعی کنید گره کوچکی در وسط نخ بزنید تا به برداشتن ذرات غذا کمک کند، یا از مسواک های بین دندانی یا خلال دندان برای کندن غذاهای گیر کرده بین دندان و براکت ها استفاده کنید.

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

کنده شدن لیگاچور

رابربند یا الاستیک های ارتودنسی یا سیم های نازک که تحت عنوان لیگاچور شناخته می شوند، سیم ها را روی براکت ها نگه می دارند. در صورت خارج شدن لیگاچور کشی می توانید با استفاده از یک موچین استریل، به سادگی آن را در جای خود قرار دهید. در صورت شل شدن یک لیگاچور سیمی، تنها لازم است با استفاده از یک موچین استریل آن را خارج کنید. در صورتی که لیگاچور سیمی به داخل گونه یا لب فرو می رود اما شل نشده است، با استفاده از پاک کن سر مداد آن را به سمت داخل خم کنید تا مانع ایجاد ناراحتی شوید. البته، در صورت گم شدن یا شکستن لیگاچور، باید کارهای دیگری انجام دهید. همه لیگاچورها را بررسی نمایید. شکستن یا گم شدن لیگاچورها را باید به ارتودنتیست اطلاع دهید.

آزردگی بافت دهان و دندان

یک یا دو روز پس از تنظیم براکت ها یا ریتینرها، بروز ناراحتی برای بیماران کاملاً طبیعی است. اما این مشکل می تواند حین غذا خوردن ناراحت کننده باشد. به بیمار اطمینان دهید که این ناراحتی کاملاً طبیعی و موقتی است. او را به خوردن غذاهای نرم تشویق نمایید و از او بخواهید دهان خود را با آب ولرم و نمک شستشو دهد.

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

 

بروز زخم داخل دهان

برخی بیماران بیشتر مستعد ایجاد زخم هستند. هرچند براکت ها عامل بروز این مشکل نیستند، اما با وجود ناراحتی ناشی از برخورد براکت ها به بافت های داخل دهان می توان آن را پیش بینی و کنترل نمود. ممکن است در چند منطقه از داخل دهان، از جمله گونه ها، لب ها و زبان زخم ایجاد شود. این وضعیت نیز اورژانسی نیست اما می تواند برای بیمار بسیار ناراحت کننده باشد. با قرار دادن مستقیم مقدار اندکی بی حس کننده موضعی با استفاده از پنبه روی محل زخم، به راحتی می توان آن را تسکین داد. این کار را می توان چند مرتبه تکرار نمود.

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

التهاب و سوزش لب و گونه ها

گاهی اوقات براکت های جدید می توانند برای مخاط، مخصوصاً حین خوردن غذا، سوزش ایجاد کنند. مقدار اندکی موم ارتودنسی می تواند مانعی فوق العاده بین فلز و بافت داخل دهان باشد. به راحتی یک تکه کوچک از آن را بین انگشتان خود بچرخانید و آن را به گلوله کوچکی به اندازه نخود تبدیل کنید. گلوله را صاف کنید و آن را به طور کامل روی براکت هایی قرار دهید که ایجاد ناراحتی می کنند. در صورت بلعیده شده موم، جای هیچ نگرانی نیست. موم ارتودنسی کاملاً بی خطر است.

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

بیرون زدن سیم ارتودنسی

گاهی اوقات، انتهای سیم کمانی بیرون می آید و موجب سوزش داخل دهان می شود. با استفاده از پاک کن سر مداد می توان سیم را به سمت داخل فشار داد. در صورتی که سیم به جای مناسبی جابجا نشد، آن را با موم ارتودنسی بپوشانید و در اسرع وقت به ارتودنتیست مراجعه کنید. در صورتی که سیم موجب بروز ناراحتی زیادی شده باشد، و امکان دسترسی به ارتودنتیست نیز وجود نداشته باشد، آخرین راهکار بریدن آن است.

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

مشکلات شایع در طی درمان ارتودنسی

شل شدن براکت ها، سیم های کمانی و بندها

در صورت شل شدن براکت ها، بایستی با ارتودنتیست تماس بگیرید تا گام درست بعدی را برای شما مشخص نماید. براکت بخشی از بریس ارتودنسی است که با استفاده از چسب مخصوصی به دندان چسبانده می شود. عموماً این قطعه در وسط هر دندان چسبانده می شود. همواره به بیمارانی که تحت درمان ارتودنسی قرار دارند توصیه می شود از یک دسته غذاهای خشک و سفت بپرهیزند. گاهی اوقات حین خوردن یکی از این غذاها ممکن است براکت کنده شود یا حین بازی به دهان ضربه وارد شود (همواره به بیماران توصیه می شود حین ورزش و بازی از محافظ دندان استفاده کنند).

در صورتی که براکت در مرکز دندان نباشد، ممکن است اتصال آن از بین رفته باشد. در صورت بروز هر یک از این مشکلات با ارتودنتیست تماس بگیرید تا به شما بگوید چه باید بکنید. اگر براکت شل شده روی سیم چرخیده و رو به بیرون آمده است و امکان دسترسی به ارتودنتیست وجود ندارد، می توانید با کمک موم ارتودنسی آن را به طور موقت ثابت کنید تا از درد و سوزش آن کاهش دهید و از آسیب بیشتر پیشگیری نمایید. اما مراقب باشید مانع قورت دادن آن یا دیگر حوادث شوید. برای قرار دادن مجدد براکت ها سر جای خود، از موچین استریل استفاده نمایید تا براکت را در امتداد سیم بلغزانید تا بین دو دندان قرار بگیرد. براکت را به سمت موقعیت صحیح بچرخانید، سپس آن را به سمت مرکز دندان بلغزانید.

قورت دادن یک قطعه از ابزار

این اتفاق بسیار نادر است، اما ممکن است رخ دهد و می تواند برای بیمار هشدار دهنده باشد. در صورتی که این اتفاق رخ داد آرامش خود را حفظ نمایید. در صورتی که بیمار به شدت سرفه می کند یا در تنفس خود مشکل دارد، ممکن است قطعه وارد مسیر تنفسی شده باشد. در صورتی که آن را می بینید، می توانید با دقت آن را خارج کنید. اما زیاد برای آن تلاش نکنید زیرا ممکن است آسیب رسان باشد. در صورت امکان، تحت شرایط مقتضی، براکت ها را بررسی کنید تا اگر با گم شدن قطعه مشکلی بوجود آمده است، از جمله شل شدن ابزار، یا ایجاد سوزش، طبق دستورالعمل های بالا عمل نمایید.