داشتن یک لبخند زیبا و بی نقص می تواند به بالا رفتن اعتماد به نفس شما کمک کند. اما گاهی اوقات، ناهنجاری های نادر دندانی می توانند سر راه شما قرار بگیرند، مانند انکیلوز دندان، که شرایطی است که می تواند باعث شود یک دندان شیری کودک به جای لق شدن، طبق آنچه انتظار می رود، با استخوان زیرین خود جوش بخورد. این مشکل اگر درمان نشده باقی بماند، می تواند منجر به بروز مشکلات بیشتر در آینده شود- اما خوشبختانه، گزینه های درمانی موجود هستند. یاد بگیرید چگونه باید این شرایط را زود شناسایی کنید و برای آن چه کار می توانید انجام دهید.
انکیلوز یا دندان فک جوش
انکیلوز دندان چیست؟
انکیلوز دندان عبارت است از همجوشی پاتولوژیک بین استخوان آلوئولار فک و سمان دندان. این یک پدیده غیر معمول در دندان های شیری است و کمتر در دندان های دائمی بروز پیدا می کند. انکیلوز زمانی اتفاق می افتد که مقداری تحلیل و جذب ریشه اتفاق می افتد که با ترمیم توسط سمنتوم یا عاج دندان دنبال می شود. این اتفاق باعث یکی شدن و به هم پیوستن ریشه دندان و استخوان آلوئولار می شود، و عموماً بعد از تروما این اتفاق رخ می دهد. با این حال، تحلیل ریشه دندان همیشه هم منجر به انکیلوز دندان نمی شود. علل انکیلوز دندان ناشناخته مانده است.
انکیلوز یا دندان فک جوش
شناسایی انکیلوز دندان ها
انکیلوز دندان ها زمانی اتفاق می افتد که دندان با استخوان اطراف خود جوش می خورد و به تدریج شروع به فرو رفتن و غرق شدن در بافت لثه پیرامون خود می کند. به طور طبیعی، فیبرهای کوچکی به نام الیاف پریودنتال لیگامان دندان را درون حفره خود نگه می دارند، اما وقتی انکیلوز اتفاق می افتد، این اتصال وجود ندارد، و دندان مجدداً مستقیماً به استخوان نزدیک خود پیوند می خورد. گرچه این شرایط می تواند هم دندان های شیری و هم دائمی را تحت تأثیر قرار دهد، اما اغلب عموماً مشاهده شده است که کودک در زمان مناسب دندان شیری خود را از دست نمی دهد.
انکیلوز یک بیماری نادر تلقی می شود. انکیلوز دندان بین ۳/۱ تا ۳/۱۴ درصد از افراد شایع است، و شیوع آن بین خواهر و برادرها بیشتر است و در زنان کمی بیشتر از مردان شایع است. همانطور که ممکن است این مشکل را بیشتر در کودکان خود مشاهده کنید، انکیلوز دندان های شیری را ۱۰ برابر بیشتر از دندان های دائمی تحت تأثیر قرار می دهد. دندان های مولر یک ساله در فک پایین دندان هایی هستند انکیلوز بیشتر آنها را تحت تأثیر قرار می دهد. فرد ممکن است تنها یک دندان یا چند دندان انکیلوز شده داشته باشد. خوشبختانه، دندانپزشکان قادر هستند با معاینه دندان ها اسن شرایط را تشخیص دهند.
بنابراین، چه چیزی باعث می شود دندان های شما درون لثه فرو بروند؟ عوامل مختلفی موجب بروز انکیلوز می شوند. ریسک فاکتورهای انکیلوز دندان به دو دسته تقسیم می شوند: ژنتیک و تروماهای دندانی. برخی افراد به صورت ژنتیکی مستعد بروز آن هستند و بنابراین این شرایط را به ارث می برند؛ بقیه ممکن است در نتیجه تروما، مانند حوادثی که برای فک اتفاق می افتند، التهاب، یا عفونت بروز پیدا کنند.
انکیلوز دندان با موقعیت بالینی آن شناسایی می شود که دندان از نظر فیزیولوژیکی تحرک نخواهد داشت. در تصاویر رادیوگرافی نیز عدم وجود الیاف پریودنتال لیگامان و شواهدی مبنی بر تحلیل و جذب دندان قابل مشاهده خواهند بود.
انکیلوز یا دندان فک جوش
چه مشکلاتی ممکن است در نتیجه انکیلوز دندان بروز پیدا کنند؟
فوری ترین مشکلی که در اکثر موارد انکیلوز دندان ها بروز می یابد این است که انکیلوز دندان های شیری مانع رشد دندان های دائمی می شود که قرار است پس از آنها بیرون بیایند و دندان دائمی بعدی نهفته باقی خواهد ماند. با این حال، این شرایط اگر درمان نشده باقی بماند، می تواند موجب بروز مشکلات دیگری برای سلامتی شود، مثلاً اگر دندان های عقب دهان نتوانند به یکدیگر تماس پیدا کنند در جویدن مشکل بوجود می آید. علاوه بر این، ممکن است موجب بروز حفره های دندانی یا بیماری پریودنتال برای دندان های مجاور شود.
ممکن است به مرور زمان تغییرات دائمی در ساختار صورت، مانند جلو آمدگی فک و کاهش ارتفاع بخش پایینی صورت بروز پیدا کند. مشکلات دیگری نیز ممکن است بروز پیدا کند. وقتی ناهنجاری در دندان های شیری کودکان و نوجوانان اتفاق می افتد، اغلب منجر به کوتاه تر ماندن دندان انکیلوز شده نسبت به دندان های کناری خود می شود. با فرو رفتن دندان انکیلوز شده به داخل استخوان فک و لثه، نوک دندان های مجاور ممکن است منحرف شود. دندان روبروی دندان انکیلوز شده در قوس دندانی روبرو نیز ممکن است بیشتر از دندان های کناری خود یا بیشتر از مقداری که انتظار می رفته است رشد کند. اینطور به آن فکر کنید: اگر یک دندان انکیلوز شده اصطلاحاً “خاموش” باشد (رشد آن متوقف شده باشد)، این امر می تواند باعث ایجاد اثرات موج دار در مناطق دیگر دهان شود. به همین دلیل تشخیص به موقع برای درمان این بیماری حیاتی است. بنابراین شما یا فرزندتان می توانید دوباره با اعتماد به نفس لبخند بزنید.
تشخیص و درمان انکیلوز دندان
اگر فکر می کنید یکی از دندان های شما یا کودکتان تحت تأثیر انکیلوز قرار گرفته است، با دندانپزشک تماس بگیرید. اغلب، فرد از وجود این شرایط آگاهی ندارد تا زمانی که در طول یک معاینه معمول دندانپزشکی تشخیص داده شود. مشکل دندان ها می تواند با معاینه چشمی تشخیص داده شود، و نتایج عموماً با گرفتن عکس رادیوگرافی با اشعه ایکس تأیید می شوند. استفاده از توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی (CBCT) نیز کمک کننده است.
انکیلوز معمولاً ابتدا در سطوج لبی و لینگوال ریشه دندان اتفاق می افتد. این باعث می شود تشخیص انکیلوز در تصاویر رادیوگرافی چالش برانگیز باشد.
افرادی که از انکیلوز دندان های شیری رنج می برند خطر از دست دادن دندان را تجربه می کنند. این در نتیجه عدم رویش دندان در طول رشد صورت اتفاق می افتد و منجر به بروز مشکلات زیبایی و عملکردی جدی می شود. درمان معمولاً شامل کشیدن دندان انکیلوز شده است تا دندان دائمی بتواند به درستی رشد کند.
درمان زود هنگام مداخله گر ارتودنتیک در حصول اطمینان از اینکه فضای از دست رفته احیاء می شود مؤثر است، بعلاوه امکان رویش دندان در آینده را نیز فراهم می آورد. یک فضا نگهدار می تواند برای نگهداشتن محل دندان استفاده شود تا زمانی که دندان دائمی بیرون بیاید. مداخلات زود هنگام ارتودنتیک نیز در پر کردن فضای از دست رفته مؤثر ایت، بعلاوه جای کافی برای رویش دندان های دائمی فراهم می شود. در صورتی که دندان انکیلوز شده دائمی باشد، گزینه های دیگر عبارتند از قرار دادن یک ماده ترمیمی روی دندان انکیلوز شده به منظور افزایش ارتفاع دندان به اندازه دندان های مجاور خود.
چه زمانی باید به سراغ دندانپزشکان متخصص رفت؟
از آنجا که انکیلوز مانع رشد دندان های دائمی می شود، تشخیص و مداخله زود هنگام برای پرهیز از پیشرفت مشکل حیاتی است. با پیشرفت شرایط، ممکن است لازم باشد دیگر متخصصان دهان و دندان دخالت کنند. ارتودنتیست می تواند مشکلات اسکلتی و بایت را اصلاح کند، اما گاهی اوقات جراح دهان و دندان شما ممکن است جراحی دهانی را برای اکسپوز (برداشتن پوشش روی ریشه دندان) و تغییر موقعیت و جابجا کردن دندان توصیه کند. در صورتی که دندان شیری دندان دائمی زیر خود نداشته باشد که جایگزین آن شود یا دندان انکیلوز شده دائمی باشد، ممکن است کشیدن آن و جایگزینی آن با ایمپلنت دندانی را توصیه کند.
تشخیص زود هنگام همیشه ابزاری فوق العاده برای محدود کردن مشکلات در آینده است. انجام چکاپ های منظم دندانپزشکی و درمان های بهداشتی دندان ها دندان های شما را در بهترین وضعیت سلامت خود نگه خواهند داشت و به شما و دندانپزشک شما کمک می کنند از مشکلات مربوط به انکیلوز آگاه باشید.
