تحلیل رفتن لثه زمانی است که حاشیه بافت های لثه های اطراف دندان ها از بین می رود یا به عقب کشیده می شود و مقدار بیشتری از دندان یا ریشه های دندان ها در معرض دید قرار می گیرد. وقتی لثه ها تحلیل می روند، شکاف هایی تحت عنوان پاکت پریودنتال بین لثه و دندان ایجاد می شود که محل فعالیت باکتری های عامل بیماری فراهم می شود. در صورت عدم درمان تحلیل رفتگی لثه ها، بافت اطراف و ساختار استخوانی دندان می تواند آسیب ببیند و گاهی اوقات منجر به از دست دادن دندان شود. تحلیل رفتن لثه ها یک وضعیت شایع دندانی است که به تدریج پیشرفت می کند.
علائم تحلیل رفتن لثه ها
تحلیل رفتن لثه ها یک مشکل شایع دندانی است. اکثر افراد نمی دانند که دچار تحلیل لثه شده اند زیرا به تدریج اتفاق می افتد و در مراحل اولیه هیچ علامتی ندارد. اولین علامت تحلیل لثه معمولاً حساسیت دندان است. با پیشرفت تحلیل رفتگی لثه ها به مرور زمان، ممکن است متوجه علائم زیر شوید:
بلندتر شدن دندان ها
یکی از علائم تحلیل لثه ها، بلند شدن قابل مشاهده دندان ها است. هنگامی که لثه ها به دلیل بیماری لثه تحلیل می روند، دندان ها بسیار بلندتر از حد طبیعی به نظر می رسند. همانطور که لثه ها از روی دندان ها جدا می شوند، می توانند بلندتر ظاهر شوند و در عین حال باعث ایجاد پاکت هایی می شوند که مستعد عفونی شدن هستند.
آشکار شدن ریشه ها
آشکار شدن ریشه ها یکی دیگر از علائمی است که می تواند بسیار حساس و ناراحت کننده باشد زیرا از بین رفتن بافت لثه باعث حساسیت دندان می شود. آشکار بودن ریشه های دندان ها اغلب نشانه بیماری لثه یا مسواک زدن بیش از حد محکم است، که اغلب به تکنیک اشتباه مسواک زدن، فرچه های سفت، یا وارد کردن فشار بیش از حد هنگام مسواک زدن نسبت داده می شود.
لق شدن دندان ها
هنگامی که از تحلیل رفتن لثه ها رنج می برید، ممکن است متوجه لق شدن دندان ها شوید، که به بیماری لثه ناشی از انباشته شدن باکتری در زیر لثه های اطراف دندان ها نسبت داده می شود. با بدتر شدن تحلیل رفتگی لثه ها، به دلیل از بین رفتن ساختار چسبندگی دندان، پاکت های لثه عمیق تر می شوند.
علل تحلیل رفتن لثه ها
عوامل متعددی می توانند باعث تحلیل لثه شوند، از جمله:
بیماری های پریودنتال
بیماری های پریودنتال یا لثه عامل اصلی تحلیل رفتن لثه ها هستند. اینها عفونت های لثه هستند که توسط باکتری ها ایجاد می شوند، که بافت لثه و استخوانی که دندان های شما را در جای خود نگه می دارد را از بین می برند. هر گونه بیماری لثه ممکن است منجر به تحلیل رفتن لثه ها شود. مرحله اولیه بیماری لثه اغلب دردناک نیست؛ بنابراین علائم اغلب مورد توجه قرار نمی گیرند. اما اگر درمان نشده رها شود، علائم اولیه می توانند به پریودنتیت تبدیل شوند- یک نوع عفونت جدی بافت لثه. با رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان، می توانید از آسیب بیشتر به خط لثه و همچنین پوسیدگی و از دست رفتن دندان های خود جلوگیری کنید.
مراحل اولیه بیماری لثه را می توان با علائم جزئی مشاهده کرد که عبارتند از:
- قرمزی، تورم یا بنفش شدن لثه ها
- لثه هایی که به لمس حساس هستند
- خونریزی لثه ها
- بوی بد مزمن دهان
ژنتیک
برخی افراد بواسطه ژن های خود، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری پریودنتال هستند. در واقع، مطالعات نشان می دهند که ۳۰ درصد از جمعیت ممکن است مستعد ابتلا به بیماری های لثه باشند، حتی اگر به خوبی از دندان های خود مراقبت کنند.
مسواک زدن خیلی خشن
اگر دندان های خود را بیش از حد تهاجمی یا نادرست مسواک بزنید، مینای دندان های شما از بین رفته و در نهایت عاج و سمان را در معرض دید قرار می دهد که منجر به تحلیل لثه ها می شود. برای مسواک زدن با فشار مناسب، سعی کنید با مسواک برقی مسواک بزنید. فناوری سنسور فشار هوشمند برخی مسواک های برقی هنگام مسواک زدن خیلی سخت، به شما هشدار می دهد، تا از خط لثه شما محافظت کند.
مراقبت های دندانی ضعیف
مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و شستشوی ناکافی با دهانشویه آنتی باکتریال می تواند باعث شود که پلاک به راحتی به تارتار تبدیل شود، ماده سختی که روی دندان ها و بین آنها شکل می گیرد. تارتار را فقط با پاکسازی تخصصی می توان از بین برد. برای جلوگیری از تحلیل رفتن لثه ها، به فکر استفاده از یک مسواک برقی باشید که ۱۰۰% بیشتر از یک مسواک دستی معمولی پلاک ها را از بین می برد. دو مرتبه در سال (یا بیشتر در صورت نیاز) برای جرمگیری و تسطیح سطح ریشه ها به دندانپزشک خود مراجعه کنید- فرایندی که در آن تارتار هم از بالا و هم از زیر خط لثه ها زدوده می شود.
سطوح هورمونی
تغییرات در سطوح استروژن در طول زندگی یک زن، مانند بلوغ، بارداری و یائسگی، می تواند لثه ها را به طور فزاینده ای نسبت به تحلیل لثه حساس و آسیب پذیر کند. هورمون ها باعث جریان خون بیشتر به سمت لثه ها می شوند و به همین دلیل، لثه ها به عوامل مختلف بیش از حد واکنش نشان می دهند. سطوح بالای استروژن و پروژسترون زنان را نسبت به وجود پلاک حساس تر می کنند.
محصولات تنباکو
سیگاری ها و سایر مصرف کنندگان تنباکو بیشتر احتمال دارد که پلاک های چسبناک روی دندان های آنها ایجاد شود که می تواند منجر به بیماری لثه شود. سیگار کشیدن باعث کمبود اکسیژن در جریان خون می شود و لثه های عفونی به خوبی بهبود نخواهند یافت.
فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدیگر
دندان قروچه یا فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدیگر می تواند نیروی زیادی به دندان ها وارد کند، و باعث تحلیل لثه شود.
دندان های کج یا ناهماهنگی بایت
وقتی دندان ها به طور یکنواخت با یکدیگر تماس ندارند، نیروی خیلی زیادی می تواند به لثه ها و استخوان اطراف وارد شود و به بافت لثه ها آسیب وارد کند.
پیرسینگ لب یا زبان
جواهرات می توانند باعث فرسایش لثه ها شوند و آنها را به حدی تحریک کنند که بافت لثه فرسوده شود.
درمان تحلیل لثه ها
تحلیل رفتن لثه چیزی نیست که بخواهید آن را نادیده بگیرید. اگر فکر می کنید لثه هایتان تحلیل رفته اند، با دندانپزشک خود قرار ملاقات بگذارید. درمان هایی وجود دارند که می توانند لثه ها را ترمیم کرده و از آسیب بیشتر جلوگیری کنند.
تحلیل رفتگی خفیف لثه ها را می توان با پاکسازی عمقی تخصصی در ناحیه ای که تحت تأثیر بیماری لثه قرار گرفته است درمان کرد. در طول پاکسازی عمقی، که تحت عنوان جرمگیری و تسطیح سطح ریشه ها شناخته می شود، پلاک و تارتار زدوده می شوند، و ناحیه ریشه که در معرض محیط دهان قرار گرفته است صاف می شود تا انباشته شدن باکتری ها دشوارتر شود. برای درمان تحلیل رفتگی پیشرفته لثه ها که با پریودنتیت همراه است، یک دندانپزشک متخصص ممکن است درمان با آنتی بیوتیک را توصیه کند.
اگر پاکسازی عمقی برای درمان این وضعیت کافی نباشد، به دلیل تحلیل رفتن بیش از حد استخوان و پاکت های عمیق، ممکن است به عمل جراحی تحلیل لثه نیاز باشد.
از چه نوع جراحی هایی برای درمان تحلیل رفتن لثه ها استفاده می شوند؟
برای درمان تحلیل لثه از روش های جراحی زیر استفاده می شود:
- در جرمگیری فلپ باز و روت پلنینگ دندانپزشک یا پریودنتیست (متخصص بیماری های لثه) بافت آسیب دیده لثه را بلند می کند، باکتری های مضر را از پاکت ها خارج می کند و سپس بافت لثه را به خوبی روی ریشه دندان محکم می کند و در نتیجه عفونت از بین خواهد رفت.
- جراحی که تحت عنوان پیوند لثه (یا پیوند بافت نرم) شناخته می شود ممکن است ترسناک به نظر برسد، اما نیازی نیست وحشت کنید. در طول این فرایند، جاهایی از ریشه ها که در معرض محیط دهان قرار گرفته اند، با بافت پیوند از کام یا دهان شما درمان می شود. انواع مختلفی از روش های پیوند بافت لثه وجود دارند، اما متداول ترین روش، پیوند بافت همبند نامیده می شود. در این روش، یک فلپ از پوست در سقف دهان (کام) بریده می شود و بافتی از زیر فلپ که بافت همبند ساب اپیتلیال نامیده می شود، برداشته می شود و سپس به بافت لثه اطراف ریشه ای که پوشش محافظ آن از بین رفته است پیوند زده می شود. پس از اینکه بافت همبند از زیر فلپ برداشته شد، فلپ دوباره در جای خود بخیه زده می شود. در طول نوع دیگری از پیوند به نام پیوند آزاد لثه، بافت به جای زیر پوست، مستقیماً از سقف دهان گرفته می شود. گاهی اوقات، اگر بافت لثه کافی در اطراف دندان های آسیب دیده وجود داشته باشد، دندانپزشک می تواند لثه را از نزدیک دندان پیوند بزند و بافتی را از کام خارج نکند. به این عمل پیوند پایه می گوبند.
- جراحی لثه همیشه ضروری نیست. اگر استخوان پشتیبان دندان شما در نتیجه تحلیل لثه از بین رفته باشد، ممکن است روشی برای بازسازی استخوان و بافت از دست رفته توصیه شود. مانند کاهش عمق پاکت، دندانپزشک شما بافت لثه را بلند می کند و باکتری ها را از بین می برد. سپس از یک ماده احیا کننده مانند غشاء، بافت پیوند یا پروتئین شبیه ساز بافت و محرک بافت استفاده می شود تا بدن شما را تشویق کند تا به طور طبیعی استخوان و بافت آن ناحیه را بازسازی کند و در این صورت به پیوند لثه نیاز ندارید. پس از قرار دادن مواد احیاء کننده در محل، بافت لثه روی ریشه دندان یا دندان ها محکم می شود.
چگونه از تحلیل رفتن لثه ها پیشگیری کنیم؟
برای جلوگیری از تحلیل رفتن لثه ها، باید یک روتین بهداشت دهان و دندان را دنبال کنید، ۲ مرتبه مسواک زدن در روز و یک مرتبه نخ دندان کشیدن در روز. همیشه از یک مسواک نرم استفاده کنید و از دندانپزشک خود بخواهید روش صحیح مسواک زدن را به شما آموزش دهد. اگر ناهماهنگی بایت یا دندان قروچه دلیل تحلیل لثه است، با دندانپزشک خود در مورد نحوه اصلاح این مشکل صحبت کنید.
راه های دیگر برای جلوگیری از تحلیل لثه ها عبارتند از:
- ترک استفاده از محصولات تنباکو
- داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل
- نظارت بر تغییرات احتمالی داخل دهان شما
- حداقل ۲ مرتبه در سال برای پاکسازی تخصصی و معاینه به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
پرسش های متداول در مورد تحلیل لثه ها
چه چیزی باعث تحلیل لثه های شما می شود؟
عوامل متعددی وجود دارند که می توانند باعث تحلیل لثه شوند، از جمله بیماری های پریودنتال. اینها عفونت های باکتریایی لثه هستند که بافت لثه و استخوان پشتیبان که دندان های شما را در جای خود نگه می دارند، را تخریب می کنند، که عامل اصلی تحلیل رفتن لثه است.
چگونه می توان از تحلیل لثه ها جلوگیری کرد؟
مراقبت خوب از دهان بهترین راه برای جلوگیری از تحلیل لثه ها است. به صورت روزانه مسواک بزنید و نخ دندان بکشید و حداقل دو مرتبه در سال به دندانپزشک خود مراجعه کنید. در صورت ابتلا به تحلیل لثه، ممکن است لازم باشد دندانپزشک متخصص شما را بیشتر ویزیت کند. استفاده از مسواک برقی را مد نظر بگیرید، فرچه های میکرو- ارتعاشی آنها پلاک بیشتری را از بین می برند- پلاک می تواند منجر به تارتار و بیماری لثه شود.
چگونه می توان لثه ها را سالم تر کرد؟
- از مسواک برقی استفاده کنید.
- دندان های خود را به درستی مسواک بزنید، حداقل دو مرتبه در روز.
- از مسواک دارای اسکراپر زبان استفاده کنید.
- به صورت روزانه نخ دندان بکشید.
- لثه های خود را ماساژ دهید. مسواک برقی مجهز به حالت مراقبت از لثه است که خط لثه شما را هنگام مسواک زدن به آرامی تحریک می کند.
- از یک دهانشویه ضد باکتری و یک خمیر دندان ضد باکتری حاوی فلوراید استفاده کنید.