چگونه ریتینر ارتودنسی را تمیز نگهداریم؟

ریتینرها اغلب محل تجمع مواد کثیف و چسبناکی مانند باکتری ها، پلاک، و تارتار هستند. به همین دلیل است که باید هر روز ریتینرهای خود را تمیز کنید و وقتی داخل دهان شما نیستند، آنها را در محل مناسبی نگهداری کنید.

شستشوی ریتینرها با آب خالی چندان هم بی تأثیر نیست. با این حال، شما می توانید ریتینرهای خود را در جوش شیرین سرکه، و صابون کاستیل نگهداری کنید تا بدون هیچ خطری آنها را ضد عفونی کنید.

ریتینر ارتودنسی پس از اتمام درمان ارتودنسی با ابزارهایی مانند بریس ها یا اینویزیلاین ها، دندان های شما را در جای خود نگه می دارد.

از آنجا که دندان ها مستعد جابجا شدن ارتودنتیک (بازگشت به محل قبلی خود) هستند، شما باید ریتینرها را هر روز استفاده کنید. این به حفظ عضلات شما کمک می کند تا دهان شما در موقعیت درست و مناسب باقی بماند.

برای ۹ تا ۱۲ ماه نخست، شما باید ریتینرهای خود را ۲۲ ساعت یا بیشتر در طول روز استفاده کنید. پس از آن، نیاز است ریتینرهای خود را هر شب- و ترجیحاً تمام عمر- استفاده کنید.

نحوه پاکسازی و تمیز نگهداشتن ریتینرها به نوع آنها بستگی دارد.

مراقبت از ریتینر ارتودنسی

انواع ریتینر ارتودنسی

سه نوع متفاوت ریتینر وجود دارد: دو نوع آنها متحرک هستند و یک نوع دائمی است. نوع ریتینری که شما دارید باعث خواهد شد ارتودنتیست روش متفاوتی برای پاکسازی آن به شما آموزش دهد.

دو نوع ریتینر متحرک می توانند به یک شکل پاکسازی شوند:

• ریتینرهای پلاستیکی شفاف: ریتینرهای شفاف ریتینرهای متحرکی هستند که پس از یک دوره درمان با استفاده از الاینرهای شفاف مانند اینویزیلاین Invisalign تجویز می شوند. برندهای دیگر با نام های اسیکس Essix یا ویورا Vivera نیز وجود دارند. ریتینرهای پلاستیکی شفاف کم دوام تر از دیگر انواع ریتینرها هستند و باید با دقت جابجا شوند. حتی یک ریتینر پلاستیکی که از آن به خوبی مراقبت می شود تصور می شود تنها دو سال دوام داشته باشد.
• ریتینر هاولی: ریتینرهای هاولی نوع “کلاسیک” ریتینرها هستند که از پلاستیک، آکریلیک، و سیم های فلزی ساخته می شوند و اغلب پس از درمان با استفاده از ریتینرهای معمولی تجویز می شوند. علاوه بر این، آنها ریتینرهای متحرکی هستند که بسیار با دوام می باشند. ریتینر هاولی اگر به شکل مؤثری نگهداری شود می تواند تا ۲۰ سال نیز دوام داشته باشد.
• ریتینرهای ثابت: ریتینرهای سیمی، ثابت، یا چسبانده شده، ریتینرهای دائمی می باشند که در صورت لزوم می توانند برای همیشه دوام داشته باشند. آنها را دندان ها چسبانده می شوند و بدون مراقبت های مناسب، بیشترین احتمال برای تشکیل پلاک های دندانی را دارد.

مراقبت از ریتینر ارتودنسی

نحوه پاکسازی نگهدارنده ارتودنسی

پاکسازی ریتینر هاولی و ریتینر پلاستیکی شفاف (اسیکس)

• وقتی از ریتینر استفاده نمی کنید، آن را درون یک محفظه از جنس فلز ضد زنگ پر از آب، جوش شیرین، و صابون کاستیل (اختیاری) نگه دارید.
• هفته ای یک مرتبه ریتینر خود را به مدت ۱۵ دقیقه داخل آب ولرم، با سرکه سفید، و جوش شیرین غوطه ور کنید.
• اگر متوجه تشکیل رسوب روی ریتینرهای خود شدید، آن را به درستی با استفاده از پاک کننده های آلتراسونیک تمیز کنید تا هر گونه رسوب از روی آن پاک شود. پاک کننده های آلتراسونیک ریتینرها می توانند هم ریتینرهای هاولی و هم ریتینرهای اینویزیلاین را به صورت عمقی پاکسازی و ضد عفونی کنند.
• اگر تمیز کننده آلتراسونیک یا تمیز کننده مخصوص ریتینر ندارید باز هم لازم است کار پاکسازی آنها را انجام دهید، برای این منظور می توانید آنها را نزد دندانپزشک یا ارتودنتیست خود ببرید. آنها ابزارها و راهکارهای خاصی برای پاکسازی دقیق ریتینرها دارند.

اگر ریتینر شما پلاک های قابل مشاهده ای روی خود دارد، به آرامی آن را با یک مسواک دارای فرچه های نرم مسواک بزنید، اما از خمیر دندان استفاده نکنید. این کار نباید به صورت منظم انجام شود.

پاکسازی ریتینر ثابت ارتودنسی

• بهداشت خوب دهانی شامل مسواک زدن، نخ دندان کشیدن، و استفاده منظم از ابزار تمیز کننده زبان را دنبال کنید.
• برای تمیز کردن کنار سیم های ریتینر از فلاس تریدر استفاده کنید. شما با استفاده از آن می توانید نخ را از بین هر دندان عبور دهید و حتی زیر خط لثه را نیز با دقت و به طور کامل پاکسازی کنید.

مراقبت از ریتینر ارتودنسی

نکاتی برای تمیز کردن ریتینر

هرگز اجازه ندهید ریتینر شما خشک شود.

اگر اجازه دهید ریتینر شما خشک شود، تارتار و بیوفیلم به راحتی به آن می چسبند. اگر ریتینر شما داخل دهان نیست، باید داخل یک مایع غوطه ور شود.

ریتینرها به گونه ای طراحی شده اند که در محیطی مرطوب نگهداری شوند، و خارج کردن آنها از داخل دهان (یک محیط مرطوب) و قرار دادن آن روی میز (یک محیط خشک) ایده وحشتناکی است که می تواند پیش از موعد موجب کهنگی ریتینر شود.

از استفاده مواد پاک کننده پروتزهای مصنوعی دندانی خودداری کنید.

پاک کننده های پروتزهای مصنوعی نباید برای تمیز کردن ریتینرهای شما استفاده شوند. این مواد تمیز کننده حاوی پرسولفات هستند، نوعی مادی آلرژی زا که موجب تحریک پوست حساس داخل دهان می شود.

در سال ۲۰۰۸، سازمان غذا و دارو یک هشدار در مورد استفاده از محلول های تمیز کننده حاوی پرسولفات منتشر کرد. آنها توصیه کردند که افراد استفاده کننده از آنها ریتینرها و پروتزهای مصنوعی خود را قبل از قرار دادن داخل دهان با دقت آبکشی کنند.

اما پرسولفات می توانند به درون منافذ ریتینرها نفوذ کند، و باعث شود شستشوی کامل آنها تقریباً غیر ممکن شود. شاید به همین دلیل هم هست که سازمان غذا و دارو نیز توصیه کرده است که افراد استفاده کننده به فکر جایگزین های فاقد پرسولفات باشند.

از دهانشویه های حاوی الکل پرهیز کنید

دهانشویه هایی که برای پاکسازی یا غوطه ور کردن ریتینرها استفاده می شوند ممکن است حاوی الکل و یا سدیم لوریل سولفات باشند، که هر دو مواد نگهدارنده ای هستند که موجب خشک شدن ریتینر شما می شوند. بنابراین از دهانشویه ها برای پاکسازی ریتینرها استفاده نکنید.

ریتینر را در معرص گرما و حرارت قرار ندهید

دمای بالا با پیچش ریتینرها می تواند موجب تخریب آنها شود. هنگام تمیز کردن ریتینر خود، از موارد زیر استفاده نکنید:

• آب داغ (یا آب جوش)
• ماشین ظرفشویی
• مایع ظرفشویی
• مایکرویو
• قرار دادن آن داخل داشبور یا روی آن

ریتینر خود را بیشتر از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه داخل محلول های تمیز کننده شیمیایی غوطه ور نکنید.

اگر شما استفاده از تمیز کننده های پروتزهای مصنوعی، قرص های تمیز کننده ریتینرها، یا دهانشویه ها را انتخاب می کنید، ریتینرهای خود را بیشتر از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه داخل آنها قرار ندهید. مواد شیمیایی سوزاننده می توانند مواد را فرسوده و موجب تجزیه سریع تر آنها شوند.

ریتینر خود را مسواک نزنید.

متأسفانه، استفاده از مسواک روی ریتینرهای شما (با یا بدون محصولات تمیز کننده) در واقع به سطح ریتینر نفوذ می کند و ممکن است خیلی زودتر از موعد باعث کهنگی آن شود.

حتی از مسواک های دارای فرچه های خیلی نرم هم به طور منظم روی ریتینرهای خود استفاده نکنید.

در برخی موارد نادر، در صورتی که شاهد انباشته شدن پلاک های قابل مشاهده روی ریتینرهای خود بودید، ممکن است لازم باشد ریتینر خود را مسواک بزنید. با این حال، در صورتی که این رسوب با یک مرتبه مسواک زدن تمیز نشدند، با ارتودنتیست خود صحبت کنید.

محفظه نگهداری از ریتینرهای خود را تمیز نگهدارید.

محفظه نگهداری از ریتینر نیز اگر به درستی پاکسازی نشود، می تواند به منشاء آلودگی تبدیل شود. شما باید هر بار که ریتینر را داخل دهان قرار می دهید محفظه نگهداری از آن را نیز پاکسازی کنید.

برای تمیز کردن محفظه نگهداری از ریتینر باید مراحل زیر را انجام دهید:

• به مدت ۳ تا ۵ ثانیه آب داغ را روی آن باز نگهدارید.
• به مدت ۲۰ ثانیه آن را با صابون شستشوی ظروف، و با استفاده از یک اسفنج یا فرچه مناسب برای مواد محفظه های ریتینرها بشویید.
• آن را با یک دستمال تمیز خشک کنید (اجازه ندهید روی میز بماند تا خشک شود).

شما می توانید محفظه های نگهداری از ریتینرها که از جنس فلز ضد زنگ هستند را در ماشین ظرفشویی بشویید زیرا قدرت از بین بردن باکتری آنها بیشتر است.

تمیز کردن ریتینر با جوش شیرین

جوش شیرین ماده ای بی خطر و مؤثر برای پاکسازی ریتینر است. جوش شیرین دارای خاصیت آنتی باکتریال خاص برای میکرو ارگانیسم های دهان است، به این معنا که به صورت ویژه برای از بین بردن باکتری های مضری مفید است که داخل دهان یافت می شوند.

جوش شیرین ممکن است به پیشگیری از بروز بوی بد دهان که با آلوده بودن ریتینر همراه است کمک کند. حتی برای مبارزه با بوی بد دهان و قلیایی نگهداشتن بیشتر pH دهان مفید است.

اگر شما ریتینر ثابت دارید، استفاده از خمیر دندان با جوش شیرین می تواند به پیشگیری از تشکیل رسوبات مضر روی سیم ها کمک کند.

برای تمیز کردن ریتینر خود با جوش شیرین مراحل زیر را انجام دهید:

• در یک ظرف تمیز، خشک از جنس فلز ضد زنگ، ۲ قاشق غذا خوری جوش شیرین را در سه چهارم فنجان آب گرم حل کنید.
• زمانی که از ریتینر خود استفاده نمی کنید آن را در این محلول نگهدارید.
• وقتی برای استفاده از ریتینر آماده بودید، آن را با آب سرد یا ولرم شستشو دهید.

نحوه پاکسازی ریتینر با صابون کاستیل

صابون کاستیل می تواند گزینه جایگزین فوق العاده ای برای قرص های پاکسازی یا دیگر ابزارهای تمیز کننده ای باشد که برای ریتینر شما بسیار خشن هستند. استفاده از صابون کاستیل برای پاکسازی ریتینرها کمک می کند ریتینر شما بوی “تمیزی” و “تازگی” به خود بگیرد.

یک صابون کاستیل بدون روغن های اساسی خریداری کنید، که ممکن است به مقدار زیادی آنتی باکتریال باشد، اما اگر به خوبی از روی ریتینر شسته نشود می تواند موجب به هم ریختن میکروبیوم دهانی شما شود.

برای پاکسازی ریتینر خود با صابون کاستیل مراحل زیر را انجام دهید:

• در یک ظرف تمیز و خشک از جنس فلز ضد زنگ سه چهارم فنجان آب گرم را با ۲ قاشق غذا خوری جوش شیرین مخلوط کنید.
• یک تا دو پیمانه صابون کاستیل غیر معطر به آن بیفزایید.
• به آرامی آنها را با یکدیگر ترکیب کنید تا جوش شیرین حل شود و ریتینر خود را داخل آن قرار دهید.
• هرگاه قصد استفاده از ریتینر را داشتید، آن را به طور کامل با آب ولرم شستشو دهید.

تمیز کردن ریتینر با سرکه و جوش شیرین

سرکه سفید یک ماده پاک کننده بی خطر برای ریتینرهای شما است. سرکه می تواند باکتری ها و قارچ ها را از سطح ریتینر شما پاکسازی کند.

برای تمیز کردن ریتینر با سرکه:

• به نسبت برابر آب ولرم و سرکه سفید را درون یک ظرف فلزی ضد زنگ تمیز با یکدیگر مخلوط کنید.
• ۲ قاشق غذا خوری جوش شیرین را به این ترکیب اضافه کنید و در آن حل کنید.
• ریتینر خود را به مدت ۱۵ دقیقه در این ترکیب قرار دهید.
• ریتینر خود را از داخل ضرف بردارید و خیلی دقیق با آب ولرم یا سرد شستشو دهید.

پروتزهای مصنوعی دندانی و ریتینرها عموماً به یک شکل تمیز می شوند. تمیز کردن پروتزهای مصنوعی با سرکه سفید می تواند به پیشگیری از بروز دنچر استوماتیت کمک کند، که با قارچ کاندیدیای داخل دهان همراه است.

از این روش ها برای تمیز کردن ریتینر استفاده نکنید!

از استفاده این روش ها برای تمیز کردن ریتینر خود اجتناب کنید زیرا می توانند به ریتینر یا سلامت دهان شما آسیب وارد کنند:

• هیدروژن پراکسید: پراکسید موجب بروز واکنش های رادیکال آزاد می شود، به همین دلیل یک ماده آنتی باکتریال قوی می باشد. با این حال، استفاده از آن داخل دهان را توصیه نمی کنیم زیرا می تواند به میکروبیوم داخل دهان شما آسیب بزند.
• مسواک: حتی مسواک های دارای فرچه های نرم نیز ممکن است روی ریتینرهای شما خراش بیندازند. این خراش ها می توانند محل مناسبی برای پنهان شدن باکتری ها باشند.
• خمیر دندان: بسیاری از خمیر دندان ها به گونه ای طراحی شده اند که ساینده هستند، که می تواند باعث بروز مشکلی مشابه استفاده از مسواک ها شوند. استفاده از خمیر دندان برای تمیز کردن ریتینر ممکن است موجب خراشیدن شدن آن شود و به محلی برای زندگی باکتری ها تبدیل شوند.
• ماشین ظرفشویی، آب جوش، یا دیگر منابع گرما: گرما می تواند موجب تغییر شکل ریتینرهای شما شود. همیشه از آب ولرم استفاده کنید و هرگز آب جوش یا آب داغ استفاده نکنید.
• دهانشویه ها: الکل و SLS موجود در اکثر دهانشویه ها می توانند موجب خشک شدن مواد و کهنه شدن سریع تر آنها شوند.
• تمیز کننده های پرسولفات: قرص ها یا محلول های تمیز کننده ای که حاوی پرسولفات هستند، و معمولاً برای پروتزهای مصنوعی بازاریابی می شوند، می توانند موجب بروز حساسیت در بافت های حساسی دهان شوند.
• نور ضد عفونی کننده فرا بنفش: نور UV می تواند به آکریلیک آسیب وارد کند، و در سطح مولکولی موجب تخریب آن شود.

سفید کننده ها، الکل، و دیگر مواد شیمیایی خشن: مواد سوزاننده یا مواد خشک کننده موجب تخریب ریتینر شما خواهند شد.