همه ی افراد، صرف نظر از سن آنها، دوست دارند دندان های صاف، مرتب و زیبایی داشته. لبخندی با دندان های صاف و یکدست می تواند اعتماد به نفس را بالا ببرد. فشردگی دندان ها و نامرتبی آنها یکی از شرایطی است که موجب ناراحتی فرد می شود. این شرایط عبارت است از عدم وجود فضای کافی در استخوان فک برای رشد صحیح همه ی دندان ها. اما این مشکل تنها به زیبایی فرد مربوط نمی شود بلکه تمیز نگه داشتن فضای دهان، از جمله لثه ها و بین دندان ها را دشوار می سازد. در نتیجه می تواند منجر به پوسیدگی دندان ها شود که در نهایت به بیماری لثه و از دست رفتن دندان ها ختم شود.

اگر دندان ها صاف و یکدست باشند برای یک عمر در دهان باقی خواهند ماند. در غیر اینصورت، در برخی موارد، این مشکل می تواند جویدن را دشوار کند، موجب ساییدگی مینای دندان و نیز مشکلات گفتاری شود، یا فشار غیر عادی به دندان ها موجب از دست رفتن آنها و نیز آسیب به استخوان فک می شود.

از آنجا که دندان ها در جای درست قرار ندارند ممکن است استخوان های فک رشد درستی نداشته باشند.

علل فشردگی دندان ها

علاوه بر مشکلاتی مانند اوربایت (که در آن دندان های فک بالا بخشی از دندان های فک پایین را پوشش می دهند) و آندربایت (که در آن دندان های پایین بخشی از دندان های فک بالا را پوشش می دهند)، فشردگی و نامرتبی دندان ها نیز جزء مشکلاتی تحت عنوان “مال اکلوژن” محسوب می شوند. مال اکلوژن اغلب زمینه ی ارثی دارد.

جابجایی فک، اندازه ی غیر عادی دندان ها یا استخوان فک، وجود دندان اضافه در دهان، آسیب به دندان ها در گذشته و شکاف کام و لب از جمله عواملی هستند که موجب فشردگی دندان ها می شوند. اگر اندازه ی مجموع دندان های موجود در هر فک بیشتر از اندازه ی فک باشد دندان ها به صورت فشرده رشد خواهند کرد.

مکیدن شست یا انگشت، فشردن زبان پشت دندان ها، تنفس از راه دهان، آلرژی و آسم، و بلع معکوس از دیگر علل فشردگی دندان ها هستند.

درمان فشردگی دندان ها

فشردگی دندان ها یکی از مشکلات شایع در کودکان و نیز بزرگسالان است. دندان های فشرده و نامرتب را می توان با مداخله ی زود هنگام به سادگی اصلاح کرد. برای درمان فشردگی دندان ها ممکن است نیاز باشد یک یا چند دندان کشیده شوند. دیگر دندان ها را می توان با استفاده از بریس های ارتودنسی صاف و یکدست کرد. با استفاده از این درمان، دندان ها به سمت فضای به جا مانده از کشیده شدن دندان ها جابجا می شوند تا از این طرق هم شکاف به جا مانده از کشیدن دندان ها از بین برود هم دندان ها به راحتی در کنار یکدیگر قرار بگیرند.

اما شرایط هر بیمار متفاوت است و ممکن است همیشه کشیدن دندان نیاز نباشد. مثلاً می توان با استفاده از یکی از ابزارهای متحرک ارتودنسی، ظرف چند ماه یا چند سال، این مشکل را برطرف نمود. متخصص ارتودنسی قادر خواهد بود بهترین روش درمان را به شما ارائه دهد.

نوع درمانی که انتخاب می شود به چند عامل بستگی دارد. از جمله: شدت فشردگی دندان ها، سن بیمار در زمان آغاز درمان و نیز همکاری بیمار در استفاده از ابزار و رعایت بهداشت دهان و دندان ها.

با درمان فشردگی دندان ها، فرد قادر خواهد بود برای یک عمر از سلامت دهان و دندان های خود لذت ببرد.

صرف نظر از دوره ی درمانی که به شما پیشنهاد می شود، مهم است که نوع درمان متناسب با علت بروز مشکل باشد. ابزارهای مورد استفاده برای درمان این مشکل عبارتند از:

بریس ها

فشردگی دندان ها

فشردگی دندان ها

بریس ها با کشیدن دندان ها، و در برخی موارد بدون کشیدن دندان ها، قادرند مشکل فشردگی آنها را برطرف سازند و لبخندی زیبا برای شما خلق کنند. بریس ها شامل براکت هایی هستند که به صورت تکی به دندان ها متصل می شوند و نیز سیم کمانی که برای جابجایی دندان ها از طریق براکت ها به دندان ها فشار می آورد.

اینویزیلاین

فشردگی دندان ها

فشردگی دندان ها

برای اصلاح فشردگی دندان ها بدون استفاده از بریس ها می توان از اینویزیلاین استفاده کرد زیرا به شما امکان می دهد بدون اینکه کسی متوجه شود شما تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته اید به لبخند رؤیایی خود دست یابید. این ابزار برای کسانی ایده آل است که نگران استفاده از بریس های فلزی در مکان های عمومی و اجتماعی هستند.

ریتینر

فشردگی دندان ها

فشردگی دندان ها

ریتینرها نیز از جمله ابزارهایی هستند که به اندازه ی بریس ها جلب توجه نمی کنند. این ابزار به صورت سفارشی برای هر فرد ساخته می شود و از سیم و پلاستیک شفافی تشکیل شده است که پس از جراحی یا پس از استفاده از هر گونه ابزار دیگری برای صاف کردن دندان ها، روی دندان ها قرار می گیرد تا آنها را در محل جدید تثبیت کند.

پالاتال اکسپندر یا وسیع کننده ی کام

فشردگی دندان ها

فشردگی دندان ها

گرچه ریتینرها بیشتر از سایر ابزارها برای درمان فشردگی دندان ها بدون استفاده از بریس ها کاربرد دارند، اما می توان مشکلات جزئی را با استفاده از وسیع کننده ی کام بر طرف نمود. وسیع کننده ی کام نوعی ابزار ارتودنسی است که به منظور افزایش عرض کام یا سقف دهان به کار می رود. نتیجه ی استفاده از این ابزار ایجاد فضای بیشتر برای قرار گرفتن درست دندان ها در کنار یکدیگر است.

در صورتی که سقف دهان باریک باشد، ممکن است دندانهای دائم فک بالا قادر نباشند به درستی درون فک رشد کنند که می تواند منجر به بروز مشکلات بیشتر و ضرورت استفاده از بریس ها شود.

چرا باید فشردگی دندان ها را برطرف نمود؟

فشردگی دندان ها

فشردگی دندان ها

به چند دلیل باید فشردگی دندان ها را برطرف کرد:

  • اگر دندان ها و استخوانی که آنها را در بر می گیرد در جای درست قرار داشته باشند، استحکام و دوام همه ی دندان ها افزایش خواهد یافت.
  • اگر خیلی زود، در سنین پایین برای درمان اقدام کنید، از درمان های پیچیده در آینده بی نیاز خواهید شد.
  • این درمان به اصلاح و ایجاد هماهنگی بین دندان ها، بایت و فک ها کمک می کند.
  • پس از درمان، تمیز نگه داشتن فضای دهان و بین دندان ها ساده تر خواهد بود زیرا مسواک زدن آسان می شود، در نتیجه از پوسیدگی دندان ها و پر کردن آنها در آینده بی نیاز خواهید شد.
  • اصلاح فشردگی دندان ها به کاهش احتمال بیماری لثه کمک می کند.
  • با داشتن دندان های صاف و همراستا لبخند زیباتری خواهید داشت و اعتماد به نفستان بالا می رود.

امروزه درمان ارتودنسی با استفاده از بریس ها (مجموعه ی براکت ها و سیم ارتودنسی) در سراسر کشور می تواند متفاوت باشد و تقریبا بین ۳۰۰۰ تا ۶۰۰۰ دلار هزینه درمان ارتودنسی در بر دارد که البته این رقم تحت تاثیر عوامل متعدد می تواند کمتر یا بیشتر باشد. اینکه بیمار در چه سنی برای درمان اقدام کرده باشد، محل زندگی فرد (کدام بخش زندگی می کند)، بیمه ای که تحت پوشش آن است، نوع درمانی که انتخاب می کند، و نیز مهارت و تجربه ی ارتودنتیست همگی روی هزینه ی درمان تاثیر دارند. اجازه دهید به جزئیات هر یک از این عوامل بپردازیم.

سن بیمار

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

اکثر افراد در سنین بزرگسالی برای درمان ارتودنسی اقدام می کنند. گرچه شما می توانید در هر سنی در پی درمان باشید اما ارتودنتیست ها به مراجعه ی بیمار ها در سنین پایین اصرار دارند زیرا زمانی که بیمار هنوز در سن رشد به سر می برد درمان ساده تر است، بنابراین هزینه های درمان کمتر خواهد بود. اکثر مشکلات مربوط به کج و ناصاف بودن دندان ها و حتی فک، زمانی راحت تر انجام می شوند که ارتودنتیست بتواند رشد فک ها را هدایت کند. اگر تا پایان رشد فک صبر کنید، ممکن است همچنان درمان ممکن باشد اما مدت زمان بیشتری طول خواهد کشید، در نتیجه هزینه های آن بیشتر خواهد بود.

محل زندگی بیمار

اگر در جایی زندگی می کنید که هزینه های زندگی بالا باشند، به احتمال زیاد مجبور هستید بابت درمان خود هزینه ی بیشتری بپردازید زیرا قطعا هزینه های مطب ارتودنتیست و دیگر هزینه های جانبی در این مناطق بالاتر هستند.

نوع بیمه

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

در صورتی که بیمه ی شما مقداری از هزینه ی درمان ارتودنسی را می پردازد، هزینه ی کمتری بابت درمان خود خواهید پرداخت. اگر خودتان یا فرزندتان به بریس ها نیاز دارید، به طرح خدمات تحت پوشش بیمه ی خود نگاهی بیاندازید. اکثر شرکت های بیمه اکنون معتقدند که درمان ارتودنسی نوعی درمان زیبایی محسوب می شود بنابراین بخش اندکی از هزینه های آن را می پردازند. از طرفی نوع ابزاری که برای درمان انتخاب می کنید نیز مهم است. مثلا ممکن است بریس های فلزی سنتی ۱۰۰ درصد تحت پوشش بیمه قرار گیرند اما نیاز باشد بیمار بخشی از هزینه ی درمان با بریس های شفاف یا الاینرهای شفاف از قبیل اینویزیلاین را بپردازد.

دانش و تجربه ی ارتودنتیست

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

این عامل تاثیر زیادی روی هزینه های درمان دارد. مثلا اگر شما به یک گروه ارتودنتیست معتبر با سال ها تجربه مراجعه کنید ممکن است هزینه ی درمان شما بیشتر از زمانی باشد که به یک دندانپزشک عمومی مراجعه می کنید که چند گزینه درمان ارتودنسی در اختیار شما قرار می دهد. علت این اختلاف قیمت، تخصص ارتودنتیست در این زمینه است. به این معنا که شما در یک مطب با پیشرفته ترین فن آوری ها در زمینه ی ارتودنسی و تحت نظر ارتودنتیستی تحت درمان قرار خواهید گرفت که در این زمینه آموزش دیده است. در مطب ارتودنتیست در نتیجه ی تجربه ی ارتودنتیست، طرح درمان هر بیمار مختص خود اوست، بنابراین نتایج درمان فوق العاده هستند. به جای دقت و مقایسه ی هزینه های درمان در مراکز مختلف به تجربه ی دندانپزشک دقت کنید. ثبات دندان ها نیز متفاوت است. ارتودنتیست به بیمار اطمینان می دهد که در پایان درمان، ریشه ها و تاج های دندان ها در بهترین محل خود قرار دارند بنابراین در آینده ثبات بیشتری خواهند داشت و خطر بازگشت آنها به جای نخست کمتر خواهد بود.

زمانی که نوبت به خودتان می رسد، مطمئن شوید به کسی مراجعه می کنید که برای کمک به شما در راه رسیدن به لبخندی زیبا، دانش و مهارت لازم و نیز بهترین ابزار را در اختیار دارد.

نوع روش و ابزار درمان

بسته به اینکه بیمار چه نوع روش و ابزاری را برای درمان انتخاب می کند، هزینه های درمان متفاوت خواهند بود. بریس های فلزی استاندارد از سایر ابزارها مقرون به صرفه تر هستند، اما شهرت اینویزیلاین رو به افزایش است و به تدریج افراد بیشتری استطاعت پرداخت هزینه های آن را دارند.

بریس های فلزی

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

احتمالا بریس های فلزی تنها ابزاری باشند که افراد بسیاری نسبت به آن شناخت دارند، بنابراین راحت می توان پی برد که چرا این نوع ابزار بیشترین کاربرد را دارد. بریس های فلزی نسبت به سایر درمان ها مقرون به صرفه تر بوده با این حال برخی جنبه های منفی استفاده از آنها نیز شناخته شده است.

از آنجا که فلزی هستند ممکن است بزرگ باشند. گرچه طی سال ها ظاهر آنها بهبود چشمگیری داشته است اما هنوز هم ممکن است افراد بسیاری آنها را دوست نداشته باشند. بریس های فلزی گزینه ای قدیمی و سنتی هستند اما علیرغم درمان های متنوع جدید ارتودنسی، همچنان مشهور و موثر باقی مانده اند.

اگر بریس های فلزی توسط متخصص ارتودنتیست کار گذاشته شوند، هزینه ی استفاده از آنها حدود ۲۰۰۰ – ۲۵۰۰ دلار خواهد بود.

بریس های سرامیکی

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

بسیاری از ویژگی های بریس های سرامیکی شبیه بریس های فلزی است، تنها تفاوت اصلی آنها این است که این نوع بریس ها همرنگ دندان هستند بنابراین بسیار کمتر از بریس های فلزی سنتی قابل مشاهده می باشند. در برخی نمونه های آنها سیمی از درون براکت ها عبور می کند که آن نیز همرنگ دندان است که به پنهان ماندن آنها کمک می کند.

بر اساس مشاهدات، بریس های سرامیکی قادرند سریع تر از دیگر نمونه های بریس ها دندان ها را اصلاح نمایند. با این حال باید سخت تلاش کنید تا بتوانید آنها را تمیز نگه دارید، زیرا اگر مواظب آنها نباشید، احتمال لکه دار شدن و تغییر رنگ آنها زیاد است. این نوع بریس ها تنها اندکی گران تر از بریس های فلزی هستند، بنابراین می توان آنها را مد نظر قرار داد.

برای داشتن بریس های سرامیکی حدود ۲۰۰۰ – ۳۰۰۰ دلار باید بپردازید.

اینویزیلاین

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

بریس های اینویزیلاین کاملا متفاوت هستند زیرا در واقع یک دسته الاینرهای پلاستیکی هستند که برای هر بیمار به صورت سفارشی ساخته می شوند. این نوع الاینرها در بازه های زمانی مشخصی تعویض می شوند تا به مرور زمان نحوه ی قرار گیری دندان ها را اصلاح کنند. مهم ترین مزیت این ابزار غیر قابل دیدن بودن آن است، و به شما اجازه می دهد به شکل طبیعی غذا بخورید، مایعات بنوشید و مثل همیشه مراقب دندان های خود باشید.

اینویزیلاین ها گران تر هستند و نسبت به سایر درمان های تهاجمی تر، مدت زمان بیشتری طول می کشد تا به نتیجه برسند، اما این واقعیت که آنها غیر قابل مشاهده هستند باعث شده جذابیت آنها بین افراد بالاتر باشد.

هزینه ی درمان با استفاده از اینویزیلاین ها ۲۵۰۰ – ۴۵۰۰ دلار هزینه دارد.

بریس های پشت دندان

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

عوامل موثر روی هزینه درمان ارتودنسی

بریس های پشت دندانی دقیقا شبیه بریس های فلزی ساخته شده اند، اما تفاوت اصلی آنها این است که این نوع بریس ها به جای سطح بیرونی دندان ها، روی سطح داخلی یا زبانی (سطح رو به زبان دندان ها) دندان ها قرار می گیرند. این ابزار مزایای بسیاری دارد، مهم تر از همه این که قابل مشاهده نیستند.

مهم ترین مشکل بریس های پشت دندانی این است که به علت محل قرار گیری آنها، تمیز نگه داشتن آنها دشوار است. بعلاوه ممکن است مدتی طول بکشد تا به آنها عادت کنید، تعداد دفعات بیشتری نیاز به تنظیم شدن دارند، و گران تر از بریس های فلزی معمولی هستند.

هزینه ی درمان با استفاده از بریس های پشت دندانی کلاً ۳۰۰۰ – ۵۰۰۰ دلار است، که البته هزینه ی نهایی بستگی به وضعیت هر بیمار دارد.

دیگر ابزارها عبارتند از بریس های دیمون، بریس های دارای براکت هوشمند و بریس های شفاف که هزینه ی هر یک از آنها به ترتیب ۱۷۰۰ – ۳۵۰۰ ، ۲۰۰۰ – ۳۰۰۰ و ۳۵۰۰ – ۴۵۰۰ دلار خواهد بود.

بند پوشر Band Pusher))

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

با استفاده از بند پوشر که دارای سر مربعی و دندانه دار است، می توان فشار متعادل و بی خطری به اتصالات بند ارتودنسی وارد کرد، در حالی که دسته ی بزرگ آن اجازه می دهد ارتودنتیست حین کار آن را محکم تر بگیرد. طراحی یک تکه ی آن هم دوام آن را افزایش داده است و اجازه می دهد بتوان آن را به طور کامل استریل نمود.

گیج براکت ستاره ای – فلزی (Boone Bracket Gauge – Metal)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این ابزار یکی از ابزارهای نصب است که به ارتودنتیست اجازه می دهد، طی فرایند نصب براکت روی دندان، هر یک از براکت ها را به دقت تنظیم نماید.

پنس لیگاچور قفل شونده (Locking Ligature Tweezer)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این پنس شبیه پنس استاندارد است که اندکی تغییر داده شده است و دارای یک چفت قفل شونده است که برای قرار دادن الاستیک یا کش پلاستیکی روی براکت، ابزار را در وضعیتی باز قفل می کند. مکانیزم این ابزار به گونه ای است که به راحتی می توان آن را قفل و باز کرد که استفاده ی سریع و آسان آن را ممکن می سازد.

مولار بند سیتر نایلونی (Nylon Molar Band Seater)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

نوک دندانه دار و سه گوش این ابزار اجازه می دهد بتوان اتصالات را محکم گرفت در حالی که می توان از دسته ی نایلونی آن به عنوان یک بایت استیک برای قرار دادن راحت و یکنواخت بندها استفاده کرد.

بند پوشر دو سر (Double Ended Band Pusher)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این ابزار دارای دو سر مربعی است که برای هل دادن و قرار دادن بندهای دور دندان های مولر مورد استفاده قرار می گیرد.

بند سیتر (Band Seater)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این ابزار دو سره، از یک سمت دارای یک سر مربعی است که برای هل دادن و قرار دادن بندهای دندان های مولر استفاده می شود، و در سر دیگر دارای یک اسکیلر (جرمگیر) است که برای تمیز کردن یا برداشتن چسب یا سمان کاربرد دارد. ساختار یک تکه ی این ابزار دوام آن را بالا برده و استریل نمودن آن را ساده کرده است. با سر دندانه دار آن نیز می توان اجزاء را محکم گرفت.

بند پوشر / دایرکتور(Band Pusher / Director)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این ابزار دو سره، هم دارای هم دارای ویژگی های یک بند سیتر است و هم لیگاچور دایرکتور.

اسپاچولای دو سر (Double Ended Spatula)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این ابزار از جنس فلز ضد زنگ است و از یک سر آن برای ترکیب کردن و از سر دیگر برای قرار دادن سمان ارتودنسی استفاده می شود.

براکت هولدر “خود قفل شونده” همراه با الاینر (Self-Locking Bracket Holder with Aligner)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این نوع پنس که از جنس فلز ضد زنگ است و دارای ویژگی “خود قفل شونده” است، به صورت معکوس عمل می کند و در سر دیگر خود ابزاری دارد که با قرار دادن آن درون روزنه ی روی براکت، برای تنظیم و صاف کردن براکت در محل خود استفاده می شود.

براکت هولدر (Bracket Holder)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این پنس از فلز ضد زنگ است و به صورت معکوس عمل می کند. نوک باریک و زاویه دار این ابزار به گونه ای طراحی شده است که زیر براکت و باله های گره لوله های باکال می لغزد و می توان براکت ها و لوله های باکال را نگه داشت. این ابزار برای قطعات مینیاتوری یا بسیار ریز ارتودنسی فوق العاده است.

هولدر لوله ی مولار (Molar Tube Holder)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

نوک بسیار باریک این ابزار به درون سوراخ سیم لوله ی باکال براکت می لغزد تا بتوان به سادگی آن را کار گذاشت.

براکت پوزیشنر (Bracket Positioner)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

براکت پوزیشنر (موقعیت دهنده) که از فلز ضد زنگ است، در چهار مقیاس براکت ها طراحی شده است به گونه ای که برای کاربرد روی دندان های عقب و جلو قابل تنظیم است. سرهای این ابزار تا زاویه ی ۴۵ درجه می چرخند.

نیدل هولدر خمیده (Hollowback Needle Holder)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

تنها دو سر کوچک و پر دندانه ی این نوع نیدل هولدر به یکدیگر می رسند که اجازه می دهد به بهترین شکل بتوان گره های الاستیک را گرفت. برای گرفتن سیم لیگاچور توصیه نمی شود از این ابزار استفاده شود.

لیگاچور تایر سریع (Speedy Ligature Tier)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این ابزار برای قرار دادن و بستن سریع و راحت گره لیگاچور روی انواع براکت ها با ابعاد مختلف طراحی شده است. دو سر صاف و صیقلی آن به الاستیک ها آسیب نخواهند زد.

الاستیک ریمور فلزی ضد زنگ (Stainless Steel Elastic Remover)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

دو سر این ابزار برای برداشتن چین های (زنجیرهای) الاستیک و گره های لیگاچور کمک کننده هستند. دو سر این ابزار بسیار با دوام هستند.

لیگاچور دایرکتور دو سره (Double Ended Ligature Director)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

این ابزار برای فرو دادن یا هل دادن الاستیک ها کاربرد دارد. یک سر خمیده و یک سر راست این ابزار اجازه می دهد اجزاء بریس های ارتودنسی را به راحتی درون دهان قرار داد.

لیگاچور دایرکتور و اسکیلر (Ligature Director and Scaler)

تجهیزات ارتودنسی

تجهیزات ارتودنسی

دو سر این ابزار برای فرو دادن، هل دادن و برداشتن الاستیک ها طراحی شده اند. این ابزار نیز از جنس فلز ضد زنگ است.

 

برخی افراد معتقدند داشتن لبخندی زیبا و دندان‌هایی صاف و یکدست بهترین ابزاری است که زیبایی افراد را چند برابر می‌کند، اما همه‌ی افراد آنقدر نسبت به ظاهر دندان‌های خود راضی نیستند که راحت لبخند بزنند. گرچه بریس‌ها اساسا بهترین ابزار برای رفع کجی دندان‌ها هستند، همه‌ی افراد ظاهر فلزی بریس‌های سنتی را دوست ندارند. درمان ارتودنسی از زمان ابداع بریس‌های فلزی تاکنون مسیری طولانی را پیموده است؛

امروزه، درمان‌های کنونی ارتودنسی به گونه‍ای طراحی شده‌اند که چندان آزاردهنده نیستند و به حدی کارایی دارند که بیمار می‌تواند با وجود آنها با اعتماد به نفس بالا به زندگی خود ادامه دهد. گرچه بریس‌های فلزی هنوز هم روشی موثر برای صاف و یکدست نمودن دندان‌ها و دستیابی به لبخندی بی نقص هستند، اما گزینه‌های درمان ارتودنسی برای بزرگسالان اکنون شامل بریس‌های سرامیکی، بریس‌های داخل دهانی (پشت دندانی) و الاینرهای شفاف (مثلا اینویزیلاین) و دیگر ابزارها هستند. اینکه شما به فکر استفاده از بریس‌های سنتی یا روشی جایگزین برای آن هستید، تنها ارتودنتیست این دانش و تجربه و تخصص را دارد که بتواند مناسب‌ترین گزینه‌های درمان را برای شما انتخاب نماید.

چه گزینه‌هایی در اختیار شما هستند؟

بریس‌های سرامیکی

رفع کجی دندان‌ها

رفع کجی دندان‌ها

 

بریس‌های سرامیکی کمتر از بریس‌های فلزی استاندارد توجه مخاطب را به خود جلب می‌کنند و دارای براکت‌های شفاف همرنگ دندان هستند که می‌توان به انتخاب، سیم‌های همرنگ دندان نیز استفاده نمود. در حالی که بریس‌های سرامیکی کمتر دیده می‌شوند، عملکرد آنها مشابه عملکرد بریس‌های فلزی استاندارد است و در طی همان مدت زمان، نتایج مشابهی خواهند داشت. این قابلیت آنها باعث شده است در میان افراد بزرگسالی که در پی درمان ارتودنسی هستند، به گزینه‌ای شناخته شده تبدیل شوند.

بریس‌های پشت دندانی

رفع کجی دندان‌ها

رفع کجی دندان‌ها

 

بریس‌های پشت دندانی واقعا قابل مشاهده نیستند. این بریس‌ها که به صورت سفارشی ساخته می‌شوند، به جای قرار گرفتن روی دندان‌ها، به سطح داخلی دندان‌ها متصل می‌شوند. بریس‌های پشت دندانی کاملا شخصی هستند و طرح دندان‌های هر فرد را به خود می‌گیرند و این اطمینان را ایجاد می‌کنند که تا حد امکان راحت و موثر هستند. با این حال، از آنجا که بریس‌های پشت دندانی نزدیک زبان قرار می‌گیرند، کمی زمان می‌برد تا فرد به آنها عادت کند، از سوی دیگر بیشتر از بریس‌های عادی روی گفتار و نحوه‌ی غذا خوردن فرد را به طور موقت تحت تاثیر قرار می‌دهند.

الاینرهای شفاف (یا اینویزیلاین)

رفع کجی دندان‌ها

رفع کجی دندان‌ها

 

برای مشکلات ارتودنتیک کمتر، یک دوره استفاده از الاینرهای پلاستیکی شفاف می‌تواند جایگزینی برای بریس‌های ثابت باشد. الاینرهای شفاف متحرک واقعا قابل مشاهده نیستند، اما برای نیازهای همه‌ی بیماران مناسب نیستند.

راه‌های دیگر برای پیشگیری از کج شدن دندان‌ها

خوشبختانه، راه‌های دیگری برای صاف و یکدست نمودن دندان‌ها بدون استفاده از انواع ابزارهای ارتودنسی وجود دارد؛ این تنها به نیازهای خاص پزشکی شما بستگی دارد.

از خوابیدن روی شکم بپرهیزید.

رفع کجی دندان‌ها

رفع کجی دندان‌ها

فشردگی و همپوشانی رو به داخل دندان‌ها در نتیجه‌ی فشار آرام و رو به داخل دندان‌ها ایجاد می‌شود. یکی از شایع‌ترین علل این مشکل، خوابیدن روی شکم است که وزن زیادی روی صورت فرد قرار می‌دهد و فشار روی به داخل زیادی به دندان‌ها وارد می‌کند. اگر حین خوابیدن روی شکم و صورت خود، بازو یا چیز دیگری را محکم زیر سر خود قرار دهید این فشار بیشتر می‌شود. حتی اگر این حالت خوابیدن مورد علاقه‌ی شما باشد، سعی کنید به پشت یا به پهلو بخوابید تا به تدریج فرم قرار گیری دندان‌هایتان اصلاح شود.

در طول روز از تکیه دادن صورت خود به دستتان اجتناب کنید.

رفع کجی دندان‌ها

رفع کجی دندان‌ها

 

بسیاری افراد که برای مدت زمان طولانی در طول روز روی میز کار می‌کنند یا مطالعه می‌کنند، این مشکل نتیجه‌ی شایع وضعیت نامناسب آنها است. زمانی که روی میز رو به جلو قوز می‌کنید و صورت خود را به دست خود تکیه می‌دهید، فشار مداوم زیادی به یک سمت فک وارد می‌شود. این فشار قادر است به تدریج دندان‌ها را رو به داخل کج کند، که در نتیجه منجر به کجی دندان‌ها در یک سمت خواهد شد.

  • برای کمک به پیشگیری از این اتفاق، سعی کنید راست بشینید و به پشت تکیه دهید. صاف کردن پایین تنه کمک می‌کند بالا تنه نیز شکل بهتری به خود بگیرد، و از خستگی گردن و تکیه دادن صورت به دست برای رفع خستگی پیشگیری شود.

از مکیدن انگشت یا دیگر عادات دهانی پرهیز کنید.

رفع کجی دندان‌ها

رفع کجی دندان‌ها

 

علاوه بر فشار مداوم رو به داخل که منجر به کجی دندان‌ها می‌شود، با وارد آوردن فشار رو به بیرون به دندان‌ها نیز ممکن است موجب کجی دندان‌ها شوید. این اتفاق بیشتر در کودکانی رخ می‌دهد که انگشت خود را به شدت می‌مکند؛ با این حال برخی نوجوانان و بزرگسالان نیز هنوز این عادت را با خود به همراه دارند که باعث فشار رو به جلوی دندان‌ها می‌شود. استفاده از نی، جویدن مداد و خودکار، فوت کردن در آدامس و حباب درست کردن با آن همگی فشاری مشابه مکیدن انگشت را وارد می‌کنند و می‌توانند موجب کجی دندان‌ها رو به جلو شوند. سعی کنید تمام عاداتی که فشار رو به جلو به دندان‌ها وارد می‌کنند را ترک کنید.

  • اگر نمی‌توانید استفاده از نی‌ها را متوقف کنید، حداقل سعی کنید نی را به شکلی در دهان خود قرار دهید که به جای فشار وارد کردن به دندان‌ها، در عقب دهان قرار گیرد.

در صورت از دست رفتن یک یا چند دندان، ‌فاصله‌ی بین دندان‌ها را ببندید.

رفع کجی دندان‌ها

رفع کجی دندان‌ها

 

گرچه افتادن دندان‌های شیری و باز شدن راه برای رشد دندان‌های دائمی کاملا طبیعی است، اما از دست رفتن و افتادن دندان‌های دائمی در بزرگسالان می‌تواند مشکلات بسیاری در پی داشته باشد، از جمله کج شدن دندان‌ها. بزرگسالان در نتیجه‌ی کشیدن، مشکلات دندانی، حادثه، یا عدم رشد دندان دائمی پس از افتادن دندان شیری ممکن است دندان‌های خود را از دست دهند. فاصله‌ی به جا مانده از دندان از دست رفته، فشار بیشتری به دندان‌های به جا مانده وارد می‌کند، زیرا هنگام جویدن، فشاری که به دندان‌ها وارد می‌شود به صورت نابرابر توزیع می‌شود. این فشار می‌تواند منجر به جابجایی دندان‌ها و کج شدن آنها شود. بستن شکاف با استفاده از بریس‌ها، بریج‌های دندانی، ایمپلنت‌های دندانی، یا دنچرهای پارسیل از جابجایی دندان‌های به جا مانده و کج شدن آنها پیشگیری خواهد کرد.

  • حرکت دندان‌ها به سمت فضای خالی به جا مانده از افتادن دندان در نتیجه‌ی روندی طبیعی به نام “حرکت به سمت مزیال دندان” نیز رخ می‌دهد، به این معنا که دندان‌ها این قابلیت را دارند که رو به جلو کج شوند.

در زمان مناسب دندان عقل خود را بکشید.

رفع کجی دندان‌ها

رفع کجی دندان‌ها

 

در حالی که برخی مطالعات حاکی از آن است که در صورتی که اجازه دهید دندان عقل در دهان باقی بماند و آن را نکشید، هیچ مشکلی برای دندان‌ها ایجاد نخواهد شد و موجب فشردگی آنها نخواهد شد، این حقیقت در مورد همه صدق نمی‌کند. چنانچه دندان عقل شما در موقعیتی رشد کند که با آنچه باید باشد متفاوت است، یا قبل از بیرون آمدن آنها دندان‌های شما فشرده باشند، دندان عقل قادر خواهد بود به سرعت موجب جابجایی دندان‌های دیگر شود.

  • مراجعه‌ی منظم به دندانپزشک و گرفتن عکس رادیوگرافی با اشعه‌ی ایکس از دهان و فک در مراحل اولیه، احتمال بروز فشردگی دندان‌ها را نشان خواهند داد و باید با تشخیص دندانپزشک دندان عقل شما کشیده شود. تاخیر در کشیدن دندان عقل تنها منجر به بروز درد (شامل عفونت و دشواری در جویدن) و احتمالا، کج شدن دندان‌ها خواهد شد.

دیاستم چیست؟

دیاستم (شکاف یا فاصله‌ی بین دندانی) عبارت است از فاصله‌ی بین دندان‌های فرد. میزان فاصله‌ی عادی بین دندان‌ها معمولا ۳ میلی‌متر در فک پایین و ۴ میلی‌متر در فک بالا است. معمولا وجود فاصله بیش از این اندازه، مخصوصا بین دو دندان جلو توجه زیادی به خود جلب می‌کند. این شرایط اغلب در کودکان مشاهده می‌شود و باید از طریق درمان مناسب به سرعت برطرف شود. متاسفانه، در افراد بزرگسال، این شرایط ممکن است تداوم یابد و به درمان ارتودنتیک نیاز داشته باشد.

علل بروز شکاف بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

عدم تناسب بین اندازه‌‌ی دندان‌ها و اندازه‌ی استخوان فک

تفاوت غیر عادی و ناهنجار بین اندازه‌ی دندان‌ها و اندازه‌ی استخوان فک یکی از شایع‌ترین علل ایجاد شکاف یا فاصله‌ی بین دندان‌ها است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که استخوان فک بسیار بزرگ است در حالی که اندازه‌ی دندان‌ها طبیعی است، یا اینکه اندازه‌ی فک طبیعی و اندازه‌ی دندان‌ها کوچک است.

امتداد فرنوم لبی و اختلال در ساختار فک بالا

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

امتداد فرنوم لبی فک بالا یکی دیگر از عللی است که در بسیاری مطالعات به عنوان منشاء فاصله‌ی بین دندان‌ها یا دیاستم شناخته شده است. فرنوم به بافت نرم یا گوشت لثه‌ی اضافی گفته می‌شود که لب را به حاشیه‌ی لثه متصل می‌کند. البته، ممکن است این پدیده وجود نداشته باشد، در حالی که دندان‌های وسط جلوی قوس دندانی با فاصله از یکدیگر رشد کرده باشند.

از دست رفتن یا افتادن دندان‌ها

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

یکی دیگر از علل اصلی این مشکل دندانی، از دست رفتن یا افتادن دندان است. این اتفاق باعث ایجاد فاصله بین دندان‌ها خواهد شد و اتفاق بدتر جابجایی دندان‌ها به سمت این فضای خالی است.

بیماری پریودنتیت

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

 

پریودنتیت به مرحله‌ی پیشرفته‌ی بیماری لثه گفته می‌شود، که نتیجه‌ی تحلیل استخوان است و منجر به التهاب بافت لثه شده است. این اتفاق بعلاوه ممکن است منجر به تخریب استخوان پیرامون آن و در نتیجه لق شدن دندانی شود که تحت تاثیر بیماری قرار گرفته است. حرکت و جابجایی دندان منجر به شکاف یا فاصله‌ی بین دندان‌ها خواهد شد و در صورتی که تحت درمان مناسب قرار نگیرد، احتمالا به مرور زمان بدتر هم خواهد شد.

عادات بد دهانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

 

عادات دهانی از قبیل مکیدن شست یا انگشت، یا فشار زبان به دندان‌ها ممکن است منجر به ایجاد شکاف بین دندان‌ها شود. مکیدن انگشت ممکن است باعث جلو آمدن دندان‌ها و ایجاد فاصله بین آنها شود. برخی افراد نیز حین قورت دادن غذا زبان خود را به پشت دندان‌ها فشار می‌دهند که می‌تواند بروز فاصله بین دندان‌ها را در پی داشته باشد.

وراثت یا ژنتیک

یکی از اجتناب ناپذیرترین علل دیاستم، وراثت است. زیرا اندازه‌ی دندان‌ها تحت کنترل عوامل ژنتیکی است. این فرضیه مورد تایید مطالعاتی است که نشان می‌دهند هایپودونشیا (پر دندانی یا تعداد دندان‌های بیشتر از تعداد معمول) و میکرودونشیا (اندازه‌ی کوچک دندان‌ها) منشاء ژنتیکی دارند.

درمان‌های فاصله‌ی بین دندانی

بسیاری از بیماران تمایل دارند فاصله‌ی بین دندان‌ها را اصلاح نمایند نه به این دلیل که روی سلامت آنها تاثیر سوء داشته است، بلکه به خاطر دلایل زیبایی اقدام به این کار می‌کنند. امروزه شاخه‌ی ارتودنسی درمان‌های متعددی برای بستن فاصله‌ی بین دندان‌ها ارائه نموده است که عبارتند از:

بریس‌های فلزی یا الاینرهای شفاف مانند اینویزیلاین

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

 

این روش درمان که عبارت است از استفاده از بریس‌های فلزی یا اینویزیلاین، برای بستن فواصل زیاد بین دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه افراد بسیار زیادی از اینویزیلاین‌ها بهره‌مند می‌شوند زیرا قابل دیدن نیستند و فرد مجبور نیست درگیر مشکلات استفاده از بریس‌های فلزی شود. این بریس‌های شفاف متحرک هستند، در نتیجه غذا خوردن، مسواک زدن، یا نخ دندان کشیدن دندان‌ها را ساده می‌کنند.

استفاده از ونیرهای پرسلاین

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

این روش درمان اساسا عبارت است از استفاده از ونیرها، یک لایه ماده‌ی نازک که بصورت ویژه برای پر کردن فواصل بین دندان‌ها ساخته شده است. این درمان برای اصلاح فواصل اندک بین دندان‌ها عالی است.

باندینگ دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

این درمان یکی از جذاب‌ترین روش‌های اصلاح فاصله‌ی بین دندان‌ها است. طی این فرایند از ماده‌ای همرنگ دندان برای بستن فاصله‌ی بین دندان‌ها استفاده می‌شود. این ماده به گونه‌ای ساخته شده است که هم رنگ دندان‌ها است و به شکلی دور دندان قالب گیری می‌شود که فاصله‌ی بین آنها را پوشش می‌دهد.

روش جراحی برای برداشتن فرنوم لبی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

دیاستم یا فاصله‌ی بین دندانی

 

در صورتی که شکاف بین دندان‌ها در نتیجه‌ی بزرگی فرنوم لبی ایجاد شده باشد، پیش از کار گذاشتن بریس‌ها، دندانپزشک یک جراحی جزئی برای برداشتن فرنوم انجام خواهد داد زیرا ممکن است پس از برداشتن بریس‌ها، دندان‌ها مجددا به جای خود بازگردند. فرایند جراحی که به این منظور انجام می‌شود تحت عنوان فرنکتومی شناخته می‌شود.

پیشگیری از ایجاد فاصله بین دندان‌ها

در صورتی که علت بروز فاصله بین دندان‌ها شرایط رشد فیزیولوژیک دندان‌ها باشد، متاسفانه راهی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. با این حال، در صورتی که به صورت خود به خود بین دندان‌ها فاصله ایجاد شود، با استفاده از بریس‌ها می‌توان از جابجایی بیشتر آنها جلوگیری نمود.

از سوی دیگر، کارهای روزمره‌ای که برای مراقبت از دندان‌ها انجام می‌دهید، مانند کشیدن نخ دندان و مسواک زدن منظم، بهترین راه برای پیشگیری از این شرایط هستند. رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از بروز دیاستم است. پوسیدگی دندان و بیماری لثه از جمله عوامل اصلی هستند که منجر به بروز شکاف بین دندان‌ها می‌شوند، که بیمار با مراقبت‌های پیشگیرانه‌ی می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری نماید.

نتیجه گیری

در صورتی که بین دندان‌های خود فاصله یا شکاف دارید، نکات مهمی هستند که باید در خصوص دیاستم بدانید. برای انتخاب درمان صحیح و مناسب یا اقدامات پیشگیرانه، پی بردن به علت اصلی آن ضروری است.

داشتن دندان‌های سالم و زیبا یکی از ویژگی‌هایی است که موجب بالا رفتن اعتماد به نفس همه‌ی افراد خواهد شد. بنابراین پیش از آنکه خیلی دیر شود، به بهداشت و زیبایی ظاهری دهان و دندان خود رسیدگی نمایید.

دندان‌های شیری فضانگهدار طبیعی هستند که بدون وجود آنها رشد دندان‌های دائمی با مشکل مواجه خواهد شد. در این مطلب به ابزارهای ارتودنسی خواهیم پرداخت که در صورت عدم رشد یا از دست رفتن دندان‌های شیری، فضای موجود بین دندان‌ها را حفظ می‌کنند.

انواع فضانگهدار

فضانگهدارها را می‌توان به دو دسته‌ی ثابت و متحرک و نیز یک طرفه و دو طرفه تقسیم بندی نمود. خود بیمار قادر است فضانگه‌دارهای متحرک را از دهان خارج سازد اما فضانگه‌دار ثابت به یک یا چند دندان متصل می‌شود. ابزارهای یک طرفه تنها فضای خالی در یک سمت قوس دندانی را حفظ می‌کنند در حالی که فضانگه‌دارهای دو طرفه فضاهای خالی در دو طرف قوس دندانی را حفظ می‌کنند. بعلاوه قادرند فضاهای موجود در هر دو فک را حفظ نمایند. نوع فضانگه‌دار مورد استفاده، تحت تاثیر عواملی همچون مرحله‌ی رشد دندان‌ها، وجود فضای خالی در هر یک از دو فک بالا یا پایین و نیز تعداد دندان‌های از دست رفته بستگی خواهد داشت. سن بیمار و میزان توانایی وی در همکاری با پزشک نیز از جمله عوامل بسیار مهم هستند.

فضانگه‌دارها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به هیچ عنوان خللی در رشد دندان‌های دیگر وارد نخواهند کرد، بلکه تا رشد دندان‌های دائمی، تنها فضای موجود را حفظ می‌کنند. بعلاوه، ممکن است یک جزء مصنوعی داشته باشند که وظیفه‌ی جویدن، گفتار و جنبه‌ی زیبایی را به عهده دارند.

فضانگهدار متحرک

فضانگهدار

فضانگهدار

 

ابزارهای ثابت معمولا دارای یک صفحه‌ی آکریلیک و گیره‌هایی هستند که بسته به سطح دندانی که سیم در مقابل آن قرار می‌گیرد،  وظیفه‌ی آنها حفظ و توقف جابجایی دندان‌ها به سمت مزیال یا دیستال است. این اجزاء معمولا با استفاده از سیم فلزی با قطر ۷/۰ میلی‌متر ساخته می‌شوند.

فضانگه‌دارهای متحرک در صورتی مفید هستند که چندین دندان شیری از دست رفته باشند. پاکسازی بین آنها ساده‌تر از ابزارهای ثابت است، بنابراین با وجود آنها راحت‌تر می‌توان بهداشت دهان و دندان را حفظ نمود. با این حال، احتمال گم شدن یا آسیب دیدن این نوع ابزارها بیشتر است. بعلاوه، در صورتی که بیمار همکاری لازم را نداشته باشد، این ابزارها بهترین گزینه محسوب نمی‌شوند.

فضانگهدار

فضانگهدار

 

استفاده از فضانگه‌دارهای متحرک یک طرفه توصیه نمی‌شود زیرا بسیار کوچک هستند که احتمال فرو رفتن آنها در گلو بسیار زیاد است.

فضانگهدار ثابت

فضانگه‌دارهای ثابت معمولا عبارتند از سیم فلزی ۷/۰ یا ۱ میلی‌متری که به بندهایی لحیم می‌شوند که روی مولرها پیچانده می‌شوند. پس از قرار گرفتن این ابزار در دهان، بیمار باید به طور منظم به دندانپزشک مراجعه نماید تا ابزار مورد بررسی قرار گیرد و پیش از ایجاد اختلال در رشد دندان‌های دائمی برداشته شود. در ابزارهای ثابت کمتر به همکاری بیمار نیاز است، اما از جمله مشکلاتی که ممکن است بروز پیدا کنند عبارتند از پوسیدگی اطراف بندها، باز شدن سمنت، یا باز شدن اتصال لحیم شده.

فضانگهدار بند و حلقه (band and loop space maintainer)

فضانگهدار

فضانگهدار

 

این نوع فضانگه‌دار یکی از ابزارهای یک طرفه‌ی ثابت است که درست پس از افتادن مولر شیری استفاده می‌شود و هدف آن پیشگیری از انحراف نوک مولر اول دائمی و جابجایی آن به سمت مزیال است. بند و حلقه از یک حلقه‌ی فلزی ضد زنگ تشکیل شده است که به بند دور مولر لحیم شده است. حلقه باید آنقدر بزرگ باشد که مانع رشد پرمولر درون خود نشود.

فضانگهدار روکش و حلقه (crown and loop space maintainer)

فضانگهدار

فضانگهدار

 

این نوع ابزار برای محافظت از مولرهای شیری پوسیده و نیز حفظ فضای خالی مجاور آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد. فضانگه‌دار روکش و حلقه اندکی با بند و حلقه متفاوت است. این ابزار از حلقه‌ی فلزی ضد زنگی تشکیل شده است که به روکش فلزی ضد زنگ لحیم شده است. وظیفه‌ی روکش، حفظ دندان پایه است.

دیستال شو (Distal shoe)

فضانگهدار

فضانگهدار

 

این ابزار شبیه روکش و حلقه است با این تفاوت که دارای یک بخش فلزی است که تا روی لثه امتداد یافته است و کنار سطح مزیال مولر اول دائمی قرار می‌گیرد که هنوز رشد نکرده است. دیستال شو زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که مولر دوم شیری پیش از رشد مولر اول دائمی از دست رفته باشد، در حالی که مولر اول دائمی در جای نامناسبی رشد کرده باشد یا مولر دوم شیری انکیلوز شده باشد (به استخوان فک جوش خورده باشد). رعایت دقیق بهداشت یکی از اصول ضروری است که حین استفاده از این ابزار باید مورد توجه قرار گیرد.

فضانگهدار که به صورت مستقیم به دندان متصل می‌شود (Direct bonded space maintainer)

فضانگهدار

فضانگهدار

 

نقاط ضعف فضانگه‌دارهای دارای بند، منجر به ساخت فضانگه‌دارهایی شد که به صورت مستقیم به دندان متصل می‌شوند. در ساده‌ترین فرم آن، ابزار از یک سیم فلزی ضد زنگ تشکیل شده که روی دندان پایه چسبانده می‌شود. البته نمونه‌ی دیگر از جنس رزین کامپوزیت تقویت شده با الیاف شیشه است. این ماده از الیاف پلی اتیلن تنیده‌ با مقاومت بالا است که از نظر زیبایی، بهتر از نمونه‌ی فلزی است.

فضانگهدار ترنس پالاتال قوس دندانی (Transpalatal arch- TPA)

فضانگهدار

فضانگهدار

 

این ابزار، فضانگه‌دار دو طرفه‌ی فک بالا است. ابزار ترنس پالاتال قوس دندانی از یک سیم فلزی ضد زنگ تشکیل شده است که با یک انحنای U شکل در وسط آن، از سقف دهان و دو سر قوس دندانی عبور می‌کند و به دو بندی لحیم می‌شود که دور مولرهای اول پیچانده می‌شوند. TPA زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که مولرهای شیری فک بالا در هر دو طرف از دست رفته باشند و نیاز باشد عرض قوس دندانی در هر دو طرف حفظ شود. اگر قرار باشد مولرها به سمت مزیال حرکت کنند، با قرار گرفتن TPA در دهان، ریشه‌های باکال دندان‌های مولر به استخوان قشری فشار وارد می‌کند تا به عنوان لنگر (تکیه گاه) عمل کند و از جابجایی دندان‌ها جلوگیری کند. با این حال، ممکن است این ابزار قادر به جلوگیری از حرکت نوک دندان‌ها در جهت مزیال نباشد.

فضانگهدار کمانی نانس (Nance holding arch)

فضانگهدار

فضانگهدار

 

فضانگه‌دار کمانی نانس، شکل تغییر یافته‌ی TPA است. مانند TPA هدف از کاربرد این ابزار جلوگیری از حرکت مولرهای فک بالا در جهت مزیال است تا جای کافی برای رشد دندان‌های دائمی باقی بماند. این ابزار از یک سیم فلزی ضد زنگ تشکیل شده است که به دو بندی لحیم می‌شود که دور مولرهای اول پیچانده می‌شوند و یک تکه از جنس آکریلیک در طاق سقف دهان قرار می‌گیرد. علاوه بر این، ممکن است سیم در دو سمت به شکل U خمیده شود تا بتوان کوچکترین تنظیمات را روی آن انجام داد. هدف از کاربرد این ابزار درست مانند TPA است تنها تفاوت این است که تکه‌ی آکریلیک تحت عنوان “دکمه‌ی نانس” باعث می‌شود مقاومت ابزار در برابر جابجایی دندان‌های مولر به سمت مزیال افزایش یابد. این ابزار می‌تواند در کنار براکت‌ها و سیم کمانی به عنوان لنگر (تکیه گاه) استفاده شود.

فضانگهدار کمانی پشت دندانی (Lingual arch)

فضانگهدار

فضانگهدار

فضانگه‌دار کمانی پشت دندانی از دسته فضانگه‌دارهایی است که در فک پایین مورد استفاده قرار می‌گیرد و از یک سیم فلزی ضد زنگ ساخته شده است که به بندهایی لحیم شده است که به دور مولرهای اول فک پایین پیچانده می‌شوند و بخش جلوی آن روی سطح زبانی دندان‌های جلوی فک پایین تنظیم می‌شود. این ابزار قادر است از هر گونه جابجایی مولرها در جهت مزیال و نیز تغییر جهت نوک دندان‌های جلو به سمت زبان جلوگیری نماید. در صورت از دست رفتن زودهنگام دندان‌های شیری جلوی قوس دندانی، با استفاده از این ابزار می‌توان از جابجایی خط وسط دندان‌ها جلوگیری نمود. افزودن بخش U شکل به نزدیک بندهای دندان‌های مولر اجازه می‌دهد کوچکترین تنظیمات انجام شوند.

ابزار ارتودنسی به هر چیزی گفته می‌شود که به دندان‌ها متصل می‌شود تا دندان‌ها را جابجا کند و بایت را اصلاح نماید. بریس‌ها یکی از انواع ابزارهای ارتودنسی هستند که برای اهداف بسیاری مورد استفاده گسترده قرار می‌گیرند. در زیر به توضیح اجزای بریس‌ ارتودنسی خواهیم پرداخت.

بند ها (Bands)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

بند‌ه حلقه‌های ظریف فلزی، معمولا از جنس استیل ضد زنگ، هستند که به دور دندان‌های مولر و گاهی اوقات به دور دندان‌های پرمولر قرار می‌گیرند و از این طریق مراقب اتصالات ارتودنسی به دندان‌ها هستند. بندها در اندازه‌های مختلفی وجود دارند و به دقت به دور دندان تنظیم می‌شوند. این بندها با استفاده از سمان دندانپزشکی روی دندان چسبانده می‌شوند. سمان دندانپزشکی حاوی فلوراید است و در طول درمان از کاهش مواد آهکی دندان پیشگیری می‌نماید.

براکت‌ها (Brackets)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

براکت‌ها اجزاء اتصالات ارتودنسی از جنس فلز، سرامیک، یا پلاستیک هستند که یا مستقیما به هر دندان، یا به بندها چسبانده می‌شوند. نقش آنها نگه داشتن سیم کمانی در کنار هر دندان است. سیم کمانی درون سوراخی قرار می‌گیرد که روی هر براکت وجود دارد، تا آن را در جای خود نگه دارد.

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

یکی از پر کاربردترین نوع براکت‌ها، براکت‌های سرامیکی هستند که ممکن است کریستالی، آلومینیومی، به رنگ دندان، یا شفاف باشند. این نوع براکت‌ها از نظر زیبایی جذاب‌تر از اتصالات فلزی معمول هستند.

زنجیر (chain)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

زنجیر پلاستیکی که برای نگه داشتن سیم کمانی روی براکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سیم کمانی (Archwire)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

سیم‌های اصلی، که تحت عنوان سیم کمانی به آنها اشاره می‌شود، روی تاج دو یا چند دندان فک بالا و فک پایین تنظیم می‌شوند و مسیر جابجایی دندان‌ها را هدایت می‌کنند. برخی از سیم‌های مورد استفاده در درمان ارتودنسی دارای حافظه هستند. ارتودنتیست می‌تواند آنها را خم کند یا پیچ و تاب دهد تا درون سوراخ روی براکت تنظیم شود. طی یک دوره‌ی زمانی (۶ تا ۱۰ هفته)، با برگشتن سیم‌ها به وضعیت قبلی خود، فشار وارده به دندان‌ها موجب می‌شود دندان‌ها در امتداد سیم جابجا شوند. سیم‌های کمانی طی جلسات درمان پیشرفت می‌کنند و سیم بعدی ممکن است ضخیم‌تر و قوی‌تر باشد، فشار بیشتری وارد کند و موجب جابجایی دندان‌ها از محلی شود که سیم قبلی آنها را در آن وضعیت قرار داده است. این وضعیت، حس تنگی و فشردگی به همراه خواهد داشت.

حلقه‌های o-شکل (O-rings)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

حلقه‌های o-شکل، حلقه‌های کشی کوچکی هستند که به دور باله‌های براکت قرار می‌گیرند. حلقه‌های o-شکل سیم را درون سوراخ روی هر براکت نگه می‌دارند. این حلقه‌ها، بسته به سلیقه‌ی بیمار، ممکن است رنگی، نقره‌ای، یا شفاف باشند. در هر جلسه که سیم کمانی تنظیم می‌شود، حلقه‌های o-شکل نیز تعویض می‌شوند.

گره فلزی (Steel Tie)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

سیم فلزی ظریفی که روی سیم اطراف براکت بسته می‌شود تا به شکل کاملا ایمن آن را نگه دارد. این نوع گره به جای حلقه O-شکل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قلاب (Hooks)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

قلاب‌ها اتصالات کوچکی هستند که به انتخاب ارتودنتیست روی برخی براکت‌های دندان‌های فک بالا یا پایین قرار می‌گیرند و برای وصل کردن الاستیک (رابر بند یا بند کشی) مورد استفاده قرار می‌گیرند.

الاستیک‌ (رابر بند) (Elastics (Rubber Bands))

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

الاستیک‌ها برای کمک به بستن فاصله‌ی بین دندان‌ها و اصلاح رابطه‌ی بین فک بالا و پایین مورد استفاده قرار می‌گیرند. این بخش از ابزار با قرار دادن آن روی قلاب براکت در دندان فک بالا و کشیدن آن تا روی قلاب براکت یکی از دندان‌های فک پایین تنظیم می‌شود.

فنر مارپیچی (Coil Spring)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

فنر مارپیچی از سیم کمانی عبور می‌کند و بین براکت‌ها تنظیم می‌شود. از این قطعه برای دور کردن یا حفظ فاصله‌ی بین دو براکت استفاده می‌شود. فنرهای مارپیچی در دو نوع بسته و باز در دسترس قرار دارند.

فنر مارپیچی باز (Open Coil Spring)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

فنر فلزی که باز است که محکم بین دو براکت قرار می‌گیرد و کمک می‌کند تا فضای بین دو دندان باز شود. این فنر از سیم رد می‌شود. دندانی که در حال بیرون آمدن است، ممکن است فضای کافی برای رشد نداشته باشد بنابراین، با استفاده از این قطعه فضای کافی ایجاد خواهد شد.

فنر مارپیچی بسته (Open Coil Spring)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

فنر فلزی که بسته است و به حفظ فضای موجود بین دو دندان کمک می‌کند. این فنر از سیم رد می‌شود. در صورتی که دو دندان دارای براکت هستند و بین آنها دندانی هست که براکت ندارد، یا بین آنها دندان شیری در حال رشد است، از این قطعه برای حفظ فضای موجود استفاده می‌شود.

فنر فورسوز (Forsus Springs)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

فنرهای فورسوز نوعی ابزار فانکشنال محسوب می‌شوند. فنرهای فورسوز، فنرهایی هستند که ابتدا به دندان‌های مولر فک بالا سپس به سیم کمانی فک پایین در پشت دندان‌های نیش متصل می‌شوند. فنرهای فورسوز رشد فک پایین را تقویت می‌کنند و به نسبت فک بالا، آن را در جای درستی قرار می‌دهند.

آسیب به دندان در سنین خردسالی می‌تواند منجر به از دست رفتن زود هنگام دندان شیری در نتیجه‌ی لق شدن یا بیرون آمدن از حفره‌ی دندان شود. از دست رفتن زود هنگام دندان‌های شیری می‌تواند عوارض بسیاری در پی داشته باشد.

لطمه به زیبایی و کاهش کیفیت زندگی

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

آسیب‌های به دندان‌ها می‌تواند تصویر شخص از چهره‌ی خود را تخریب کند و کیفیت زندگی او را تحت تاثیر قرار دهد. نازیبا شدن ظاهر دندان کودکان پیش از دبستان معمولا در نتیجه‌ی آسیب به دندان‌های شیری جلوی فک بالا، شکستن، جابجایی، از دست رفتن زود هنگام یک یا چند دندان پیش و یا پوسیدگی است.

بروز مشکلات گفتاری

بر اساس مطالعات صورت گرفته ارتباط مستقیمی بین رشد دندان‌ها، بویژه دندان‌های جلو و پیشرفت در گفتار وجود دارد. کودکانی که دندان‌های جلوی فک بالای خود را در اوایل خردسالی در اثر پوسیدگی از دست می‌دهند در روند یادگیری نحوه‌ی ادای حروف و کلمات با مشکل مواجه می‌شوند. هر چه دندان‌ها در سنین پایین‌تر از دست بروند، مشکلات گفتاری حادتری بوجود می‌آیند.

عدم انسجام قوس دندانی (از دست رفتن فضای بین دندان‌ها)

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

زمانی که دندان‌های شیری آسیب دیده زودتر از موعد از دست بروند، نگرانی عمده‌ای که بروز می‌یابد، احتمال از دست رفتن فضای بین دندان‌های مجاور در نتیجه‌ی لغزش و جابجایی آنها به سمت محل دندان از دست رفته است.

از دست رفتن فضای بین دندان‌ها می‌تواند در مرحله‌ی رشد دندان‌های شیری، در مرحله‌ی واسط دندانی (مرحله‌ای که تعدادی از دندان‌های دائمی و نیز تعدادی از دندان‌های شیری در دهان هستند) و نیز در مرحله‌ی رشد دندان‌های دائمی اختلال ایجاد نماید. از جمله این مشکلات عبارتند از رشد با تاخیر دندان دائمی جایگزین یا رشد آن در جای نامناسب که می‌تواند منجر به بروز مال اکلوژن شود. حتی اگر فضای بین دندان‌ها حفظ شود، از دست رفتن زود هنگام دندان‌های شیری می‌تواند زمان و مسیر رشد دندان‌های دائمی جایگزین را تحت تاثیر قرار دهد. بر اساس تحقیقات صورت گرفته این سه حالت برای فضای خالی به جا مانده از دندان از دست رفته وجود دارد:

  1. تنها در صورتی که پیش از رشد دندان‌های نیش شیری دندان‌های جلوی فک بالا و پایین از دست رفته باشند، فاصله‌ی بین آنها باید حفظ شود. زیرا دندان‌های نیش، دندان‌های جانبی پیش را به سمت مزیال فشار می‌دهند و فضای خالی را پر می‌کنند.
  2. فضای خالی به جا مانده از افتادن دندان‌های نیش باید حفظ شود تا از تغییر محل خط وسط دندان‌ها جلوگیری شود.
  3. اگر پس از رشد دندان‌های نیش، دندان‌های شیری وسط فک بالا پیش از موعد از دست بروند، حفظ فضای به جا مانده ضروری نیست زیرا قوس دندانی پایین درون قوس دندانی بالا قرار دارد و فضای از دست رفته با رشد دندان‌های دائمی مجددا باز می‌شود.
از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

بروز مشکل در بیرون آمدن و رشد دندان‌های دائمی جایگزین

آسیب به دندان‌های دائمی جایگزین

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

 

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری جلو می‌تواند برای دندان‌های دائمی جایگزین آنها مشکل ایجاد نماید. شکست تاج و ریشه‌ی دندان، خروج دندان از حفره و جابجا شدن دندان نیز ممکن است نیاز به کشیده شدن دندان داشته باشند. اما این نوع از دست رفتن دندان شیری خطر فوری برای دندان‌های دائمی ندارد. هر چه کودک حین از دست رفتن دندان دائمی کم سن‌تر باشد شدت آسیب به دندان دائمی جایگزین بیشترخواهد بود. کنده شدن دندان‌های شیری می‌تواند منجر به تغییر رنگ مینای دندان، هایپوپلازی (رشد ناکامل عضو) دندان دائمی جایگزین، بروز مشکل در رشد دندان، دیلاسریشن تاج یا ریشه‌ی دندان (نوعی اختلال که در آن تاج و ریشه‌ی دندان رابطه‌ی خطی خود را از دست می‌دهند مثلا در اثر فشار یا ترومای وارده با دندان در حین رشد، تاج روی ریشه انحراف یا چرخش پیدا می‌کند)، کنده شدن جوانه‌ی دندان دائمی جایگزین شود. تغییر رنگ مینای دندان به رنگ‌های سفید یا زرد، خواه با هایپوپلازی مینای دندان باشد یا بدون آن، شایع‌ترین نقصی است که پس از افتادن دندان شیری پیش از موعد، در دندان‌های دائمی جایگزین مشاهده می‌شود.

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

کج شدن و تاخیر در رشد دندان‌های دائمی جایگزین

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری می‌تواند منجر به تغییر وضعیت دندان‌های دائمی جایگزین به شکلی نامناسب شود. علت این عارضه، عدم هدایت مسیر رشد دندان دائمی یا منحرف شدن جوانه‌ی در حال رشد دندان از مسیر رشد در اثر حادثه است. اگر دندان‌های شیری در سنین خردسالی از دست بروند، رشد دندان‌های دائمی جایگزین آن با تاخیر خواهد بود.

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری

بروز یا ترک عادات دهانی

از دست رفتن زود هنگام دندان شیری جلوی دهان می‌تواند تاثیری حاد یا مزمن روی آغاز، توقف، یا تداوم عادات غیر غذایی دهانی در دوران کودکی داشته باشد، از جمله استفاده از پستانک، مکیدن انگشت شست، یا فشار زبان به دندان‌ها. کودکی که به مکیدن پستانک یا انگشت عادت دارد، طی دوره‌ی حاد بهبود پس از افتادن دندان شیری جلو در اثر حادثه، ممکن است به علت بروز ناراحتی یا تغییر محیط دهان، تداوم عادت مکیدن برایش دشوار باشد. از دست رفتن زود هنگام یک یا چند دندان شیری از جمله عوامل بروز عادت فشردن زبان به پشت دندان‌ها است.

بروز مشکل در جویدن

آسیب به دندان‌ها می‌تواند منجر به از دست رفتن ناگهانی دندان شود اما پوسیدگی قبل از کشیدن دندان معمولا با خود عفونت، درد و دشواری در جویدن را به همراه دارد. در واقع کشیدن دندان می‌تواند درد و ناراحتی ناشی از جویدن را کاهش دهد در نتیجه نحوه‌ی غذا خوردن را بهبود بخشد.

مطلوب آن است که تمام دندان‌ها به سادگی و بدون فشردگی یا بدون فاصله روی قوس‌های دندانی قرار گرفته باشند. اما متاسفانه دندان‌های اکثر افراد عالی و بی نقص نیستند. عموما، مشکلات صاف و یکدست بودن دندان‌ها (مال اکلوژن) ارثی هستند. بعلاوه ممکن است منشاء آنها عادات بد، سبک زندگی غلط و یا آسیب نیز باشد. عدم قرار گیری صحیح دندان‌ها و صاف و مرتب نبودن آنها می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامت دهان و دندان شود، بویژه اگر دندان‌ها به علت ناصاف بودن قادر نباشند عملکردهای حیاتی خود را داشته باشند. در این مقاله سعی بر آن داریم با انواع مال اکلوژن های مهم و تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت به عنوان نمونه های مهم آشنا شویم.

چقدر مال اکلوژن می‌تواند بد باشد؟

مال اکلوژن می‌تواند گفتار، عادات چگونگی نحوه‌ی غذا خوردن، تنفس و حتی ظاهر چهره‌ی فرد را تغییر دهد. می‌تواند منجر به درد فک، ساییدگی مینای دندان، آسیب به بافت نرم شود و خطر بیماری‌های دندانی و ایجاد حفره در دندان‌ها و پوسیدگی آنها را افزایش دهد. دندانپزشک با استفاده از معاینات معمول دندانی و رادیوگرافی با اشعه‌ی ایکس قادر خواهد بود مال اکلوژن را تشخیص دهد و آن را بر اساس شدت و نوع آن دسته بندی نماید. مهم‌ترین انواع مال اکلوژن عبارتند از اور بایت، اور جت و اپن بایت. بسیاری از افراد قادر به تشخیص درست تفاوت بین این سه نوع مال اکلوژن نیستند. گرچه شبیه یکدیگر هستند اما سه وضعیت کاملا متفاوت دارند.

اور بایت چیست؟

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

در اینجا اندازه‌گیری عمودی همپوشانی دندان‌های فک بالا و پایین که در جلوی دهان واقع شده‌اند را مشاهده می‌نمایید. اوربایت اغلب زمانی بوجود می‌آید که دندان‌های فک بالا اندکی از اندازه‌ی معمول خود بلندتر یا اندکی رو به جلو باشند. اندازه‌گیری می‌تواند به صورت میلی‌متری یا درصدی باشد. در اغلب موارد، متخصص‌های دندانی به آن تحت عنوان اوربایت کاهش یافته، طبیعی، یا افزایش یافته اشاره می‌نمایند. دندان‌های اکثر افراد تا اندازه‌ای اور بایت دارند، که الزاما چیز بدی نیست. زمانی مشکل بوجود می‌آید که اور بایت بسیار بزرگ باشد و دندان‌های پیش فک بالا بیش از یک سوم دندان‌های فک پایین را بپوشانند. دندان‌های فک پایین تا عمق زیادی در پشت دندان‌های فک پایین قرار می‌گیرند. این مسئله منجر به ساییدگی غیر طبیعی و ناسالم دندان‌های فک بالا خواهد شد. در موارد حاد (اوربایت افزایش یافته)، ممکن است حتی دندان‌های فک پایین به لثه‌های فک بالا نیز برسند و منجر به بروز آسیب بیشتر شوند.

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

درمان اوربایت

اور بایت می‌تواند ناشی از عدم رشد فک پایین یا عدم هماهنگی اندازه‌ی دندان‌های جلو باشد. در برخی موارد، ارتودنتیست قادر است با استفاده از درمان‌های ارتودنسی هر دو فک را صاف نماید. این درمان‌ها در بیماران جوان‌تر که ساختار اسکلتی آنها منعطف‌تر است، بهتر عمل می‌کنند.

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

درمان اوربایت شدید افراد بزرگسال، که نتیجه‌ی مشکلات اسکلتی است، دشوارتر است زیرا تنها با استفاده از بریس‌ها قابل برطرف شدن نیست. این موارد نیاز به جراحی دارند تا پیش از قرار دادن بریس‌ها روی دندان‌ها، محل قرار گیری فک‌ها را تغییر دهند، یا ممکن است نیاز باشد پس از آن اندازه‌ی دندان‌ها تغییر کند یا با یکدیگر هم‌تراز شوند تا دندان‌ها در محل طبیعی خود قرار گیرند.

اور جت چیست؟

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

اور جت زمانی بوجود می‌آید که از نظر فاصله‌ی افقی، تفاوت زیادی بین دندان‌های جلوی دو فک بالا و پایین وجود دارد. معمولا، دندان‌های فک بالا به شکل کاملا مشهودی رو به جلو هستند که معمولا به آنها دندان خرگوشی گفته می‌شود. ممکن است دندان‌ها صاف باشند اما با فاصله در جلوی دندان‌های فک پایین قرار گرفته باشند. این مشکل، زمانی که دهان بسته است، مانع رسیدن دندان‌ها و لب‌ها به یکدیگر می‌شود. در نتیجه بیمارانی که دندان‌های آنها اورجت دارند، بیشتر در معرض خطر آسیب ناگهانی می‌باشند زیرا دندان‌ها رو به جلو هستند.

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

درمان اور جت

اور جت مشکلی است که در پی عادات غلط بوجود می‌آید- در واقع در نتیجه‌ی مکیدن انگشت، استفاده از پستانک و شیشه شیر، جویدن ناخن و فشار زبان به دندان‌ها در دراز مدت ایجاد می‌شود.

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

درمان‌های ارتودنسی نه تنها زیبایی ظاهری را بهبود می‌بخشند، بلکه خطر دیگر صدمات و ایجاد شرایط دیگر را کاهش می‌دهند. بهتر است خیلی زود در پی درمان باشید تا طول درمان و دامنه‌ی درمان را کاهش دهید. برای آنکه مطمئن شوید مال اکلوژن شما آنقدر جدی است که نیاز به درمان دارد، به دندانپزشک یا ارتودنتیست مراجعه نمایید.

اپن بایت چیست؟

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

در صورتی که با قرار دادن دندان‌های فک بالا و پایین روی یکدیگر، دندان‌های عقب با یکدیگر در تماس باشند اما دندان‌های جلو به خوبی با یکدیگر برخورد نداشته باشند یا به یکدیگر نزدیک نشوند، به این وضعیت اپن بایت گفته می‌شود. این نوع مال اکلوژن معمولا نتیجه‌ی عادات بد می‌باشد. مکیدن انگشت، مکیدن مداد یا خودکار، یا فشردن زبان به دندان‌ها (که تحت عنوان عادت بلع کودکانه شناخته می‌شود) منجر به بروز اپن بایت می‌شوند. ظاهر چهره‌ی فرد به شدت تحت تاثیر شرایط قرار می‌گیرد و دندان‌ها رو به جلو به نظر می‌رسند. افرادی که دندان‌های آنها دارای وضعیت اپن بایت هستند سعی می‌کنند با دندان‌های جلوی خود غذا بجوند اما این فرایند طولانی و بی تاثیر است. در دراز مدت، اپن بایت باعث خواهد شد فشار زیادی به دندان‌های عقب وارد شود و ترک خوردن و لب پر شدن آنها را در پی خواهد داشت. مقیاس اندازه‌گیری اپن بایت میلی‌متر است- فضای بین سطح جونده‌ی دندان‌های پیش.

درمان اپن بایت

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

بسته به سن بیمار، اپن بایت از چند راه قابل درمان است. حذف عواملی که موجب بروز اپن بایت می‌شوند، مهم‌ترین بخش درمان هستند. در صورتی که عادات بد ترک نشوند، مشکل ناصاف بودن دندان‌ها ممکن است پس از پایان درمان مجددا بروز یابد که تحت عنوان شکست درمان ارتودنسی شناخته می‌شود. در صورتی که بیمار بین ۸ تا ۱۳ باشد، اصلاح اپن بایت بسیار ساده خواهد بود. در این سن استخوان‌های دو فک در حال رشد هستند و هدایت مسیر رشد دندان‌ها و فک نسبتا ساده است. طول درمان چندان زیاد نیست (۶ ماه تا ۲ سال، بسته به وخامت شرایط) و چند سال پس از پایان درمان ارتودنسی می‌توان ریتینر را نیز خارج نمود. اپن بایت در کودکان، بسته به هر فرد، با استفاده از ابزاری به نام ویلیام، بایونیتور، یا براکت‌های معمولی قابل درمان خواهد بود. درمان اپن بایت در بزرگسالان کار پیچیده‌تری است- دوره‌ی درمان ممکن است ۳ سال طول بکشد و در تمام طول عمر باید از ریتینر استفاده نمود. استفاده از براکت‌های ارتودنسی و تمریناتی برای ترک عادات بد برای اصلاح اپن بایت در بزرگسالان پیشنهاد می‌شود.

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

تفاوت اوربایت اورجت اپن بایت در ارتودنسی

ممکن است هر فردی نسبت به یکی از بخش‌های بدن خود حس خوبی نداشته باشد. اکثر اوقات این دندان‌ها هستند که موجب خجالت و شرمندگی افراد می‌شوند. یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث می‌شود افراد از دندان‌های خود احساس ناراحتی داشته باشند وجود “اپن بایت” در دندان‌هاست.

اپن بایت چیست؟

همانطور که از نام آن برمی‌آید، اپن بایت به شرایطی گفته می‌شود که دندان‌های فک بالا و پایین به صورت ناصاف قرار گرفته باشند، به گونه‌ای که حین بسته بودن دهان (یا بایت)، دندان‌های دو فک با یکدیگر برخورد نمی‌کنند. این عارضه یکی از انوع مال اکلوژن است، که به معنای ناصاف و نامرتب بودن دندان‌ها هنگام بسته بودن دهان است.

انواع اپن بایت

این مال اکلوژن در اشکال مختلف مشاهده می‌شود. از جمله:

اپن بایت قدامی

اپن بایت

اپن بایت

با قرار گرفتن دندان‌ها روی یکدیگر، هیچ هم‌پوشانی بین دندان‌های دو فک وجود ندارد.

اپن بایت خلفی

اپن بایت

اپن بایت

مشخصه‌ی این نوع مال اکلوژن، وجود فاصله بین دندان‌های عقب دو فک بالا و پایین است، بویژه زمانی که دندان‌ها روی یکدیگر قرار می‌گیرند و به اصطلاح بایت بسته می‌شود.

اپن بایت ناقص

اپن بایت

اپن بایت

در این نوع اپن بایت، دندان‌های جلوی فک پایین با دندان‌های جلوی فک بالا برخورد ندارند.

علل ایجاد اپن بایت

معمولا این مشکل اصولا در نتیجه‌ی چهار عامل بوجود می‌آید:

مکیدن انگشت یا پستانک

اپن بایت

اپن بایت

زمانی که کودک انگشت خود یا پستانک (یا دیگر اشیاء خارجی مانند مداد) را می‌مکد، به نحوه‌ی قرارگیری دندان‌های خود فشار وارد می‌نماید. این فشار می‌تواند منجر به ایجاد اپن بایت گردد.

فشار زبان به دندان‌ها

اپن بایت

اپن بایت

اپن بایت ممکن است زمانی ایجاد شود که شخص حین حرف زدن یا قورت دادن غذا، زبان خود را به میان دندان‌های جلوی فک بالا و پایین فشار می‌دهد. این کار از سوی دیگر می‌تواند منجر به ایجاد فاصله بین دندان‌ها شود.

اختلالات مفاصل گیجگاهی-فکی (TMJ)

اپن بایت

اپن بایت

اختلالات مفاصل گیجگاهی-فکی، درد مزمن فک را در پی خواهد داشت. گاهی اوقات افراد از زبان خود استفاده می‌کنند تا دندان‌های خود را از هم باز کنند و فک خود را در موقعیت صحیح قرار دهند، که می‌تواند منجر به ایجاد این نوع بایت شود.

مشکلات اسکلتی

اپن بایت

اپن بایت

این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که فک‌ها به جای آنکه به صورت موازی رشد کنند، به صورت با فاصله با یکدیگر رشد می‌کنند، که معمولا تحت تاثیر عوامل ژنتیکی است.

درمان اپن بایت

برای درمان این مشکل از روش‌های مختلفی می‌توان بهره برد. بر اساس سن بیمار و نیز وجود دندان‌های دائمی یا شیری، دندانپزشک پیشنهادهای خاصی به بیمار ارائه می‌دهد. روش‌های درمان آن عبارتند از:

  • تغییر عادات رفتاری
  • درمان مکانیکی، مانند استفاده از بریس‌ها یا اینویزیلاین
  • جراحی

زمانی که این مشکل در کودکانی بوجود می‌آید که هنوز تعدادی از دندان‌های شیری آنها نیافتاده است، با توقف عادت کودکانه‌ای که منجر به بروز اپن بایت شده است –به عنوان مثال، مکیدن انگشت یا پستانک- این عارضه به مرور زمان و به صورت خود به خود برطرف خواهد شد.

چنانچه همزمان با جایگزینی دندان‌های شیری با دندان‌های دائمی و پیش از رشد کامل این دندان‌ها این عارضه بوجود بیاید، تغییر عادات رفتاری بهترین اقدام خواهد بود. یکی از این تغییر رفتارها ترک عادت فشردن زبان پشت دندان‌ها خواهد بود.

اگر دندان‌های دائمی الگوی اپن بایت دندان‌های شیری را دنبال می‌کنند، ممکن است ارتودنتیست استفاده از بریس‌های سنتی را پیشنهاد دهد تا دندان‌ها را به عقب بکشند.

در مورد افرادی که دندان‌های دائمی آنها به طور کامل رشد کرده‌اند، ترکیبی از بریس‌ها و اصلاح عادات رفتاری پیشنهاد می‌شود. در موارد حاد، جراحی فک و استفاده از پلیت و پیچ و مهره برای تغییر مکان فک بالا پیشنهاد می‌شود.

اپن بایت

اپن بایت

دیگر ابزارهای ارتودنسی برای درمان این مشکل عبارتند از ابزار غلطکی که توانایی زبان در ایجاد فشار به پشت دندان‌های جلو را محدود می‌کند و نیز هدگیر که با اعمال فشار، هر دو فک را به سمت موقعیت درست هدایت می‌کند، تا دندان‌ها در یک راستا قرار گیرند.

اپن بایت

اپن بایت

چرا باید اپن بایت را درمان نمود؟

عوارض این نوع از مال اکلوژن عبارتند از:

  • مشکلات زیبایی: فردی که در دندان‌های خود این مشکل را دارد، ممکن است از ظاهر دندان‌های خود ناراضی باشد زیرا دندان‌های آنها رو به جلو به نظر می‌رسند.
  • مشکلات گفتاری:  می‌تواند در گفتار و تلفظ فرد اختلال بوجود آورد. به عنوان مثال، بسیاری از افرادی که مبتلا به این مشکل هستند نوک زبانی حرف می‌زنند.
  • مشکل در خوردن غذا: می‌تواند مانع درست جویدن و گاز زدن غذا شود.
  • ساییدگی دندان‌ها: از آنجا که اغلب اوقات دندان‌های عقب روی یکدیگر قرار دارند، ساییدگی این دندان‌ها روی یکدیگر می‌تواند منجر به ایجاد حس ناراحتی و دیگر مشکلات دندانی مانند ترک خوردن دندان شود.

در صورتی که هر یک از این عوارض را در خود مشاهده می‌نمایید، به ارتودنتیست مراجعه نمایید تا در خصوص درمان با شما گفتگو نماید.