دندانپزشکی زیبایی یکی از شاخههای دندانپزشکی است که در سالهای اخیر شاهد پیشرفتهای زیادی بوده است. امروزه، بریسها (براکتهای ارتودنسی)، ابزارهای ثابت ارتودنسی، به عنوان موثرترین ابزارهای اصلاحی ارتودنسی شناخته شدهاند. این نوع ابزارها قادرند هر نوع مشکل بایت (نحوهی قرار گیری دندانها) و فضای بین دندانها (دیاستم) را برطرف سازند. ارتودنسی قادر است درمانهای ترمیمی را زیباتر، بادوامتر و ارزانتر سازد. ارتودنتیست با قرار دادن دندانها در وضعیت درست و زاویهی صحیح، قادر است استفاده از تاج یا روکش دندان، بریجهای وسیع و پر کردن دندان را به حداقل برساند. علیرغم این پیشرفتها، هنوز باورها و شایعات درمان ارتودنسی بیمورد بسیاری وجود دارند که وجههی ارتودنسی را تخریب میکنند. در زیر به بیان برخی از این شایعات و باورهای نادرست خواهیم پرداخت.
باور نادرست ۱
“سن من بالاست. ارتودنسی مختص نوجوانان است.”
حقیقت
واقعیت این است که در درمان ارتودنسی سن مسئلهی مهمی نیست؛ سلامت بیمار تعیین کننده است. دندانپزشک دندانها و بافت پریودنتال (بافت لثهی اطراف دندان) بیمار را معاینه میکند، سپس درمانی ارائه مینماید که سلامت دهان و دندان را تضمین نماید و صرفنظر از سن بیمار، حرکت دندانها را پیشبینی مینماید.
باور نادرست ۲
درمان ارتودنسی زمان زیادی میبرد.
حقیقت
واقعیت این است که حداکثر زمان لازم برای درمان ارتودنسی یک بزرگسال بین ۱۰ تا ۱۸ ماه خواهد بود. کودکان اگر خوششانس باشند بین یک تا یک سال و نیم از بریسها استفاده مینمایند، در غیر اینصورت ممکن است نیاز باشد تا دو سال از آنها استفاده کرد. با این حال، هر مورد منحصر به فرد است.
ارتودنتیست مشکل را شناسایی مینماید و برای یک بازهی زمانی مشخص اهدافی را مشخص میکند که عملی باشند. البته، این اهداف به گونهای تعیین میشوند که سلامت و ماندگاری نتایج درمان را با مشکل مواجه نکنند. خلاصه اینکه، درمان نوجوانان شبیه درمان افراد بزرگسال نیست، به واسطهی شرایط بدنی آنها، درمان مستلزم تغییراتی است.
طول درمان ارتودنسی به پیچیدگی وضعیت نادرست دندانها بستگی دارد. در غیر اینصورت، روشهای موثری وجود دارند که میتوان از طریق آنها درمان ارتودنسی را تسریع نمود، از جمله، جلسات درمان مکرر هر ۲ تا ۳ هفته یک مرتبه، نتایج اصلاح وضعیت دندانها را با دوامتر خواهد کرد.
باور نادرست ۳
“نمیتوانم درد بریسها را تحمل کنم”
حقیقت
در گذشته، سیمهای استیل محکمی استفاده میشدند و ابزارهای ارتودنسی فشار بیشتری به دندانها وارد میکردند که باعث میشد بیمار احساس درد و ناراحتی داشته باشد. امروزه، فنآوریهای جدیدتر مانند بریسهای سلف لیگیتینگ و سیمهای انعطافپذیر آلیاژی مس-نیکل-تیتانیوم مورد استفاده قرار میگیرند تا با کمترین ناراحتی، دندانها را در بهترین وضعیت قرار دهند. در بریسهای سلف لیگیتینگ نیازی به کشهای لاستیکی نیست، بنابراین نیروی کمتری به دندان وارد میکنند.
در مراحل اولیهی درمان، مانند زمان نصب ابزار روی دندانها و تعویض سیمهای بعدی، طبیعی است که بیمار اندکی درد در دندانهای خود احساس نماید، که ممکن است چند روزی طول بکشد. اگر درد شدید وجود داشته باشد و کاهش نیابد، بایستی با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
به خاطر داشته باشید که میزان درد در افراد مختلف متفاوت است و ممکن است یک فرایند برای یک بیمار بسیار دردناک باشد و بیمار دیگر اصلا دردی احساس نکند.
باور نادرست ۴
تنها بریسها میتوانند مشکل دندانهای من را برطرف کنند.”
حقیقت
درست است که بریسها (براکتهای ارتودنسی) در درمان ارتودنسی استاندارد هستند و علت آن هم چندمنظوره بودن و تاثیرگذاری آنهاست، اما امروزه، برای اصلاح مشکلات بایت، دیگر ابزارها و فنآوریها در اشکال و با مواد مختلف (فلزی، سرامیکی، پلاستیکی، شفاف) در دسترس میباشند. میتوان از بین براکتهای رنگی و شفاف که زیباتر هم هستند انتخاب نمود.
گزینهی دیگر، قرار دادن بریسهای لینگوال روی قسمت داخلی دندانها است. اگرچه ممکن است این بریسها به علت برخورد با زبان باعث شوند فرد به طور موقتی نوک زبانی حرف بزند، اما غیر قابل دیدن بودن آنها یک حسن است. از آنجا که پاکسازی آنها دشوار است و قیمت بالایی دارند، برای موارد حاد مناسب نیستند.
قابل درک است که دندانها را بدون استفاده از بریسها و با استفاده از الاینرهای شفاف پلاستیکی تحت عنوان اینویزیلاین صاف و یکدست نمود. اینویزیلاین الاینرهای پلاستیکی شفاف شبیه محافظ دندان هستند، که مطمئنا گزینهی راحتتری هستند که بیمار با وجود آنها میتواند هر چه میخواهد بخورد و بنوشد. با این حال، باید دانست که این فنآوری جایگزین، قادر به اصلاح تمام مشکلات بایت، نخواهد بود.
باور نادرست ۵
نیاز است که سیم بریسها دائما تعویض و محکم شود.
حقیقت
بیمار بایستی طی درمان ارتودنسی و تا زمان رسیدن به هدفی خاص، به طور منظم به دندانپزشک مراجعه نماید. ممکن است دندانها واکنش خوبی نسبت به ابزار نشان دهند و نیاز نباشد در جلسات متعدد تعویضی انجام داد. یا ممکن است ارتودنتیست تصمیم بگیرد تنظیمات لازم را انجام دهد تا مطمئن شود که نتایج مطلوب حاصل شدهاند.