نوشته‌ها

ابزار ارتودنسی به هر چیزی گفته می‌شود که به دندان‌ها متصل می‌شود تا دندان‌ها را جابجا کند و بایت را اصلاح نماید. بریس‌ها یکی از انواع ابزارهای ارتودنسی هستند که برای اهداف بسیاری مورد استفاده گسترده قرار می‌گیرند. در زیر به توضیح اجزای بریس‌ ارتودنسی خواهیم پرداخت.

بند ها (Bands)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

بند‌ه حلقه‌های ظریف فلزی، معمولا از جنس استیل ضد زنگ، هستند که به دور دندان‌های مولر و گاهی اوقات به دور دندان‌های پرمولر قرار می‌گیرند و از این طریق مراقب اتصالات ارتودنسی به دندان‌ها هستند. بندها در اندازه‌های مختلفی وجود دارند و به دقت به دور دندان تنظیم می‌شوند. این بندها با استفاده از سمان دندانپزشکی روی دندان چسبانده می‌شوند. سمان دندانپزشکی حاوی فلوراید است و در طول درمان از کاهش مواد آهکی دندان پیشگیری می‌نماید.

براکت‌ها (Brackets)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

براکت‌ها اجزاء اتصالات ارتودنسی از جنس فلز، سرامیک، یا پلاستیک هستند که یا مستقیما به هر دندان، یا به بندها چسبانده می‌شوند. نقش آنها نگه داشتن سیم کمانی در کنار هر دندان است. سیم کمانی درون سوراخی قرار می‌گیرد که روی هر براکت وجود دارد، تا آن را در جای خود نگه دارد.

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

یکی از پر کاربردترین نوع براکت‌ها، براکت‌های سرامیکی هستند که ممکن است کریستالی، آلومینیومی، به رنگ دندان، یا شفاف باشند. این نوع براکت‌ها از نظر زیبایی جذاب‌تر از اتصالات فلزی معمول هستند.

زنجیر (chain)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

زنجیر پلاستیکی که برای نگه داشتن سیم کمانی روی براکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سیم کمانی (Archwire)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

سیم‌های اصلی، که تحت عنوان سیم کمانی به آنها اشاره می‌شود، روی تاج دو یا چند دندان فک بالا و فک پایین تنظیم می‌شوند و مسیر جابجایی دندان‌ها را هدایت می‌کنند. برخی از سیم‌های مورد استفاده در درمان ارتودنسی دارای حافظه هستند. ارتودنتیست می‌تواند آنها را خم کند یا پیچ و تاب دهد تا درون سوراخ روی براکت تنظیم شود. طی یک دوره‌ی زمانی (۶ تا ۱۰ هفته)، با برگشتن سیم‌ها به وضعیت قبلی خود، فشار وارده به دندان‌ها موجب می‌شود دندان‌ها در امتداد سیم جابجا شوند. سیم‌های کمانی طی جلسات درمان پیشرفت می‌کنند و سیم بعدی ممکن است ضخیم‌تر و قوی‌تر باشد، فشار بیشتری وارد کند و موجب جابجایی دندان‌ها از محلی شود که سیم قبلی آنها را در آن وضعیت قرار داده است. این وضعیت، حس تنگی و فشردگی به همراه خواهد داشت.

حلقه‌های o-شکل (O-rings)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

حلقه‌های o-شکل، حلقه‌های کشی کوچکی هستند که به دور باله‌های براکت قرار می‌گیرند. حلقه‌های o-شکل سیم را درون سوراخ روی هر براکت نگه می‌دارند. این حلقه‌ها، بسته به سلیقه‌ی بیمار، ممکن است رنگی، نقره‌ای، یا شفاف باشند. در هر جلسه که سیم کمانی تنظیم می‌شود، حلقه‌های o-شکل نیز تعویض می‌شوند.

گره فلزی (Steel Tie)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

سیم فلزی ظریفی که روی سیم اطراف براکت بسته می‌شود تا به شکل کاملا ایمن آن را نگه دارد. این نوع گره به جای حلقه O-شکل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قلاب (Hooks)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

قلاب‌ها اتصالات کوچکی هستند که به انتخاب ارتودنتیست روی برخی براکت‌های دندان‌های فک بالا یا پایین قرار می‌گیرند و برای وصل کردن الاستیک (رابر بند یا بند کشی) مورد استفاده قرار می‌گیرند.

الاستیک‌ (رابر بند) (Elastics (Rubber Bands))

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

الاستیک‌ها برای کمک به بستن فاصله‌ی بین دندان‌ها و اصلاح رابطه‌ی بین فک بالا و پایین مورد استفاده قرار می‌گیرند. این بخش از ابزار با قرار دادن آن روی قلاب براکت در دندان فک بالا و کشیدن آن تا روی قلاب براکت یکی از دندان‌های فک پایین تنظیم می‌شود.

فنر مارپیچی (Coil Spring)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

فنر مارپیچی از سیم کمانی عبور می‌کند و بین براکت‌ها تنظیم می‌شود. از این قطعه برای دور کردن یا حفظ فاصله‌ی بین دو براکت استفاده می‌شود. فنرهای مارپیچی در دو نوع بسته و باز در دسترس قرار دارند.

فنر مارپیچی باز (Open Coil Spring)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

فنر فلزی که باز است که محکم بین دو براکت قرار می‌گیرد و کمک می‌کند تا فضای بین دو دندان باز شود. این فنر از سیم رد می‌شود. دندانی که در حال بیرون آمدن است، ممکن است فضای کافی برای رشد نداشته باشد بنابراین، با استفاده از این قطعه فضای کافی ایجاد خواهد شد.

فنر مارپیچی بسته (Open Coil Spring)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

فنر فلزی که بسته است و به حفظ فضای موجود بین دو دندان کمک می‌کند. این فنر از سیم رد می‌شود. در صورتی که دو دندان دارای براکت هستند و بین آنها دندانی هست که براکت ندارد، یا بین آنها دندان شیری در حال رشد است، از این قطعه برای حفظ فضای موجود استفاده می‌شود.

فنر فورسوز (Forsus Springs)

اجزای بریس‌ ارتودنسی

اجزای بریس‌ ارتودنسی

 

فنرهای فورسوز نوعی ابزار فانکشنال محسوب می‌شوند. فنرهای فورسوز، فنرهایی هستند که ابتدا به دندان‌های مولر فک بالا سپس به سیم کمانی فک پایین در پشت دندان‌های نیش متصل می‌شوند. فنرهای فورسوز رشد فک پایین را تقویت می‌کنند و به نسبت فک بالا، آن را در جای درستی قرار می‌دهند.

برای درمان ارتودنسی از وسیله ‌های مختلفی استفاده می‌شود. هر یک از این وسیله ها هدف خاصی داشته و به شکلی متفاوت عمل می‌کنند. گاهی اوقات ممکن است تنها از یک وسیله استفاده شود و یا به ترکیبی از آنها نیاز باشد. در اینجا با متداولترین وسیله‌ های ارتودنسی آشنا می‌شوید.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

براکت

براکت رایجترین وسیله ارتودنسی است که برای صاف و همراستا کردن دندان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. براکت انواع گوناگون دارد که هر یک برای شرایط خاصی بهترین گزینه محسوب می‌شود. به طور کلی انواع براکت عبارتند از براکت فلزی معمولی، براکت پشت دندانی، براکت سرامیکی، براکت شفاف یا اینویزالاین و براکت خود لیگاچور. سیستم براکت از تعدادی نگین براکت تشکیل شده است که به سطح دندان چسبانده می‌شود و به عنوان دستگیره برای گرفتن و کشیدن دندان عمل می‌کنند. همچنین سیستم براکت از سیم ارتودنسی تشکیل شده است که نگینهای براکت را به یکدیگر متصل می‌کند و وظیفه اصلی آن اعمال نیرو به دندان‌ها است. قطعات دیگر سیستم براکت عبارتند از حلقه فلزی، الاستیک یا حلقه کشی، لیگاچور و قطعات دیگر.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

هدگیر

هدگیر وسیله ارتودنسی است که برای اصلاح مشکلات بایت مورد استفاده قرار می‌گیرد. دو نوع هدگیر وجود دارد: هدگیر معمولی (پشت سری و پشت گردنی) و هدگیر معکوس یا فیس ماسک (شکل بالا). از هدگیر برای اصلاح اوربایت و آندربایت معمولاً استفاده می‌شود. هدگیر با ملایمت دندانها را میکشد تا رشد یکی از فکها را محدود نماید.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

هربست

هربست یک وسیله ارتودنسی است که برای کاهش اوربایت طراحی شده است. هربست با افزایش رشد فک پایین و عقب کشیدن دندانهای آسیاب بزرگ (مولر) بالایی عمل می‌کند. هربست یک وسیله ثابت است که به دندان‌ها چسبانده می‌شود و بیشتر برای کودکان کم سن در حال رشد استفاده می‌شود. این وسیله باید ۱۲ تا ۱۵ ماه در دهان بماند.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

وسیع کننده کام

وسیع کننده کام یا اکسپپندر وسیله ‌ای است که برای فک بالا طراحی شده و با ایجاد کشش در خط میانی کام، فک بالا را بزرگ‌تر می‌کند تا فضای قوس دندانی افزایش یابد. از این روش برای اصلاح مشکل کمبود فضا و به هم فشردگی دندان‌ها استفاده می‌شود.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

موقعیت دهنده یا پوزیشنر

از این وسیله ارتودنسی برای تکمیل حرکت دندان‌ها در درمان ارتودنسی استفاده می‌شود. با همکاری کامل بیمار تنها چهار تا هشت هفته برای استفاده از این وسیله کفایت می‌کند.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر

این وسیله انواع ثابت و غیر ثابت دارد و پس از اتمام دوره درمان ارتودنسی و درآوردن براکت استفاده می‌شود تا موقعیت جدید دندان‌ها را تثبیت نماید. دستورالعمل دقیق استفاده از آن و نوع آن را ارتودنتیست بسته به شرایط شما انتخاب می‌کند.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

فضا ساز یا جدا کننده

فضا ساز یا جداکننده یک حلقه کشی کوچک است که بین دو دندان قرار داده می‌شود آنها را از یکدیگر جدا کرده و اندکی فاصله بین آنها ایجاد نماید. این فاصله برای این است که بتوان حلقه فلزی سیستم براکت را دور دندان آسیاب انداخت. زمانی که فاصله لازم ایجاد شد حلقه کشی خود به خود درآمده و یا ارتودنتیست آن را برمی‌دارد.

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

آشنایی با وسیله ها و تجهیزات ارتودنسی

پلاک دوقلو یا توئین بلاک

این وسیله یک قالب دوقلو است که برخلاف سایر وسیله ‌های فانکشنال ارتودنسی، دو قطعه جداگانه دارد که یکی برای قوس دندانی بالا و دیگری برای قوس دندانی پایین استفاده می‌شود. این وسیله باید تمام وقت استفاده شود حتی در هنگام غذا خوردن . با این حال وسیله ‌ای غیر ثابت بوده و هنگام مسواک زدن باید آن را دربیاورید.