وسیع کننده کام یا پالاتال اکسپندر وسیله ای در ارتودنسی است که برای بزرگتر کردن فک بالا (ماگزیلاری) استفاده میشود تا فضای کافی برای همه دندانها در قوس دندانی وجود داشته باشد. علاوه بر وسیع کننده فک بالا، وسیله ای نیز برای بزرگ کردن فک پایین وجود دارد. امروزه درمان بزرگ کردن فک بالا در ارتودنسی متداول است.
سن استفاده از وسیع کننده کام
استفاده از وسیع کننده کام بیشتر در کودکان متداول میشود. اگر چه می‌توان از این وسیله برای افراد بزرگسال نیز استفاده کرد. میزان فضایی که با کمک وسیع کننده قرار است ایجاد شود و سن بیمار، تعیین کننده طول دوره درمان هستند. مهم‌ترین مزیت درمان ارتودنسی در کودکی امکان بهره بردن از وضعیت رشد استخوان‌ها و دندانها است به این معنی که می‌توان تنها با هدایت رشد بسیاری از مشکلات را حل کرد. به همین علت وسیع کننده کام در حداکثر سن رشد، بیشترین کارایی را دارد.
اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟
وسیع کننده کام چیست؟
این وسیله ارتودنسی از یک بدنه و گیره های فلزی در کناره ها تشکیل شده است. در وسط بدنه این وسیله یک پیچ تعبیه شده که با کلید مخصوص پیچانده میشود. هر بار که این پیچ را میپیچانید، دستگاه فعال و سفت میشود و کششی در درز میانه کام ایجاد می‌کند. این وسیله به تدریج فضای خالی بیشتری در وسط سقف دهان ایجاد می‌کند که به تدریج با استخوان جدید پر میشود. ممکن است این اتفاق به نظرتان ترسناک باشد، اما باید بدانید تا پیش از اتمام سن رشد درز میانی کام بسته نمی‌شود به همین علت وسیع کننده کام در واقع از درز میانی کام برای پهن کردن فک بهره میبرد. ممکن است این کار چند ماه زمان ببرد. برای هر فردی وسیع کننده کام جداگانه و بر اساس قالب به دست آمده از دهان او ساخته میشود. معمولاً پس از این که فضای لازم ایجاد شد چند ماه دیگر نیز باید وسیع کننده کام جای خود بماند تا نتایج حاصل شده تثبیت شود.
کاربردهای وسیع کننده کام چیست
معمولاً وسیع کننده کام برای سه مشکل اصلی زیر استفاده میشود:
-
اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟
- کراس بایت – کراس بایت به وضعیتی گفته میشود که در آن فک بالا باریک بوده و بنابراین دندانهای بالایی در سطح داخلی دندانهای پایینی قرار می‌گیرند در حالی که در وضعیت نرمال دندانهای بالایی کمی بیرون زده تر از دندانهای پایینی قرار دارند. برای اصلاح این وضعیت باید فک بالا پهنتر شود.
اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟
- به هم فشردگی دندانها و کمبود فضا – پیش از این که همه دندانهای دائمی در بیایند می‌توان متوجه کمبود فضای فک و به هم فشردگی و کج شدن دندانها شد. با پهنتر کردن فک بالا می‌توان فضای بیشتری در قوس دندانی ایجاد کرد تا نیازی به کشیدن دندان دائمی وجود نداشته باشد.
اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟
- نهفتگی دندان – در صورتی که دندانی که باید پیش از این بیرون میزده، هنوز بیرون نزده است ممکن است دندان نهفته باشد. در صورتی که علت نهفتگی دندان کمبود جا و مسدود شدن مسیر باشد، با پهن کردن فک می‌توان فضای لازم را برای بیرون زدن دندان فراهم کرد. نهفتگی اغلب در دندانهای نیش اتفاق می‌افتد. دندانهای نیش به دندانهای نسبتا نوک تیزی گفته میشود که مجاور دندانهای آسیاب کوچک قرار دارند.
همچنین با پهن کردن فک بالا می‌توان تعادل را به نیمه پایینی صورت باز کردن و لبخند را زیباتر کند. همچنین تعداد دندان‌هایی که باید در طی درمان ارتودنسی کشیده شوند کمتر میشود و یا اصلاً ممکن است نیازی به این کار وجود نداشته باشد. طول دوره درمان ارتودنسی با براکت نیز کوتاه‌تر میشود. پهن کردن فک در بسیاری از موارد می‌تواند مشکلات تنفسی را بهبود بخشد.
اکسپندر یا وسیع کننده کام چیست؟
استفاده از وسیع کننده کام چگونه است؟
در ابتدا ممکن است کمی درد یا فشار در فک بالا احساس کنید که معمولاً چند دقیقه پس از پیچاندن پیچ بدنه وسیله تجربه میشود و زود برطرف میشود. درد یا ناراحتی حاصل از استفاده از این وسیله بسیار کمتر از براکت است. در ابتدا ممکن است صحبت کردن و غذا خوردن دشوار شود چرا که جایگاه زبان تغییرکرده و باید این وسیله عادت کند. در طی درمان ممکن است فاصله بین دندانهای جلویی ایجاد شود که امری کاملاً طبیعی است و نشان دهنده عملکرد درست وسیع کننده می‌باشد.
