گرچه دیابت در سال های اخیر به یکی از بیماری های نسبتاً شایع تبدیل شده است، اما هنوز بسیار جدی است و باید به درستی کنترل شود تا بتوان از بروز تأثیرات آسیب رسان روی بدن پرهیز نمود. این تأثیرات مضر عبارتند از تهدیداتی که برای دهان شما وجود دارد که می تواند تأثیر زیادی روی درمان ارتودنسی شما داشته باشد.

علائم بالینی دیابت

دیابت یکی از شایع ترین اختلالات غدد درون ریز است. مشخصه ویژه آن افزایش مکرر سطح گلوکز خون (هایپرگلیسمی) است، که ناشی از کمبود ترشح انسولین، ضعف عملکرد انسولین یا هر دو است.

علائم و نشانه های کلاسیک هایپرگلیسمی عبارتند از:

• پر ادرای،
• عطش زیاد،
• عطش زیاد، و
• مستعد ابتلا به عفونت ها.

هایپرگلیسمی مزمن با آسیب های طولانی مدت، اختلال عملکرد، و نقص اندام های مختلف همراه است.

مشکلات و عوارض جانبی دراز دیابت عبارت است از:

• بیماری شبکیه،
• نفروپاتی Nephropathy،
• نوروپاتی اتونوم و محیطی، و
• بیماری قلبی عروقی

علاوه بر این، بالا رفتن احتمال بیماری پریودنتال اغلب در افراد دیابتی مشاهده می شود.

شیوع دیابت

شیوع دیابت به سرعت در سراسر دنیا رو به افزایش است و در حال تبدیل شده به یک بیماری اپیدمیک یا همه گیر است. تخمین زده شده است که در حال حاضر ۲۸۵ میلیون نفر در سراسر دنیا به دیابت مبتلا باشند و تخمین زده شده است که این عدد تا سال ۲۰۳۰ میلادی به ۴۳۸ میلیون برسد. برخی تحقیقات حاکی از این هستند که حدود ۵% از بیمارانی که به فکر درمان های پزشکی هستند به دیابت مبتلا هستند. مطالعات دیگر نیز نشان داده اند که حدود ۴% از بیماران دیابتی نخستین بار در مطب دندانپزشکی متوجه ابتلای خود به دیابت می شوند. اوج ابتلا به دیابت در دهه پنجم زندگی است، که به دلیل افزایش چاقی و کاهش سطح فعالیت است.

تشخیص دیابت

انجمن دیابت آمریکا ضوابطی برای تشخیص دیابت مقرر کرده است که عبارتند از بالا رفتن سطح قند خون ناشتای ۱۲۶ mg/dL یا بیشتر، بالا رفتن سطح گلوکز پلاسما دو ساعته بالاتر از ۲۰۰ mg/dL در طول انجام تست تحمل گلوکز خوراکی oral glucose tolerance test (OGTT) با گلوکز ۷۵g یا بالا رفتن گلوکز پلاسمای تصادفی بالای ۲۰۰ mg/dL در بیمارانی است که از نظر بالینی به دیابت مشکوک هستند. این ارقام در انواع دیابت ها مختلف است.

علل بروز دیابت و انواع آن

فرایندهای پاتوژنیک متعددی هستند که می توانند در پیشرفت دیابت نقش داشته باشمد، از جمله:

• نقائص ژنتیکی،
• تخریب اولیه سلول های جزیره (جزایر لانگرهانس) با التهاب، سرطان، جراحی و تروما
• عوارض جانبی اختلالات غدد درون ریز مانند عملکرد بیش از حد غده هیپوفیز قدامی (تولید بیش از حد هورمون رشد، آکرومگالی)، بیماری کوشینگ، و فئوکروموسیتوم pheochromocytoma.
• بروز مشکلات پزشکی پس از تزریق کورتیکواستروئید ها

انواع دیابت به این صورت دسته بندی می شوند:

• دیابت نوع یک (تخریب سلولی، معمولاً منجر به کمبود مطلق انسولین می شود)

بواسطه سیستم ایمنی

بواسطه بیماری

• دیابت نوع دو (عمدتاً می تواند از مقاومت به انسولین با کمبود نسبی انسولین تا نقص عمده در ترشح انسولین با مقاومت به انسولین باشد)
• انواع خاص دیگر دیابت

نقص ژنتیکی عملکرد سلول

نقص ژنتیکی در عمل انسولین

بیماری های غدد برون ریز پانکراس

هر گونه بیماری ناشی از غدد مترشحه داخلی

در نتیجه داروها یا مواد شیمیایی

عفونت ها

اشکال غیر عادی دیابت بواسطه سیستم ایمنی بدن

دیگر سندروم های ژنتیکی که گاهی اوقات همراه با دیابت همراه هستند.

• دیابت بارداری

شایع ترین انواع دیابت ها در دو زیر مجموعه قرار می گیرند:

دیابت نوع یک افراد را در سنین پایین تحت تأثیر قرار می دهد، بنابراین تحت عنوان دیابت نوجوانی نیز شناخته می شود. نقص اصلی در سلول های بتای جزاید لانگرهانس است که انسولین ترشح می کنند، زیرا تحت تخریب خود ایمنی قرار می گیرند. این منجر به عدم ترشح انسولین می شود که منجر به بروز بیماری می شود.

دیابت نوع دو افراد بزرگسال را تحت تأثیر قرار می دهد. این مشکل اساساً در نتیجه عواملی مانند سبک زندگی و ژنتیک بروز پیدا می کند. این بیماری ناشی از مقاومت انسولین است. علاوه بر این، با بالا رفتن سن ترشح انسولین نیز می تواند کاهش پیدا کند، بنابراین منجر به افزایش دیابت شود. دیابت بارداری شبیه دیابت نوع دو است که در آن، ترکیبی از ترشح نسبتاً ناکافی انسولین و واکنش نسبت به آن است.

دیابت و نمود ظاهری آن داخل دهان

دیابت در منطقه دهان نیز منجر به بروز یک دسته مشکلات دهانی می شود، از جمله:

• ژینژیویت و پریودنتیت
• ضایعات التهابی استئولیتیک اطراف ریشه دندان و اشکال مختلف آنها (ضایعات استئولیتیک اطراف ریشه دندان مزمن و حاد، آبسه ادونتوژنیک، گرانولوم ها، و غیره).
• از دست رفتن دندان در نتیجه پریودنتیت مزمن
• زروستومیا (خشکی دهان) و تغییرات در ترکیبات بزاق دهان
• ضایعات مخاطی دهان و زبانی.

عوارض جانبی دیابت روی دندان ها عبارتند از:

• خشکی و سوزش دهان.
• به مشام رسیدن بوی استون از دهان در بیمارانی که دیابت آنها به صورت ضعیف تحت کنترل است.
• دندان های شکننده.
• پوسیدگی های دندانی.
• عفونت های مکرر دهانی، از جمله کاندیدیای دهانی.
• زخم های دهانی.
• احساس تغییر مزه داخل دهان.
• تأخیر در بهبود غشاء مخاطی.
• جابجایی و کجی دندان ها.
• پریودنتیت.
• ژینژیویت.

دیابت و بیماری لثه

ارتباط بین دیابت و بیماری پریودنتال نزدیک تر از آن چیزی است که فکرش را بکنید. آیا می دانستید که افرادی که دیابت دارند دو برابر بیشتر از افراد سالم مستعد ابتلا به بیماری لثه هستند؟ به همین دلیل است که، مهم است افرادی که دیابت دارند از تأثیر آن آگاه باشند و قبل، در طول، و بعد از درمان ارتودنسی کارهای بهداشتی دهان را به خوبی انجام دهند.

اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم، بیماری لثه (بیماری پریودنتال) نوعی عفونت بافت نرمی است دندان ها را در جای خود نگه می دارد. این بیماری در نتیجه تجمع باکتری ها و عدم پاکسازی و زدودن منظم آنها با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بوجود می آید. گرچه دیابت می تواند احتمال ابتلا و گسترش بیماری لثه را افزایش دهد، علاوه بر این می تواند تحت تأثیر بیماری لثه نیز قرار بگیرد. بیماری لثه در افراد مبتلا به دیابت منجر به بالا رفتن خطر گسترش مشکلاتی همچون بیماری کلیه، بیماری های قلبی و سکته شود.

دیابت و درمان ارتودنسی

گرچه درمان ارتودنسی اساساً درمانی برای افراد جوان و سالم تلقی می شود، اما سال های اخیر نشان داده اند تعداد افراد بزرگسالی که تحت درمان ارتودنسی قرار می گیرند، رو به افزایش است. بالا رفتن سن باعث شد به همان نسبت شیوع بیماری های سیستمیک که ارتودنتیست ها در طول فرایند درمان بیماران خود با آنها مواجه می شوند نیز افزایش پیدا کند، مخصوصاً بیماری دیابت.

دیابت یکی از مشکلات شایع و جدی سلامتی عمومی است. دیابت شایع ترین اختلال غدد درون ریز در انسان ها محسوب می شود، در حالی که اوج بروز آن در دهه پنجم زندگی است. دیابت نوعی بیماری سیستمیک است که تأثیرات منفی زیادی روی ارگان ها و سیستم های مختلف بدن، از جمله دندان ها دارد.

در تحقیقات این موضوع به خوبی مورد تأیید قرار گرفته است که در چند سال اخیر، دیابت می تواند روی سلامت دندان ها و درمان های دندانپزشکی تأثیر گذار باشد. امروزه دندانپزشکان در تلاش های هر روزه خود در دندانپزشکی شاهد موقعیت هایی هستند که در آنها بیماران دیابتی خواستار انجام درمان ارتودنسی هستند، یا افرادی که دیابت آنها بدون تشخیص باقی مانده است و نخستین بار در مراجعه به دندانپزشک و از روی علائم و نشانه های دهانی و دندانی متوجه ابتلا خود به این بیماری شده اند. این باعث می شود داشتن دانش دقیق و کافی در مورد تشخیص و کنترل دیابت و اقداماتی که باید برای آغاز درمان ارتودنسی در نظر گرفته شوند به یک ضرورت تبدیل شود.

بیماری پریودنتال فشار اضافی به لثه ها وارد می کند، که می تواند موجب پیچیده تر شدن درمان ارتودنسی شود. علاوه بر این، بریس ها نیز به خاطر جابجایی دندان ها می توانند منجر به وارد آمدن فشار روی لثه ها شوند. در برخی موارد، به خاطر بیماری لثه، ممکن است لازم باشد درمان ارتودنسی خیلی زود خاتمه پیدا کند.

تأثیر دیابت روی گسترش مال اکلوژن ها و درمان آنها

از تحقیقاتی که در گذشته انجام شده اند می توان متوجه شد که دیابت می تواند می تواند روی درمان ارتودنسی تأثیر داشته باشد، خواه به شکل مشکلات ناخواسته، تأثیر روی بلوغ اسکلتی و دندانی، یا با تغییر در نکات مرجوعی تشخیصی.

رشد دندان ها

به نظر می رسد دیابت روی بیرون آمدن دندان ها تأثیر گذار باشد. از سوی دیگر، مطالعه ای که اخیراً انجام شده است نشان می دهد در بیماران ۱۰ تا ۱۴ ساله مبتلا به دیابت نوع یک، در مقایسه با افراد سالم در همین سن، رشد دندان ها سریع تر اتفاق می افتد.

آپنه خواب

گرچه آپنه خواب منطقه مرزی در ارتودنسی محسوب می شود، برخی مؤلفان افزایش خطر ابتلا به آپنه خواب در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ را توصیف کرده اند. ارتودنتیست ها باید از این احتمال آگاه باشند و قبل از آغاز درمان خر و پف از بیمار در مورد سابقه دیابت سؤال بپرسند. مال اکلوژن می تواند روی بروز آپنه خواب تأثیر بگذارد، اما ریشه یابی مال اکلوژن ها در آپنه خواب ارتودنتیک هنوز به طور کامل مورد بررسی و ارزیابی قرار نگرفته است. بیمارانی که مال اکلوژن کلاس ۲ دارند شاخص کاهش غیر طبیعی عمق و سرعت تنفس آپنه خواب apnea hypopnea index (AHI) بالاتری همراه با اورجت وخیم از خود نشان می دهند که یک فاکتور قابل توجه (بزرگتر از ۶ میلی متر) است که در بیماران غیر چاق دارای آپنه خواب انسدادی (OSA patients) به شدت همراه با وخامت شاخص کاهش غیر طبیعی عمق و سرعت تنفس آپنه خواب است. روی هم رفته شیوع اورجت وخیم و اوربایت عمیق (مانند همپوشانی عمودی دندان های جلوی فک بالا روی دندان های جلوی فک پایین هنگامی که دندان های قدامی روبروی روی یکدیگر قرار دارند) (بزرگتر از ۶ میلی متر) به ترتیب ۳/۴۳% و ۲۶% بودند.

• تأثیر دیابت نوع یک روی مجموعه کرانیوفاسیال:

با محدودیت های مطالعات آزمایشگاهی، مشاهده شده است که:

1. دیابت نوع یک رشد کرانیوفاسیال را کاهش می دهد، و منجر به عق ماندگی رشد اسکلتی می شود.
2. همانطور که میکرو سی تی ها مشاهده شده بود، دیابت در موش های آزمایشگاهی ساختار استخوانی را تحت تأثیر قرار داده بود، و همان طور که با تجزیه و تحلیل های هیستومورفومتری پویا مورد بررسی قرار گرفته است، نرخ شکل گیری استخوان مندیبل را با مشکل مواجه می سازد
3. همه این نتایج در سطح سلولی با یک مطالعه بافت شناسی مورد تأیید قرار گرفتند که نشان می داد تعداد استئوکلاست ها در دیواره آلوئولار کاهش یافته بود که حاکی از این بود که مراحل اولیه دیابت منجر به گردش کم استخوان می شود.
4. این یافته ها باید هنگام انجام هر گونه درمانی در منطقه کرانیوفاسیال در یک فرد مبتلا به دیابت مد نظر قرار بگیرند تا درک بهتری از چگونگی تأثیر دیابت روی استخوان کسب شود و توانایی ما در محافظت از سلامت استخوان ها در بیماران دیابتی را بهبود بخشد.
5. کنترل خوب دیابت برای مدت زمان طولانی، باید قبل از آغاز درمان ارتودنسی در نظر گرفته شود تا بهترین حاصل شوند.

ملاحظات درمان ارتودنسی برای بیماران مبتلا به دیابت

اگر خودتان یا یکی از افرادی که می شناسید با وجود ابتلا به دیابت قرار است تحت درمان ارتودنتیک قرار بگیرید، نکات زیر را در نظر بگیرید.

• این موضوع را به ارتودنتیست و کارکنان مطب اطلاع دهید، کسی شما را قضاوت نمی کنند، همه به فکر کمک به شما هستند.
• با داشتن رژیم غذایی سالم و فعال ماندن، دیابت خود را تحت کنترل نگه دارید.
• سعی کنید پس از هر وعده غذایی یا دو مرتبه در طول روز مسواک بزنید.
• حداقل یک مرتبه در طول روز نخ دندان بکشید.
• از کشیدن سیگار خودداری نمایید.

از طرف دیگر، ارتودنتیست ها در مطب های خود با بیماران مبتلا ب دیابت های نوع یک و دو برخورد می کنند. بیماران مبتلا به دیابت نوع دو در مقایسه با بیماران مبتلا به دیابت نوع دو می توانند با وضعیت ثابت تری تلقی شوند

نوع دیابت	دیابت نوع یک	دیابت نوع دو
درمان پزشکی	انسولین	تغییر در سبک زندگی برای کاهش وزن بهتر: رژیم غذایی، ورزش های جسمی. مواد هیپوگلیسمیک خوراکی: بیوگلینید، سولفونیل اوره انسولین
ملاحظات لازم در طول درمان ارتودنسی	یادآوری های پزشکی در جلسه نخست HbA1c بیمار را چککنید یا برای تأیید تحت کنترل بودن بیماری، با پزشک بیمار تماس بگیرید. تصور می شود بیماران مبتلا به دیابت نوع یک آسیب پذیرتر باشند: تعداد دفعات واکنش های هایپرگلیسمیک آنها را بررسی کنید. تصور می شود بیماران مبتلا به دیابت نوع دو وضعیت با ثبات تری داشته باشند. در هر جلسه حفره دهان بیمار را برای علائم از دست رفتن کنترل گلیسمیک ارزیابی کنید. حفظ بهداشت خوب دهانی را توصیه نمایید. در طول درمان، شرایط پریودنتال را تحت نظر داشته باشید و روی التهاب ها کنترل داشته باشید. فشار درست اعمال کنید و حیات دندان های درگیر درمان ارتودنسی را به طور منظم بررسی کنید.
خلاصه	بیمارانی که دیابت آنها به خوبی تحت کنترل است، هیچ محدودیتی برای انجام درمان ارتودنسی ندارند. در بیمارانی که دیابت آنها تحت کنترل نیست یا به صورت ضعیف تحت کنترل است باید از انجام درمان ارتودنسی خودداری کرد.

• نکته کلیدی برای درمان مشکلات ارتودنتیک در بیماران دیابتی کنترل پزشکی خوب است. اگر بیمار تحت کنترل متابولیک خوبی نباشد (HbA1c بیشتر از ۹%)، هر گونه تلاشی باید صورت گیرد تا کنترل گلوکز خون به خوبی صورت گیرد. در بیمارانی که دیابت وابسته به انسولین آنها به خوبی تحت کنترل نیست، درمان ارتودنتیک باید پرهیز شود زیرا این بیماران تا حدودی مستعد شکست بافت پریودنتال هستند. هیچ محدودیت سن بالایی برای درمان ارتودنسی وجود ندارد. متخصصان می توانند بیماران مبتلا به دیابت های نوع یک و دو را درمان کنند.
• هیچ ترجیح درمانی از نظر ثابت یا متحرک بودن ابزارهای درمان وجود ندارد. مهم است که بهداشت خوب دهان مورد تأکید قرار بگیرد، مخصوصاً وقتی ابزارهای ثابت استفاده می شوند. شستشوی روزانه دهان با دهانشویه های فلورایده می تواند مزایای زیادی داشته باشد. دیابت هایی که به میکروآنژیوپاتی مربوط هستند، گاهگاهی می توانند در عروق خون رسان پری آپیکال اتفاق بیفتند که منجر به دندان درد بدون علت، حساسیت به ضربه، پالپیت، یا حتی از دست رفتن حیات دندان شود. ارتودنتیست ها باید از این پدیده آگاه باشند و چکاپ های منظم حیات دندان توصیه می شوند.
• در افراد بزرگسال، مخصوصاً مهم است وضعیت پریودنتال قبل از آغاز درمان ارتودنسی مورد بررسی قرار بگیرد. اگر کنترل پلاک با استفاده از کمک های مکانیکی مانند مسواک و ابزارهای بین دندانی دشوار است، دهانشویه های کلرهگزیدین باید امتحان شوند. برای به حداقل رساندن تأثیر خنثی کنندگی مولکول های کلرهگزیدین، باید حداقل ۳۰ دقیقه فاصله زمانی بین مسواک زدن و استفاده از دهانشویه کلر هگزیدین وجود داشته باشد.
• شایع ترین مشکلاتی که در مطب های دندانپزشکی در مورد بیماران دیابتی که انسولین دریافت می کنند بروز پیدا می کند کاهش گلوکز خون یا هیپوگلیسمیک ناشی از بیماری است. ارتودنتیست باید از بیمار دیابتی خود در مورد آخرین رقم هیپوگلیسمی سؤال بپرسد. هیپوگلیسمی بیشتر بین بیمارانی شایع است که کمترل گلیسمیک بهتری دارند. هنگام برنامه ریزی برای درمان های دندانپزشکی، بهتر است قبل و بعد از دوره های اوج فعالیت انسولین قرار ملاقاتی با ارتودنتیست خود داشته باشند. این مستلزم داشتن دانش فارماکودینامیک داروهایی است که توسط بیمار مبتلا به دیابت مصرف می شوند.
• بهتر است مراجعات صبح انجام شوند. اگر برای بیمار یک جلسه درمان طولانی مدت، مثلاً حدود ۹۰ دقیقه، برنامه ریزی شده است، باید به او تأکید شود یک وعده غذای معمولی مصرف نماید و مثل همیشه داروهای خود را مصرف کند. این کار برای پرهیز از واکنش های هیپوگلیسمیک مهم است. وقتی واکنش هیپوگلیسمیک در مطب دندانپزشکی اتفاق می افتد، ارتودنتیست باید علائم و نشانه ها را بشناسد و درست عمل کند. اکثر بیماران با این علائم و نشانه ها آشنایی دارند و می توانند هب موقع به ارتودنتیست خود اطلاع دهند. یک بیمار هشیار که می تواند همکاری کند، اگر از خود علائم بالینی هیپوگلیسمی نشان دهد، باید به او نوشیدنی های دارای کربوهیدرات بالا مانند آب پرتقال داده شود.

علائم و نشانه های بیماری لثه

اگر فکر  می کنید در طول درمان ارتودنسی بیماری لثه دارید، با ارتودنتیست خود تماس بگیرید و در صورتی که یکی از علائم و نشانه های زیر را تجربه کردید، هر چه سریع تر برای مراجعه اقدام کنید:

• ایجاد تفاوت در بایت شما
• حساسیت دندان ها ناشی از تحلیل لثه ها
• قرمزی، تورم، و حساسیت لثه ها

خونریزی لثه ها هنگام مسواک شدن و کشیدن نخ دندان

داشتن دندان بیشتر از تعداد معمول شرایطی است که تحت عنوان هاپیردنشیا، یا دندان اضافه شناخته می شود. کودکان معمولاً ۲۰ دندان دارند، و تا زمان بزرگسالی تعداد دندان های طبیعی به ۳۲ دندان می رسد، اما تا ۳% مردم دندان های اضافه ای دارند که داخل دهان آنها رشد می کنند.

هایپردنشیا (پر دندانی) یکی از مشکلات دندانی است که شیوع کمتری دارد که ممکن است شما با آن مواجه شوید، بنابراین ممکن است از شنیدن اینکه کسی دندان اضافی دارد نگران شوید. بعلاوه، یک جستجوی سریع برای تصاویر هایپردنشیا می تواند احساس بدی در شما بوجود بیاورد. در این مقاله قصد داریم راجع به جنبه های مختلف این مشکل توضیح دهیم.

هایپردنشیا چیست؟

هایپردنشیا یا دندان اضافی، به سادگی به معنای داشتن دندان بیشتر از تعداد معمول است. این دندان ها می توانند هر جایی داخل دهان رشد کنند، اما حدود ۹۸% موارد، بیمارانی که هایپردنشیا دارند دندان های اضافی آنها داخل فک بیرون می آید. برخی افراد تنها یک یا دو دندان اضافی دارند؛ اما چندین دندان اضافی، شامل داشتن یک ردیف دندان اضافی نسبتاً نادر است.

 اگر دندانپزشک شما بتواند دندان های اضافی شما را در جایی مشاهده کند که انتظار نمی رود آنها در آنجا رشد کنند، می توانند هم با نگاه کردن و معاینه چشمی شناسایی شوند، هم با گرفتن تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس. تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس دندان هایی را نشان خواهد داد که هنوز منتظرند بیرون بیایند. گاهی اوقات، دندانپزشک شما سی تی اسکن انجام خواهد داد تا بیشتر در مورد موقعیت چندین دندان اضافی اطلاعات کسب نماید.

اصطلاحات نسبتاً متفاوتی وجود دارند که دندانپزشکان هنگام حرف زدن راجع به دندان های اضافی از آنها استفاده  می کنند. در این قسمت برخی از رایج ترین آنها را معرفی می کنیم، که کمک می کنند یک تشخیص را بهتر درک کنیم:

انواع دندان های اضافی

• تکمیلی Supplementary: دندان هایی که شکل و اندازه طبیعی دارند.
• دکمه ای Tuberculate: دندان هایی که بیشتر به شکل یک بشکه هستند.
• میخی Conical: دندان هایی که نوک تیز و میخ مانند هستند.
• ادونتومای مرکب و پیچیده Compound and complex odontoma: یا مجموعه ای از زائده های شبیه دندان، یا توده ای بافت شبیه دندان.

موقعیت های دندان های اضافی

• مزیودنس: دندان های اضافی روی سقف دهان. بین ۱۵/۰% تا ۴% بیماران این نوع دندان های اضافه را پشت دندان های جلوی خود دارند.
• پارامولر یا پشت مولرها: دندان های اضافه ای که از لثه بیرون می آیند، دندان های اضافه ای که از لثه پایین بیرون می آیند، دندان های اضافه ای که داخل یا بیرون دندان های عادی رشد می کنند. آنها کمتر از دیگر انواع دندان های اضافی جلب توجه می کنند زیرا اطراف دندان های مولر در طرفین دهان رشد می کنند.
• دیستا مولر: دندان های عقل اضافی که در امتداد دندان های دیگر رشد می کنند. داشتن دندان های عقل اضافی نسبتاً نادر است و به ندرت خیلی رشد می کنند. یک تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس می تواند به شناسایی آنها کمک کند، و نخستین علامت و نشانه دندان های عقل اضافی احتمالاً دندان درد است. داشتن دندان های مولر پنجم، ششم، یا هفتم گزارش شده است اما نسبتاً نادر است.

چندین دندان اضافی multiple hyperdontia

چندین دندان اضافی یا دندان های اضافی چند گانه زمانی هستند که دندان های اضافی فرد بیش از تنها یک عدد هستند. بر اساس گزارش مجله آمریکایی ارتودانتیکس و ارتوپدی دنتو فاسیال، این مشکل در افرادی که هیچ سندروم دیگر، یا بیماری همراهی ندارند نادر است. البته، گرچه این نسبتاً نادر است، اما یک جستجوی سریع تصاویر هایپردنشیا، در صدر نتایج جستجو، موارد نسبتاً وخیم آن را نشان خواهد داد، بنابراین نگران نشوید.

علل بروز هایپردنشیا یا دندان های اضافی

علل متعدد متفاوتی هستند که تحت عنوان علل رشد دندان های اضافی در لثه ها و سقف دهان شناخته شده اند. اگر در خانواده شما سابقه افرادی با دندان های اضافی وجود دارد، احتمال اینکه شما نیز مشکلات مشابه را تجربه کنید زیاد خواهد بود، اما قطعیت ندارد.

حدود ۳% از کل جمعیت حداقل یک دندان اضافی دارند، اما مطالعات نشان می دهند احتمال رشد دندان های اضافی در مردان ۵۰% بیشتر از زنان است. جالب اینکه، احتمال کمبود و فقدان دندان در زنان بیشتر از مردان است؛ که هایپودنشیا نامیده می شود.

برخی شرایط پزشکی هستند که شانس داشتن دندان های اضافی را افزایش می دهند. متوجه دندان اضافی داخل دهان شدن می تواند اولین علامت و نشانه باشد، بنابراین اگر نگران هستید، می توانید از دندانپزشک خود بپرسید آیا لازم است برای آزمایشات بیشتر به پزشک مراجعه کنید یا خیر.

سندروم گاردنر Gardner’s Syndrome ، سندروم اهلرز- دانوسEhlers-Danos Syndrome ، و دیسپلازی کلیدوکرانیال cleidocranial dysplasia همگی شرایطی هستند که پزشک خانوادگی شما قادر خواهد بود به شما کمک کند برای درمان آنها راه حلی پیدا کنید. علاوه بر این، ممکن است شما به پزشکی ارجاع داده شوید که در پرداختن به موارد مشابه تجربه دارد. حدود ۵% از کودکانی که با شکاف کام یا لب متولد می شوند دندان اضافی دارند.

درمان هایپردنشیا

در برخی موارد، هایپردنشیا نیاز به درمان ندارد. با این حال، مشکلات دندانی متعددی وجود دارند که می توانند وقتی بروز پیدا کنند که دندان اضافی داخل دهان رشد می کند. افرادی که هایپردنشیا دارند ممکن است مشکلات زیر را تجربه کنند:

• دشواری در جویدن غذا
• مشکلات گفتاری
• مشکل در بیرون آمدن طبیعی دندان ها
• کجی دندان ها
• پوسیدگی دندان ها، در نتیجه دشواری در تمیز کردن مؤثر دندان ها
• مشکلات زیبایی، در صورت قابل مشاهده بودن دندان های اضافی.

در نتیجه بروز یک دسته مشکلات احتمالی، معمولاً دندانپزشکان درمان هایی را برای هایپردنشا پیشنهاد می دهند. افرادی که تعدادی دندان اضافی یا هایپردنشیای شدید دارند، قبل و بعد از درمان ممکن است در راحت جویدن غذا و صحبت کردن معمولی تفاوت های بزرگی را تجربه کنند. بسته به سن بیمار، و تعداد دندان های اضافی که وجود دارند، ممکن است ترکیبی از درمان های زیر در نظر گرفته شوند.

کشیدن دندان های اضافی

از آنجا که داشتن دندان های اضافی می تواند منجر به بروز مشکلات عدیده ای شود، دندانپزشکان معمولاً کشیدن دندان های اضافی را پیشنهاد می دهند. دندانپزشکان معمولاً کشیدن دندان های اضافی را در سن هفت سالگی انجام می دهند تا اختلال در رشد و نمو دندان های دیگر را به حداقل برسانند.

دندانپزشک به راحتی می تواند ببیند آیا دندان های شیری یک کودک بیشتر از ۲۰ عدد مورد انتظار هستند یا خیر، و این می تواند نشانه این باشد که آیا کودک دندان های دائمی اضافی نیز خواهد داشت یا خیر. تقریباً ۳۰- ۵۰% از کودکانی که دندان شیری اضافی دارند، دندان های دائمی اضافی نیز خواهند داشت. با این حال، احتمال داشتن دندان اضافی در افراد بزرگسال پنج برابر بیشتر از کودکان است، بنابراین این قانون اکید نیست.

اگر دندان های اضافی خیلی زود شناسایی و کشیده شوند، کشیدن می تواند تنها درمان مورد نیاز باشد. دندان های اضافی که به راحتی می توانند توسط دندانپزشک مشاهده و بررسی شوند و مانند هر دندان دیگری کشیده شوند. وقتی دندان های اضافی که داخل لثه بیرون می آیند نهفته هستند، و به همین دلیل کامل بیرون نیامده اند، احتمالاً جراحی های دندانی نیاز خواهند بود تا بتوان دندان را خارج کرد.

بریس ها برای دندان های اضافی در کودکان و افراد بزرگسال

کجی دندان ها اغلب در افرادی که دندان اضافی دارند اتفاق می افتد، زیرا دندان های اضافی دیگر را از خط لثه خارج می کنند. به محضی که کشیدن دندان های اضافی به تمام برسد، ممکن است دندانپزشک شما درمان ارتودنسی با بریس ها را پیشنهاد دهد تا لبخند شما صاف شود. انواع مختلف بریس ها وجود دارند که می توانند برای درمان ارتودنسی استفاده شوند.

بریس های ثابت از براکت های فلزی یا شفاف تشکیل شده اند که به دندان ها متصل می شوند و توسط سیم ها و بندها به یکدیگر متصل هستند. با تنظیمات منظمی که دندانپزشک روی آنها انجام می دهد، آنها به تدریج دندان ها را به محل مطلوب خود جابجا می کنند.

گزینه دیگر بریس های نامرئی مانند اینویزیلاین هستند. این الاینرهای متحرک شفاف مانند محافظ دندان روی همه دندان های شما قرار می گیرند و به سختی قابل مشاهده هستند. آنها گزینه ای نامشهود و راحت برای نوجوانان و افراد بزرگسالی هستند که نمی خواهند بریس های آنها برای افراد دیگر قابل مشاهده باشند.

اگر دندانپزشک شما درمان با بریس ها را توصیه کرده است، می توانید بیشتر راجع به آنها مطالعه کنید تا با اطلاعات بیشتر یکی از آنها را بر اساس شرایط و سلیقه خودتان انتخاب کنید.

پر کردن، روکش ها، و ونیرها

دندان های اضافی داخل سقف دهان یا لثه ها، اگر برای مدت زمان زیادی در جای خود باقی بمانند می توانند به دندان های اطراف خود آسیب برسانند. وقتی دندان ها در موقعیت ها و محل های بدی قرار داشته باشند که دسترسی به آنها دشوار است، مسواک زدن و کشیدن نخ دندان می توانند بسیار دشوار شوند، حتی اگر از مسواک های برقی و واتر فلاسر استفاده کنید.

پس از هر کشیدن دندانی که دندانپزشک شما توصیه می کند، لازم است درمان های اضافی انجام دهید تا لبخند خود را به شکل زیبایی درآورید. برای پوشاندن حفره های دندانی کوچک از پر کردن دندان استفاده خواهد شد، و دندانی که به شدت تحت تأثیر پوسیدگی قرار گرفته باشد نیز با روکش قابل اصلاح است، و ونیرها می توانند برای پوشش دادن دندان های بد شکلی استفاده شوند که بد شکلی آنها ناشی از هاپیردنشیا است.

آیا درمان هایپردنشیا تحت پوشش بیمه خدمات دندانپزشکی قرار دارد؟

این به درمانی که انجام می شود بستگی دارد. به عنوان یک قانون کلی برای تقبل هزینه های درمانی برای کودکان، اگر کشیدن دندان و کارهای دیگر از نظر پزشکی ضروری تلقی شوند، به احتمال زیاد تحت پوشش بیمه قرار می گیرند. برای بیماران زیر ۱۸ سال، درمان رایگان خواهد بود، و خوشبختانه، تعداد زیادی از درمان های هایپردنشیا می توانند در سنین پایین درمان شوند.

در مواردی که دندان های اضافی تا بزرگسالی ظاهر نمی شوند، به عنوان مثال در مورد دندان های عقل اضافی، دندانپزشک بررسی های لازم را انجام می دهد تا ببیند آیا درمان لازم است یا خیر، و اگر اینطور است، این به شرایط بیمه خدمات درمانی شما بستگی دارد که آیا درمان آن تحت پوشش بیمه قرار می گیرد یا خیر.

نتیجه گیری

داشتن دندان اضافی چیزی نیست که منجر به بروز نگرانی شدید شوند، هر چند حتی فکر کردن به رشد دندان های اضافی داخل دهان پدیده ای نسبتاً عجیب است. درمان هایپردنشیا می تواند خیلی ساده و مؤثر باشد، مخصوصاً اگر خیلی زود و در چکاپ های دندانپزشکی کشف شوند.

معمولاً کشیدن دندان های اضافی ضروری است، اما وقتی در حدود سنین هفت سالگی انجام می شود، همه دندان های دیگر می توانند بدون هیچ مشکلی بیرون بیایند و رشد کنند. اگر دندان های اضافی بعداً پیدا شوند، آنها هنوز هم می توانند کشیده شوند، اما احتمالاً این کار با جراحی امکان پذیر است. درمان های بعدی که معمولاً انجام می شوند، مانند بریس ها، و پر کردن دندان موفقیت آمیز بوده اند و ممکن است تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار داشته باشند.

اکثر نوزادان زیبا هستند زیرا با شکل صورت (کرانیوفاسیال) معمولی، ارتباط فکی عادی، و با استعداد نهانی بهترین وضعیت مجرای تنفسی متولد می شوند. در اکثر نوزادانی که تازه متولد می شوند، ساختار آلوئولار قادر است به راحتی زبان و همه دندان هایی که قرار است در آینده بیرون بیایند را درون خود جای دهد.

با این حال، ارتودنتیست ها هر روز کودکانی را ویزیت می کنند که ارتباط فکی آنها غیر عادی است، زاویه مندیبل آنها شیب دار است، اپن بایت قدامی دارند، پلیت باریکی دارند، کراس بایت خلفی دارند، و رشد صورت آنها به اندازه کافی نمی رسد. وقتی سوء عملکرد دهان درمان نشده باقی بماند، اختلالات عملکرد عضله (مایوفانکشنال) اوروفاشیال (صورت و دهان) بوجود می آید.

اختلالات عملکرد عضله اوروفاشیال (صورت و دهان) عبارتند از سوء عملکرد لب ها، فک، زبان، و/ یا اوروفارینکس (قسمتی از حلق در عقب دهان و زبان) که با رشد، نمود، یا عملکرد معمولی دیگر ساختارهای دهان تداخل دارند، پیامدهای این توالی اتفاقات یا عدم مداخله در دوره حیاتی، که منجر به مال اکلوژن و رشد نامطلوب صورت می شود.

سوء عملکرد دهان می تواند با نخستین تنفس و نیز با نحوه تغذیه شدن آغاز شود. اختلالات عملکرد عضله اوروفاشیال زمانی واضح و قابل مشاهده می شوند که کودک یاد می گیرد حرف بزند و به مرحله ای می رسد که با غذایی تغذیه می شود که سایر افراد خانواده می خورند. اکثر کودکانی که اختلالات عملکرد عضله اوروفاشیال دارند، مشکل آنها زمانی تشخیص داده می شود که اختلال در ادای حروف و لغات، تنفس غیر عادی حین خواب، یا مال اکلوژن را تجربه می کنند. بازگشت نتایج درمان ارتودنسی به حالت قبل از درمان، آپنه خواب انسدادی، و اختلالات مفصل فکی گیجگاهی از جمله پیامدهای قابل پیش بینی اختلال عملکرد دهان و اختلالات عملکرد عضله اوروفاشیال هستند.

در این مقاله قصد داریم به تعدادی از عملکردهای دهان بپردازیم که به رشد اکلوژن و صورت مربوط می شوند.

تأثیر شیر خوردن نوزاد از سینه مادر

شاید شیر خوردن نوزاد از سینه مادر حیاتی ترین تجربه رشد صورت باشد. بر خلاف شیر خوردن از شیشه شیر، نوزاد سینه را به داخل عمق دهان می کشد و سینه کش می آید و از طریق فشارهای مکرر و موج پریستالتیک، شکل سخت کام را به خود می گیرد. شیر خوردن از سینه مادر نیاز به انقباض فک دارد، که کمک می کند عضلات ماستر (جونده) بهتر از تغذیه با شیشه شیر رشد کنند.

روی هم رفته کودکانی که از سینه مادر تغذیه می شوند، به نظر می رسد در مقایسه با نوزادانی که با شیشه شیر تغذیه می شوند، احتمال بروز مال اکلوژن در آینده برای آنها کمتر باشد. مطالعات حاکی از این هستند که تغذیه کامل از طریق سینه مادر ارتباط معکوسی با اورجت و مال اکلوژن های دیگر دارد. و هر چه کودک مدت زمان طولانی تری از سینه مادر شیر بخورد بهتر است. کودکانی که بیش از شش ماه از سینه مادر شیر می خورند، احتمال بروز اورجت در آنها کمتر است، و نیز اینکه مشخص شده است عرض بین دندان ها نیش و دندان های مولر آنها بیشتر است. علاوه بر این تعدادی مطالعه دیگر دریافته اند، طولانی شدن مدت زمان شیر خوردن از سینه مادر خطر بروز مال اکلوژن ها را نیز کاهش می دهد.

تأثیر انسداد مجرای تنفسی

نوزادان خیلی کوچک عموماً با لب های بسته نفس می کشند. اما حتی در طول اوایل دوران نوزادی، عوامل متعددی وجود دارند که می توانند در این روند وقفه ایجاد کنند و روند رشد کرانیوفاسیال را تغییر دهند. انسداد مجرای تنفسی علت های مختلفی می تواند داشته باشد و در طول اوایل دوران نوزادی بعید هم نیستند.

ورم آلرژیک غشاء مخاط بینی، با یا بدون عادات دهانی، یکی از علل بروز اپن بایت های قدامی و خلفی است. این شرایط که عموماً تحت عنوان “چهره لوزه سومی کشیده” شناخته می شود، مشخصه ویژه آن بزرگ بودن سوراخ های بینی یا لوزه ها است که با عقب رفتگی فک، و ارتفاع بیشتر قسمت قدامی پایین صورت همراه است. التهاب گوش میانی ارتباط مستقیم با باریک و بلند شدن پلیت (کام یا سقف دهان) و کراس بایت خلفی دارد. انحراف تیغه بینی می تواند منجر به باریک و بلند شدن پلیت شود، که حاکی از وجود ارتباط بین این مشخصه های صورت است.

تأثیر محدودیت بافت نرم

تحقیقات روی تشخیص انکیلوگلاسیا (چسبیدگی زبان به کف دهان) و تأثیر آن روی عملکرد دهان، به خاطر تأثیر آن روی آپنه خواب انسدادی، رو به افزایش است. محل دقیق شروع و پایان فرنوم، ضخامت، و انعطاف پذیری آن، و نیز طول قسمت قدامی آزاد زبان، همگی روی دامنه حرکات زبان و عملکردهای دهان تأثیر می گذارند. انکیلوگلاسیا ارتباط مستقیم با کاهش عرض بین دندان های نیش و بین دندان ها مولر، کج بودن زاویه مندیبل، بلند و باریک بودن پلیت، اپن بایت قدامی، اورجت، و فاصله بین دندان های جلوی دهان دارد. لیفت عمودی به سمت سخت کام، و نه افزایش عرض افقی پشت دندان های جلو، درست ترین مقیاس برای اندازه گیری عملکرد لینگوال عادی است.

وجود فرنوم لبی نشانه بد شکلی نیست، بلکه تفاوت ها در نقاط قرار گیری، ضخامت، و ارتباط آن با گیر کردن مایعات و ذرات غذا می تواند تأثیرات منفی روی رشد دهان و دندان ها داشته باشد. گره های لبی ماگزیلا می توانند باعث شوند شیر دادن به کودک از سینه مادر برای مادر دشوار و دردناک شود زیرا لب بالا لبه کافی ایجاد نمی کند تا به اندازه کافی تا مقدار کافی از نوک سینه را به داخل دهان فرد ببرد. با رشد دندان ها، ممکن است دندان های مرکزی جلوی دهان در واکنش به فرنوم با فیبروز اندک، از هم فاصله بگیرند، بچرخند، یا کج شوند. از بین فرنوم های دهانی و تأثیر آنها روی تحلیل جینجیوال (لثه ای)، کمترین تحقیق روی گره های باکال و رشد ماگزیلا صورت گرفته است. فرنوم های باکال برجسته با گیر کردن ذرات غذا در وستیبول یا بخش دهلیزی (فضایی است بین لب‌ها و گونه‌ها با دندان‌ها) ارتباط دارند.

تأثیر تنفس دهانی

اگر تأثیر انسداد مجرای تنفسی، بزرگی بافت نرم و/ یا محدودیت بافت نرم خیلی زیاد باشد، تنفس از راه بینی ممکن است برای عملکردهای ماهیچه ای و شناختی کافی نباشد، و یک الگوی تنفسی ممکن است گسترش پیدا کند. سینوس ها بیشترین رشد خود را در اوایل کودکی تجربه می کنند، و رشد فعالیت های تنفس از راه بینی در مفاصل آکسیپیتال (وابسته به استخوان پس سری) و نازال (وابسته به بینی)، و نقاط تماس استخوان های صورت. تنفس دهانی موجب می شود احتمال پایین قرار گرفتن وضعیت فک بیشتر شود که به مرور زمان می تواند رشد جهت دار را تغییر دهد.

وقتی در مقایسه با افرادی که الگوهای تنفس آنها از راه بینی است، تنفس از راه دهان ارتباط بیشتری با HNP، PCB، و AOB دارد. تنفس دهانی در طول دوره رشد حیاتی صورت با چرخش “ساعت گرد” مندیبل و افزایش ارتفاع صورت از قسمت قدامی فک پایین همراه است.

تنفس از راه دهان نه تنها قسمت قدامی صورت را تغییر می دهد، بلکه شکل مجرای اوروفارنکس (قسمتی از حلق در عقب دهان و زبان) را نیز تغییر می دهد. با افزایش ارتفاع قدامی صورت، معمولاً ارتفاع قسمت خلفی نیز کاهش پیدا می کند. تنفس دهانی با چرخش به سمت پلیت و زبان، و نیز افزایش ارتفاع فارینکس، ریسک فاکتوری برای OSA، همراه است.

اختلال عملکرد عضله اروفاسیال (دهان و صورت) باید به صورت متوالی تحت نظر قرار گرفته باشد، و از آنجا که اختلال عملکرد دهان روی رشد ساختارهای دهان تأثیر می گذارد، ساختار نیز بالعکس روی عملکرد دهان تأثیر می گذارد. تنفس دهانی در طول شب با دیگر علائم و نشانه های SDB، شامل خر و پف کردن، ارتباط دارد. کودکانی که خر و پف می کنند احتمال HNP و PCB در آنها بیشتر است. تنفس دهانی در طول شب، بدون بدون هیچ علامت و نشانه دیگری، یکی از ریسک فاکتورهای OSA است و با افزایش وخامت بیماری و احتمال فرو ریختن مجرای تنفسی فوقانی همراه است.

به محضی که OSA در یک کودک تشخیص داده شود، در آنها اغلب مال اکلوژن های شدید و بدشکلی ساختار صورت پدیدار می شود. کودکانی که OSA در آنها تشخیص داده می شود، احتمال بروز اورجت، کاهش اور بایت، قوس دندانی فوقانی باریک تر، و قوس دندانی تحتانی کوتاه تر در آنها افزایش چشمگیری پیدا می کند. در مقایسه با کودکان سالم، کودکانی که خر و پف می کنند، به اندازه کودکان دارای OSA تفاوت های مشابه اما نه چندان چشمگیری دارند. در گروه کودکانی که OSA دارند، تعداد بیشتری از آنها AOB دارند، و در مقایسه با کودکانی که تنفس آنها انسداد ندارد، در گروه OSA، کودکانی که خر و پف می کنند، یک ارتباط نامتقارن مولر یا کلاس ۲ دارند. این مطالعه تأیید می کند که تغییرات ساختاری در نتیجه تغییرات فانکشنال طولانی مدت در سر، گردن، و زبان بوجود می آیند تا مجرای تنفسی بیمار در طول خواب حفظ شود.

تغذیه کودک از سینه مادر احتمال بروز SDB در کودکان را کاهش می دهد. مطالعه ای که روی کودکان در سنین مدرسه رفتن انجام شده است نشان می دهد، کودکانی که تنها برای چند ماه از سینه مادر تغذیه می شده اند در مقایسه با کودکانی که با شیشه شیر تغذیه می شده اند، احتمال بروز خر و پف و OSA در آنها کمتر است.

تأثیر وضعیت دهان در حالت استراحت

توانایی تنفس بدون تلاش و به آرامی از راه بینی در حالی که زبان رو به بالا مکیده می شود و لب ها بسته هستند، برای بهترین وضعیت رشد و نمو کرانیوفاسیال ضروری است. فشارهای ماهیچه ای روی استخوان های صورت، یا فقدان آن، می تواند به مرور زمان روی مسیر رشد تأثیر بگذارد. وضعیت باز لب ها نیز می تواند به کج شدن دندان های جلوی فک بالا کمک کند. ثبات لینگوال- پالاتال قوس دندانی را حفظ می کند و قسمت قدامی میانی و پایینی صورت را حمایت می کند. قرار گیری پایین زبان نیز با مال اکلوژن های کلاس ۲ و ۳ ارتباط مستقیم دارد. وضعیت ایستای زبان در حالت استراحت به آرامی موجب ایجاد تغییراتی در صورت، الگوی بلع، و اکلوژن می شود.

تأثیر عادات دهانی

اکثر دندانپزشکان و ارتودنتیست ها می دانند که عادت مربوط به مکیدن و جویدن با AOB و PCB ارتباط دارند. با این حال، به جای درمان مکیدن انگشت به عنوان یک عادت ناپسند، شواهد حاکی از این است که این عادات می توانند علامت و نشانه انسداد مجرای تنفسی یا انکیلوگلاسیا (چسبندگی زبان به کف دهان) باشند.

علاوه بر فشار غیر همسطح و نامناسب، به سخت کام و تیغه آلوئولار، عادات دهانی با پایین نگه داشتن زبان و جلوی دهان ارتباط دارند، که باعث می شود باز ماندن دهان در حالت استراحت بیشتر اتفاق بیفتد و بسیاری مشکلات دیگر که ممکن است پس از آن اتفاق بیفتند.

بروز عادات دهانی ممکن است در واکنش به یک نیاز بیولوژیکی مقتضی باشند و تغذیه نوزاد از سینه مادر می تواند بهترین راه پیشگیری باشد. بین طول دوره تغذیه از سینه مادر و بروز عادات بد دهانی ارتباط معکوسی یافته شده است. به نظر می رسد تحریک رشد پالاتال یکی از بخش های ضروری رشد و نمو صورت و توسعه شناختی باشد، اگر به کودک اجازه داده شود آن را از راه تغذیه از سینه مادر تجربه کند، نه تنها باعث می شود صورت رشد بهتری داشته باشد، بلکه احتمال بروز عادات بد دهانی نیز کاهش پیدا کند.

تأثیر نحوه بلعیدن

بلع غیر عادی در نتیجه الگوی حرکت جبرانی بوجود می آید زمانی که به طریقی از حرکات عادی جلوگیری می شود. بلع تانگ تراست عبارت است از تلاش بیش از حد دهان و اعمال فشار رو به جلو یا جانبی زبان به دندان ها، به جای فشار عمودی به سخت کام (سقف دهان) با یک حرکت جلو به عقب. کودکانی که PCB دارند، ثبات لینگوال- پالاتال برای بلع ضعیف تر است. این الگوی بلع موجب تقویت وضعیت قرار گیری پایین می شود، که با HNP، PCB، و مال اکلوژن های دیگر ارتباط دارد.

تأثیر جویدن

جویدن از نخستین روز زندگی آغاز می شود و آگاهی حسی- حرکتی اولیه، تحریکات درونی دهان، و نیز پایه و اساس حرکات طبیعی دهان که برای حرف زدن نیاز هستند را فراهم می نماید. جویدن، علاوه بر کمک به هضم غذا، مفاصل فکی- گیجگاهی را نیز تثبیت می کند و به رشد استخوان ها نظم می بخشد. جویدن به کاهش فشار و استرس فیزیولوژیکال کمک می کند، توجه و تمرکز را بهبود می بخشد، و شناخت را ارتقاء می دهد.

جویدن غیر تغذیه ای اشیاء، جویدن نامتعادل، و جویدن غیر مؤثر می تواند به پیشرفت مال اکلوژن ربط داشته باشد. محققان اکنون در حال فکر کردن به این موضوع هستند که رژیم غذایی ما در طول چندین قرن چه تغییراتی کرده است و اینکه آیا با تغییرات کرانیوفاسیال، مخصوصاً عقب رفتگی فک، مرتبط است یا خیر. غذاهای نرم تر جویدن کمتر و فشار بایت کمتری نیاز دارند. مشخص شد که زاویه جهت گیری ماهیچه های جویدن، و فشار بایت با مال اکلوژن های مختلف ارتباط مستقیم دارند، در حالی که نشان داده شده است که مال اکلوژن کلاس ۳ بیشترین فشار بایت را وارد می کند. کودکانی که PCB دارند، نشان داده اند که فشار بایت در آنها کاهش پیدا می کند و عملکرد فک آنها نامتعادل خواهد بود.

از آنجا که یک علامت و نشانه OMD می توانند با پیشرفت یک مال الکوژن دیگر ارتباط داشته باشد، منطقی است که فرض کنیم تنفس دهانی و عادات دهانی بتوانند روی رشد ماهیچه های مربوط به جویدن تأثیر منفی داشته باشند. نشان داده شده است که در مقایسه با تنفس دهانی، تنفس از راه بینی موجب کاهش تعداد ضربات حین جویدن و چرخه جویدن می شود. کودکانی که عادات دهانی دارند، نسبت به کودکانی که چنین عاداتی را ندارند، فشار بایت کمتری ایجاد می کنند.

تأثیر اختلالات عملکرد عضله مایوفانکشنال اوروفاشیال (OMD) طی زمان

همانطور که در بالا ذکر شد، OMD اغلب نتیجه توالی اتفاقات یا عدم دخالت در دوره های زمانی حیاتی است. این تأثیر فزاینده است. کودکانی که نرخ تغذیه آنها از سینه مادر کمتر است، در حالی که عادات دهانی و تنفس دهانی در طول خواب دارند، مال اکلوژن های بیشتری از خود نشان می دهند. وقتی OMD در طول کودکی رخ می دهد، این اختلال با عوامل دیگر در بیماری ها و اختلالات دیگر ارتباط پیدا می کند.

در طولانی مدت، نگرانی ها به زیبایی کمتر صورت نیز مربوط می شوند. OMD درمان نشده می تواند با شرایط وخیم پزشکی و دندانی نیز ربط داشته باشد که کیفیت و طول عمر فرد را تهدید می کنند. اگر فک رو به عقب و به داخل مجرای تنفسی چرخیده باشد، و سخت کام به سینوس ها تعدی کنند و موجب انحراف آنها شود، ممکن است تنفس از راه بینی دشوار شود. با رشد صورت، فشار غیر متعادل روی استخوان های کرانیوفاسیال می تواند با اختلال عملکرد مفصل فکی- گیجگاهی ربط داشته باشد. مال اکلوژن هایی که به مجرای تنفسی مربوط می شوند، و مال اکلوژن هایی که با SDB ارتباط دارند، با بروز علائمی مانند دندان قروچه (براکسیسم) پیچیده تر می شوند. براکسیسم می تواند با درد در ناحیه صورت و آسیب های دندانی ارتباط داشته باشد.

تحقیقات جدید در خصوص SDB و OSA کیفیت پایین خواب و انسداد مجرای تنفسی را به اختلالات رفتاری کودک در طول روز ارتباط می دهند. ارتباط بین SDB و افزایش خطر شکست های تحصیلی و اجتماعی نیز در تحقیقات تأیید شده است. زمانی که کودک به سنین نوجوانی و جوانی می رسد، ساختار بد شکل صورت می تواند آنها در معرض خطر مادام العمر اختلال عملکرد مجرای تنفسی قرار دهد. ترکیب صورت کشیده، کاهش برجستگی و عرض بینی، و نیز عقب رفتگی مندیبل می توانند از جمله عواملی باشند که به شناسایی ویژگی های چهره در افراد دارای SDB کمک می کنند که ممکن است علامت هشدار دهنده مراجعه به متخصص برای ارزیابی دیگر علائم و نشانه های SDB باشد.

تأثیر نقص در عملکرد دهانی مادر روی رشد جنین در حال رشد

تنفس بدون نظم در طول خواب در طول دوران بارداری عادی است و به فشار خون بالا، دیابت بارداری، تشنج بارداری و عقب ماندگی رشد جنین ربط دارد. زنانی که در آنها OSA تشخیص داده می شود، نرخ زایمان سزارین، فشار خون بارداری، تشنج بارداری، و همینطور زایمان زود رس در آنها بالاتر است و نشان دهنده اسن موضوع است که OSA مادر علت مستقیم قرار گرفتن جنین در معرض مشکلات تنفسی است.

تحقیقات حاکی از این هستند که نوزادان مادرانی که OSA دارند بیشتر احتمال دارد که با رتروگناتیزم (عقب رفتگی فک)، HNP متولد شوند و جنین های نابالغ بیشتر مستعد PCB هستند. نوزادانی که با سن جنینی کمتری متولد می شوند، پایه جمجمه قدامی کوتاه تری دارند، ارتفاع قسمت قدامی پایین صورت آنها بیشتر است و عقب رفتگی فک آنها اندک است در حالی که ماگزیلای آنها کوچک است. جالب است که، همین مطالعه نشان می دهد که، سن دندان درآوردن کودک با تأخیر مواجه نمی شود به همین دلیل دندان هایی با اندازه طبیعی در چهره ای رشد خواهند کرد که چندان رشد نکرده است. به جای آنکه این نوزادان با اجزاء چهره زیبا متولد شوند، زندگی خود را با خطر OMD و تمامی پیامدهای آن آغاز خواهند کرد.

نتیجه گیری

ارتودنتیست ها باید به این موضوع فکر کنند که چگونه، چه زمانی، و چرا بیماران خود را درمان می کنند. بستن اپن بایت بدون حل علت بنیادی آن موجب بالا رفتن احتمال خطر بازگشت به حالت قبل از درمان می شود. علائم و نشانه های OMD می توانند در هفته های نخست زندگی ظاهر شوند، اما می توانند در هر زمان دیگری در طول زندگی اتفاق بیفتند. دندانپزشکان و ارتودنتیست ها، علاوه بر ارائه راهکارهای ساختاری برای مشکل هنگام بروز آنها، باید در پیشگیری از اختلالات کرانیوفاسیال اکتسابی، نقش فعال تری ایفا کنند و بهترین وضعیت رشد کرانیوفاسیال را حمایت کنند. مشکلات ارتودنتیک در تمام سنین می توانند بروز پیدا کنند، اما هر چه زودتر ریشه یابی و برطرف شوند، راحت تر درمان می شوند.

وقتی نیاز به استفاده از بریس های ارتودنسی دارید، انواع بسیار متفاوتی وجود خواهد داشت که با نیازهای شما تناسب داشته باشند. اگر لازم باشد دندان های بالا و پایین شما به طور همزمان صاف و یکدست شوند، ممکن است نیاز باشد برای شما ابزار تویین بلاک Twin Block Appliance کار گذاشته شود. وقتی این ابزار در جای خود قرار می گیرد، پرسش هایی ممکن است برای بیمار بوجود بیایند که لازم است به آنها پاسخ گفته شود.

تویین بلاک چیست و چگونه عمل می کند؟

ابزار تویین بلاک از دو پلیت متحرک تشکیل شده است که به دندان های فک های بالا و پایین گیر داده می شود. در طول مدتی که از این ابزار استفاده می شود، فک ها مقداری دور از یکدیگر و فک پایین مقداری جلوتر نگه داشته می شود. این ابزار به گونه ای طراحی شده است تا فک پایین به حداکثر رشد خود برسد و نیز مشکلات ارتباطی فک ها مانند تفاوت اندازه ها و جلوآمدگی آنها را برطرف نماید. پلیت فک بالا ممکن است عملکرد وسیع کنندگی نیز داشته باشد که اجازه خواهد داد قوس دندانی باریک عریض تر شود. هدف از عریض تر کردن می تواند درمان کراس بایت، ایجاد فضای بیشتر برای درمان فشردگی و تراکم زیاد دندان ها، و قرار گیری بهتر دندان ها باشد.

اگر کودکان اورجت شدید داشته باشند، ممکن است به ظاهر دندان های خود آسیب بزنند. گاهی اوقات برای درمان اورجت شدید ممکن است لازم باشد از ابزار تویین بلاک استفاده شود. ابزار تویین بلاک در رنگ های متنوعی وجود دارد. اگر ابزار تویین بلاک به درستی مورد استفاده قرار بگیرد، کمک خواهد کرد اورجت کاهش پیدا کند و محل قرار گیری دندان های بالا و پایین بهبود یابد. اگر باریکی فک نیز خود یک مشکل باشد، آن نیز می توان ابزار مشابهی درمان شود، اما با افزودن یک پیچ وسیع کننده.

مراحل دریافت ابزار تویین بلاک

ابزار تویین بلاک نوعی ابزار است که لازم است به طور سفارشی برای هر بیمار، بر اساس نیازهای او، طراحی و ساخت شود. قبل از انجام این مرحله نیاز است از دهان بیمار عکس رادیوگرافی با اشعه ایکس گرفته شود و از دهان او قالب تهیه شود. طی یک دوره چند ماهه لازم است چندین مرتبه برای چکاپ مراجعه شود تا کودک تحت نظر قرار داشته باشد. ممکن است مقداری درد وجود داشته باشد که برای خوابیدن مشکلاتی بوجود بیاورد. پس از یک یا دو روز، برای غذا خوردن نیز هیچ مشکلی وجود نخواهد داشت تنها لازم است از غذاهایی که در ادامه اشاره خواهند شد پرهیز شود.

چه زمان هایی باید از تویین بلاک استفاده شود؟

تویین بلاک بخش مهمی از درمان ارتودنسی است، و باید روز و شب استفاده شود. حتی در حین صرف وعده های غذایی نیز باید از تویین بلاک استفاده شود، مگر آنکه ارتودنتیست شما دستور دیگری داده باشد، که در این صورت تنها لازم است برای مسواک زدن یا انجام ورزش های پر زد و خورد (راگبی و هاکی) و شنا آنها را خارج کنید. علاوه بر این، حین نواختن آلات موسیقی بادی بهتر است آنها را خارج کنید.

چند روز نخست پس از کار گذاشتن تویین بلاک

چند روز نخست پس از آغاز استفاده از تویین بلاک، این احتمال وجود دارد که شما بخواهید تا جایی که امکان دارد خیلی کم از این ابزار استفاده کنید، اما رعایت و عمل به دستورالعمل ها مهم است. اگر طبق دستورالعمل هایی که ارتودنتیست برای استفاده از تویین بلاک ها به شما می دهد عمل نمایید خیلی زود شاهد بهبود در نحوه قرار گیری دندان ها خواهید بود. علاوه بر این، ممکن است مشکلاتی نیز وجود داشته باشد، اما این مشکلات عموماً تنها چند روز طول خواهند کشید. داروهای مسکن می توانند کمک کنند و در اکثر موارد، داروهای مسکن OTC می توانند کافی باشند. اگر درد و ناراحتی شما طولانی شد و تنها منطقه خاصی را تحت تأثیر قرار داده باشد، لازم است مجدداً به ارتودنتیست خود مراجعه کنید تا جای آن را برای شما عوض کند.

آن را خارج نکنید، زیرا ممکن است مجبور باشید دو روز نخست را کامل با آنها سپری کنید. این احتمال وجود دارد که برای مدتی حرف زدن شما مثل همیشه نباشد و ممکن است لازم باشد یاد بگیرید چگونه با وجود تویین بلاک ها روی دندان ها حرف بزنید.

با وجود تویین بلاک ها روی دندان ها چگونه باید غذا خورد؟

این احتمال وجود دارد که ارتودنتیست به شما اجازه دهد هنگام صرف وعده های غذایی، ابزار را از دهان خود خارج کنید، اما اطمینان حاصل نمایید تا زمانی که مجدداً آن را در جای خود قرار می دهید به خوبی از آن مراقبت نمایید. وقتی تویین بلاک در دهان شما قرار دارد، برخی خوراکی ها را نمی توانید بخورید، از جمله تافی، شکلات، و هر چیزی که حاوی مقادیر زیادی قند است- این دستور نوشیدنی ها را نیز شامل می شود. تا جایی که امکان دارد دهان خود را تمیز کنید و برای انجام این کار ابزار را از دهان خارج نمایید. از آنجا که لازم است حداقل تا یک سال از ابزار استفاده کنید، برای پیشگیری از طولانی تر شدن زمان استفاده از ابزار لازم است دستورالعمل ها را دنبال نمایید.

چگونه باید تویین بلاک ها را خارج کرد؟

تویین بلاک های خود را باید با دقت کامل و با پایین کشیدن گیره های عقب بریس های فک بالا، و بالا کشیدن گیره های عقب بریس های فک پایین، از دهان خارج کنید. وقتی از ابزار خود استفاده نمی کنید، به خاطر داشته باشید آن را داخل محفظه مخصوص خود نگهداری کنید.

مراقبت از تویین بلاک ها به چه صورت انجام می شود؟

برای تمیز نگه داشتن تویین بلاک ها لازم است هفته ای یک مرتبه هر دو قسمت را درون محلول تمیز کننده ریتینر غوطه ور کنید. علاوه بر این، می توانید برای تمیز کردن آنها از مسواک و آب استفاده کنید. برای تمیز کردن آنها هرگز از خمیر دندان استفاده نکنید. از درآوردن مکرر ابزار خودداری کنید زیرا می تواند موجب تضعیف یا شکسته شدن آنها شود. ارتودنتیست به طور منظم روند پیشرفت شما را بررسی خواهد کرد به همین دلیل لازم است به طور منظم برای چکاپ مراجعه نمایید.

اختلال مفصل فکی گیجگاهی یا TMJ مشکل نسبتاً شایعی است. این اختلال می تواند بسیار جزئی و در حد صدای کلیک کوچکی هنگام باز و بسته کردن دهان باشد، یا یک مشکل جدی باشد که منجر به بروز درد یا ناراحتی مستمر برای فردی شود که از آن رنج می برد. بسیاری از افرادی که این اختلال را دارند اجازه می دهند چندین سال با آنها همراه باشد بدون اینکه برای تشخیص آن به متخصص مراجعه کنند، و پس از آن وقتی تشخیص داده می شود ممکن است ممکن است هیچ اقدامی برای درمان این شرایط انجام ندهند. در حالی که، تعدادی درمان ساده وجود دارند که این اختلال را تخفیف می دهند و بریس های ارتودنسی یکی از آنها هستند.

اختلال مفصل فکی گیجگاهی یا TMJ چیست؟

اختلال مفصل فکی گیجگاهی زمانی اتفاق می افتد که استخوان مندیبل (که منظور فک پایین است) از جای درست خود خارج می شود. این اتفاق می تواند به مرور زمان رخ دهد، وقتی الیاف لیگامان و ماهیچه هایی که آن را در جای خود نگه می دارند با حرکات مکرر کشیده می شوند یا آسیب می بینند، یا این اتفاق ممکن است به طور ناگهانی و با یک حادثه تروماتیک رخ دهد. این به گونه ای طراحی شده است که حرکت کند تا اجازه دهد اعمال حرف زدن و جویدن انجام شوند، اما اگر از داخل مفصل بلغزد، TMJ بروز می یابد.

علل بروز TMJ کدامند؟

هنوز چیز زیادی در مورد علت واقعی این مشکل مشخص نشده است، اما، مطمئناً برخی رفتارها هستند که در بروز آن نقش دارند. نخستین علت دندان قروچه است که فشار قابل توجهی به این مفصل وارد می کند و می تواند موجب وخیم شدن وضعیت مفصلی شود که از قبل ملتهب است. فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدیگر نیز الزاماً چنین مشکلی بوجود می آورد. ضربه گیرهای داخل حفره مفصل ممکن است به راحتی از وضعیت درست خود خارج شوند، که اغلب علت بروز صدای کلیک هنگام باز یا بسته کردن فک است.

استرس، به طور کلی، یکی از عوامل شایع است، نه تنها به این علت که می تواند باعث شود فک خود را فشار دهید یا دندان های خود را روی یکدیگر بسابید، بلکه به این علت که می تواند باعث شود ماهیچه های فک و صورت خود را سفت کنید، که فشار بیشتری به مفاصل فک وارد می کند و منجر به بروز مشکل می شود. حتی آرتروز فک نیز می تواند در TMJ نقش داشته باشد.

علائم و نشانه های TMJ یا اختلال مفصل فکی گیجگاهی کدامند؟

افرادی که این اختلال را دارند، اغلب از ناراحتی مفصل فک خود شکایت دارند. این اتفاق ممکن است هر از گاهی رخ دهد یا پیوسته وجود داشته باشد. ممکن است در یک سمت صورت شدیدتر باشد یا به اندازه طرف دیگر شدید نباشد. این عارضه بین زنان شایع تر از بین مردان است و به احتمال زیاد بیشتر بین افرادی رخ می دهد که بین سنین ۲۰ تا ۴۰ سال هستند.

دیگر علائم و نشانه ها عبارتند از درد فک، گردن، شانه ها، مخصوصاً هنگام جویدن، باز کردن دهان، یا حرف زدن. احتمالاً قادر نخواهید بود دهان خود را کامل باز کنید، یا باز کردن کامل دهان برای شما دردناک خواهد بود. برخی افراد در فک خود احساس قفل شدگی دارند، که مانع باز و بسته کردن دهان می شود. ایجاد صداهای مختلف هنگام حرکت مفاصل نیز بسیار شایع است، گرچه ممکن است این الزاماً با درد همراه نباشد.

یکی از شایع ترین علائم و نشانه ها احساس ناراحتی در بایت است. ممکن است احساس کنید فک بالا و پایین شما به درستی روی یکدیگر قرار نمی گیرند. درست قرار نگرفتن فک ها روی یکدیگر، که منجر به بروز دندان قروچه و فشردن فک می شود، می تواند واقعاً موجب بروز TMJ شود و نیز یکی از علائم آن است که به همین دلیل بریس ها یکی از درمان های مؤثر یا بخشی از درمان مؤثر این اختلال هستند.

اختلال مفصل فکی گیجگاهی چگونه درمان می شود؟

دو درمان رایج و غیر تهاجمی برای TMJ وجود دارند. درمان نخست استفاده از اسپلینت یا محافظ شبانه است، که دندان ها را جدا از یکدیگر نگه می دارد، مانع ساییده شدن آنها روی یکدیگر می شود. کاهش فشار روی مفصل گیجگاهی مندیبل اغلب اجازه خواهد داد مفصل رو به عقب و به جای درست خود بلغزد، و از تأثیر اختلال روی آن مفصل بکاهد. اسپلینت به طور تمام وقت استفاده می شود، در حالی که محافظ دندان شبانه تنها شب ها استفاده خواهد شد. صحبت کردن با دندانپزشک یا ارتودنتیست می تواند به شما کمک کند بدانید کدام یک برای وضعیت شما بهتر است.

 

یکی از بهترین درمان ها برای TMJ بریس ها هستند. از آنجا که TMJ اغلب در نتیجه مشکلات بایت بوجود می آید، اصلاح سریع و مؤثر بایت یکی از بهترین راه های تسکین درد و تخفیف فشار TMJ است. اگر تجربه درد یا ناراحتی در مفاصل فک داشته اید، صاف کردن دندان ها، نه تنها در کنار یکدیگر، بلکه در دو فک، می تواند کمک جدی به وضعیت شما کند. اکثر بیماران وقتی بریس دریافت می کنند، تنها به این فکر می کنند که دندان های آنها چگونه به نظر خواهند رسید و چگونه درون فک جای می گیرند. اکثر درمان های ارتودنتیک در حقیقت نحوه قرار گیری دندان ها را نسبت به یکدیگر و درون هر دو فک اصلاح می کنند.

دندان قروچه و ساییدن دندان ها روی یکدیگر دو مسئله بسیار شایع هستند که با بریس ها حل می شوند، زیرا بریس ها به گونه ای طراحی شده اند که کمک می کنند دندان ها به درستی کنار یکدیگر قرار بگیرند. حتی بیمارانی که دندان های نسبتاً صافی دارند نیز ممکن است نیاز داشته باشند از بریس ها برای برطرف کردن مشکلات بایت استفاده کنند که به TMJ مربوط هستند. درمان هایی که برای حفظ تأثیرات درمان ارتودنسی استفاده می شوند هم می توانند به کاهش TMJ کمک کنند.

خواه درد ناشی از TMJ شدید باشد یا تنها گاهی اوقات موجب بروز ناراحتی شود، باید به یک متخصص مراجعه کنید تا مطمئن شوید TMJ دارید و در صورت لزوم بریس ها را برای درمان به شما توصیه کنند. از آنجا که بایت و نحوه قرار گیری دندان ها همیشه هم نباید منجر به بروز اختلال شود، ایده خوبی است که از ارتودنتیست بپرسید آیا بریس ها درمان TMJ هستند یا خیر.